Việt Nam đang trước thời khắc quyết định trong hành trình số hóa

Ngày 15.4, lần đầu tiên Hội nghị thượng đỉnh quốc gia số (GSMA Digital Nation Summit) được tổ chức tại Việt Nam. Cùng với Viettel, GSMA Digital Nation Summit có sự tham gia của nhiều doanh nghiệp công nghệ lớn như Qualcomm, Nokia, Ericsson, LG...

Trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số nền kinh tế, các nhà lãnh đạo từ chính phủ, ban ngành và doanh nghiệp công nghệ đã có mặt tại Hội nghị thượng đỉnh quốc gia số - GSMA nhằm giải quyết một trong những thách thức cấp bách nhất đối với vấn đề chuyển đổi số của khu vực.

Kỳ vọng những giải pháp thiết thực đảm bảo tương lai số của Việt Nam, ông Julian Gorman, Giám đốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương của GSMA nhận định: "Việt Nam đang đứng trước thời khắc quyết định trong hành trình số hóa. Một mặt, tỷ lệ sử dụng di động cao và thị trường ví điện tử phát triển mạnh mẽ đang mở ra những cơ hội to lớn cho tăng trưởng kinh tế và tài chính toàn diện.

Mặt khác, lừa đảo gia tăng và đe dọa liên quan đến danh tính đang làm lung lay niềm tin của người dùng. Hội nghị này quy tụ các nhà lãnh đạo trong ngành và chính phủ để đưa ra những hành động thiết thực - từ quy định sáng suốt hơn đến các giải pháp chống gian lận sáng tạo - nhằm đảm bảo tương lai số của Việt Nam duy trì được sự an toàn, toàn diện và dựa trên sự tin cậy".

Việt Nam đang có sự tăng trưởng vượt bậc trong các dịch vụ di động và có thể sớm trở thành một quốc gia số hàng đầu ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, nhờ vào tỷ lệ sử dụng điện thoại thông minh cao, kết nối mạnh và các chính sách hỗ trợ.

Chương trình Chuyển đổi số quốc gia của Việt Nam đặt mục tiêu đưa đất nước vào Top 30 quốc gia số hàng đầu thế giới vào năm 2030, với các mục tiêu táo bạo như phủ sóng 5G và cáp quang trên toàn quốc, phát triển hơn 100.000 doanh nghiệp công nghệ số với lực lượng lao động 1,5 triệu người có kỹ năng về công nghệ số. Việt Nam cũng là quốc gia dẫn đầu toàn cầu về việc triển khai IPv6, với hơn 55% người dùng kết nối qua giao thức mới này - một dấu hiệu cho thấy sự sẵn sàng của hạ tầng kỹ thuật số vững chắc.

Các công nghệ mới nổi như AI, 5G và Open Gateway đang định hình lại các ngành công nghiệp, cải thiện các dịch vụ công và thu hẹp khoảng cách số giữa thành thị và nông thôn. Tuy nhiên, song hành với tiến trình này, làn sóng lừa đảo kỹ thuật số gia tăng đang đe dọa làm suy giảm niềm tin của công chúng và kìm hãm tiềm năng đổi mới của công nghệ di động.

Giải bài toán bảo vệ khách hàng nhưng không xâm phạm quyền riêng tư, ông Nguyễn Văn Thành - Giám đốc đối tác, Công ty An ninh mạng Viettel chia sẻ về biện pháp xác định tin nhắn lừa đảo nhưng không xâm phạm quyền riêng tư của khách hàng: "Để bảo vệ quyền riêng tư, chúng ta có thể xử lý hoàn toàn dữ liệu trên thiết bị của người dùng, tránh việc thu thập thông tin nhạy cảm lên hệ thống bên ngoài. Ngoài ra, cần xây dựng một khung chính sách rõ ràng, minh bạch, trong đó khách hàng và thuê bao đồng ý chia sẻ thông tin cần thiết để phát hiện lừa đảo. Các giải pháp phải được thiết kế để bảo vệ dữ liệu của người cung cấp thông tin.

Ví dụ, trước khi tích hợp API bảo mật với ngân hàng, hệ thống có thể phát hiện các dấu hiệu bất thường và chuyển thông tin đó cho cơ quan chức năng, như cảnh sát, để xử lý. Cách tiếp cận dựa trên dữ liệu này đảm bảo sự cân bằng giữa bảo mật và quyền riêng tư một cách toàn diện".

Nói về giải pháp trước tình trạng lừa đảo qua mạng tràn lan hiện nay, ông Thành cho biết chìa khóa sẽ là định danh (eKYC). Những kẻ lừa đảo hoạt động giống như những doanh nhân chuyên nghiệp, đầu tư mạnh và phát triển nhanh, khiến việc ngăn chặn trở nên khó khăn. Giải pháp then chốt là định danh cá nhân thực. Theo ông Thành, hiện nay, có quá nhiều tài khoản giả mạo trên các nền tảng OTT, làm phức tạp việc truy vết hành vi lừa đảo.

"Thử tưởng tượng các nền tảng OTT giả mạo, như Telegram yêu cầu định danh cá nhân thực, điều này chắc chắn sẽ tạo ra bước tiến lớn. Việc định danh người dùng thực yêu cầu tất cả tài khoản phải được xác minh lại, sau đó tích hợp thông qua các giao diện API mạng. Điều này giúp tăng tính minh bạch, giảm thiểu tài khoản giả, và hạn chế các hành vi lừa đảo hiệu quả", ông Thành khẳng định.