Bóng đá Việt Nam từng chứng kiến một HLV ngoại quốc thành công nhất và gắn bó nhất trên cương vị CLB lẫn ĐTQG là Henrique Calisto (Bồ Đào Nha). Thế nhưng cho đến giờ việc HLV Calisto đột ngột rời Việt Nam sau thất bại ở AFF Cup 2010 và từ đó không quay lại nữa để lại nhiều dấu hỏi lớn
Không hẳn vì 33.000 USD/tháng ở Muangthong United
ĐTVN bước vào giải AFF Cup 2010 với tư cách ĐKVĐ. Uy tín của ông Calisto ở thời điểm đó còn khá dù trước đó tuyển U.23 VN đã thua trận chung kết SEA Games 25 tại Vientiane (Lào) trước U.23 Malaysia.
Thế nhưng, ĐTVN của ông Calisto lại dừng bước ở bán kết trước Malaysia mà trận thua 0-2 tại sân Bukit Jalil ở lượt đi được cho xuất phát từ sai lầm chiến thuật của HLV râu kẽm.
HLV Calisto bị chỉ trích rất nhiều sau thất bại trước người Mã. Lãnh đạo VFF sau 2 kỳ thất bại đau trước Malaysia có vài lần đòi xem xét lại hợp đồng với ông Calisto song thực chất cốt để VFF xoa dịu dư luận là chính.
Thế nhưng, rất đột ngột cuối tháng 2.2012, sau kỳ nghỉ Tết nguyên đán, HLV Calisto đệ đơn lên VFF xin từ chức. VFF thuyết phục ông Calisto ở lại song bất thành. Lý do HLV Calisto xin nghỉ được chủ tịch VFF Nguyễn Trọng Hỷ và TTK Trần Quốc Tuấn tiết lộ là “do mệt mỏi vì bị sức ép, gánh áp lực nặng nề sau AFF Cup 2010”.
Ông Calisto khiến người hâm mộ VN cảm thấy thất vọng khi rời ĐTVN để sang Muangthong |
VFF miễn cưỡng cho ông Calisto nghỉ. Bất ngờ không kém, vừa rời Việt Nam, ông Calisto đã sang Thái Lan làm HLV trưởng CLB Muanthong United – đội bóng đại gia mới nổi của Thái Lan được Yamaha và tập đoàn truyền thông Siam Sport hậu thuẫn với tham vọng vươn tầm châu lục.
Muangthong United khi đó có trong đội hình các ngôi sao như Thonglao, Teerasil Dangda, Nataporn Phanrit, Teeratep Winnothai…
Lúc này mức lương của HLV Calisto được báo chí Thái Lan tiết lộ là 33.000 USD/tháng, cao hơn hẳn mức lương 22.000 USD/tháng mà ông nhận được của VFF. Đại bộ phận báo chí và CĐV Việt Nam khi biết thông tin này đều tỏ ra thất vọng, cho rằng HLV Calisto “tham bát bỏ mâm”.
Nhưng câu chuyện HLV Calisto rời Việt Nam không đơn thuần chỉ vì tiền.
Thất nghiệp 9 tháng vẫn không quay lại Việt Nam
HLV Ngô Lê Bằng, nguyên TTK VFF và vốn là trợ lý ngôn ngữ cho HLV Calisto giai đoạn 2008-2010 về sau cho biết lý do ông Calisto rời Việt Nam không phải lý do như trình bày với VFF vì ông Calisto luôn nói: “Một HLV chuyên nghiệp phải coi sức ép, áp lực là động lực để làm việc tốt chứ không phải để lùi bước”. Sức ép, áp lực chẳng qua là cái cớ để ông Calisto muốn thôi việc với VFF.
Về mức lương 33.000 USD/tháng mà Muangthong United trả cho HLV Calisto cũng không phải là lý do lớn nhất. Nếu cần tiền ông Calisto với thương hiệu đã khẳng định ở Việt Nam cũng có thể kiếm được con số tương đương khi những CLB như B.Bình Dương, Vissai Ninh Bình, XM.Hải Phòng, Xuân Thành Sài Gòn ở thời điểm 2011 có thể trả trên 20.000 USD/tháng tiền lương, cộng với “lót tay” 2 tỷ đồng/mùa (100.000 USD).
HLV Calisto làm việc ở Muangthong United chỉ 8 tháng rồi bị sa thải do thành tích không đạt yêu cầu và mâu thuẫn với GĐĐH Robert Procureur (đồng sáng lập Học viện Chonburi JMG Thailand) trong việc chiêu mộ ngôi sao Robbie Fowler (Anh).
Rời Thái Lan, HLV Calisto về lại BĐN dẫn dắt CLB cũ Pacos de Ferreira và giúp đội vị trí áp chót trụ hạng ở giải VĐQG khi mùa 2011-2012 kết thúc. Trước mùa 2012-2013, do bất đồng với lãnh đạo CLB Pacos de Ferreira về chuyện tăng cường cầu thủ nên ông Calisto bị cho nghỉ việc.
HLV Calisto từng đăng cả CV trên trang transfermarkt để kiếm việc (ảnh Đăng Khoa) |
9 tháng sau khi bị Pacos de Ferraira sa thải, HLV Calisto trải qua thời gian thất nghiệp dài và đăng cả CV tìm việc trên trang “transfermarkt”. Đã có nhiều thông tin HLV Calisto sẵn sàng trở lại Việt Nam để thay HLV Phan Thanh Hùng đang thất bại ở ĐTVN sau AFF Cup 2012. Tuy nhiên thông tin này không đúng. HLV Calisto không hề quay lại Việt Nam.
Phải đến tháng 3.2013, ông Calisto mới được mời làm HLV trưởng Libodo, nhà ĐKVĐ quốc gia của Angola, một quốc gia nói tiếng Bồ ở châu Phi. Dưới sự dẫn dắt của ông Calisto, đội Libolo chơi khá tốt ở cúp C1 châu Phi (vào tứ kết) song lại chơi bết bát ở giải VĐQG nên ông Calisto lại bị sa thải khi mùa bóng chưa kết thúc, sau 4 tháng nhận việc.
Rời Libodo, ông Calisto lại được Pacos de Ferreira mời trở lại làm việc vì HLV trẻ Paulo Fonseca, người thay ông 1 năm trước còn non tay nghề. Ông Calisto đã dẫn dắt Pacos de Ferreira chơi ở giải VĐQG BĐN từ tháng 8.2013 đến nay.
Rời bỏ vì bóng đá VN đã “hết nấc”
Nhìn lại quá trình sự nghiệp, có thể nhận định, HLV Calisto không coi đồng tiền là mục đích lớn nhất của nghề nghiệp. Mục đích lớn nhất của ông Calisto là sự thăng tiến về đẳng cấp của công việc. Khi đến với Việt Nam vào năm 2000 theo lời mời bầu Thắng để làm HLV trưởng Gạch Đồng Tâm Long An, ông Calisto đã gắn bó với “Gạch” 8 năm và đoạt vô số chiến tích, trong đó có 2 chức vô địch V.League 2005, 2006.
Tuy nhiên, kể từ mùa 2007, giữa ông Calisto và bầu Thắng mâu thuẫn đã không dung hòa được. Ông Calisto từ lâu luôn đòi hỏi tăng cường nhân lực, tiền bạc để ĐT.LA tạo vị thế cạnh tranh không chỉ ở V.League mà còn ở AFC Champion League. Bầu Thắng với kiểu làm bóng đá “tiết kiệm từng xu” thường bác bỏ ý định của Calisto nên có thời điểm HLV Calisto tưởng chừng đầu quân cho HN T&T của bầu Hiển.
Ông Calisto không tham vọng lớn về tiền bạc. Năm 2002 sau khi làm HLV trưởng ĐTVN chơi thành công ở Tiger Cup 2002, ông Calisto chỉ đòi VFF tăng 1 USD tiền lương tượng trưng nếu muốn mời ông làm tiếp nhưng VFF từ chối.
Chuyện ông Calisto rời ĐTVN năm 2010 sang Muangthong United về bề ngoài mang dấu ấn tiền bạc, song thực tế giống như trường hợp của đội ĐT.LA, HLV Calisto đã nhận thấy rằng BĐVN đã phát triển gần như hết nấc, không thể vượt ngưỡng được nữa sau thế hệ cầu thủ vô địch AFF Cup 2008.
AFF Cup 2008 là đỉnh cao của ĐTVN. Sau kỳ AFF Cup 2010, HLV Calisto đã nhận ra rằng BĐVN đã phát triển hết nấc nên sẽ bắt đầu chu trình đi xuống và ông đã tìm kiếm môi trường chinh phục mới |
Chính vì vậy khi rời Việt Nam để sang Thái Lan, Angola, Bồ Đào Nha, ông Calisto trải qua nhiều quãng thời gian khó khăn nhưng ông chưa có ý định trở lại mảnh đất hình chữ S, nơi mà ông đã sống 11 năm ròng và được rất nhiều người thần tượng.
Riêng với BĐVN, từ thời điểm HLV Calisto bỏ đi thì cả ĐTQG, U.23 VN lẫn giải đấu V.League đã đi xuống có hệ thống mà không có cách nào vực dậy nổi về thành tích, chuyên môn lẫn chất lượng con người.
HLV Calisto là một người chuyên nghiệp, có tầm nhìn viễn kiến và thông minh nên ông quá hiểu điều gì sẽ đến với BĐVN. Chuyện ông rời bỏ Việt Nam để tìm kiếm cảm hứng, môi trường làm việc đẳng cấp, thử thách hơn cũng là điều hợp lý.
Nguyên An