VKS đề nghị HĐXX xử phạt 2 cựu lãnh đạo Cienco 1 từ 9 - 10 năm tù

Ngày 7.6, phiên tòa xét xử nhóm cựu lãnh đạo Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 1 (Cienco 1) về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” tiếp tục diễn ra.

Theo đó, đại diện VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Cấn Hồng Lai (cựu Tổng giám đốc) mức án từ 9 - 10 năm; Phạm Dũng (cựu Chủ tịch HĐTV) bị VKS đề nghị mức án từ 9 - 10 năm. Các bị cáo còn lại bị VKS đề nghị mức án tương xứng với hành vi phạm tội.

Theo đại diện VKS, hành vi của các bị cáo tại Cienco 1 đã vi phạm các quy định của Chính phủ về chuyển doanh nghiệp 100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần, Thông tư của Bộ Tài chính hướng dẫn xử lý tài chính và xác định giá trị doanh nghiệp khi thực hiện cổ phần hóa…

Theo VKS, bị cáo Phạm Dũng là Chủ tịch HĐTV, Trưởng ban Chỉ đạo cổ phần hóa, là người chịu trách nhiệm cao nhất trong việc giúp Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo và tổ chức thực hiện cổ phần hóa Cienco1. Quá trình chủ trì, tổ chức các cuộc họp liên quan đến việc xác định giá trị doanh nghiệp, thẩm định phương án cổ phần hóa, bị cáo không đưa nội dung về việc xử lý khoản nợ 184,9 tỉ đồng để yêu cầu đối chiếu, đưa khoản nợ này vào giá trị doanh nghiệp.

Trong việc xác định giá trị quyền sử dụng đất, VKS nhận định bị cáo đã không chỉ đạo lập phương án sử dụng đất, xác định lại giá trị tài sản để tính vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa, hoặc thu hồi tiền chênh lệch cho Nhà nước.

Tuy nhiên, theo VKS, bị cáo có các tình tiết giảm nhẹ có nhân thân tốt, có nhiều thành tích trong công tác, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải… Các bị cáo khác cũng được xem xét các tình tiết giảm nhẹ tương tự. 

“Bỏ quên” 4 khu đất hàng chục tỉ đồng

Liên quan đến hành vi không tính giá trị thực tế quyền sử dụng đất vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa, gây thiệt hại cho Nhà nước hàng chục tỉ đồng, theo cáo trạng của Viện KSND tối cao, trong quá trình cổ phần hóa, nhóm lãnh đạo Cienco 1 và các bị cáo thuộc Công ty Kiểm toán A&C đã xác định 4 khu đất (422m² tại số 135 Nguyễn Văn Đậu, TP.HCM; 916m² tại TP.Tân An, tỉnh Long An; 16.706m² tại huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang và 852m² tại TP.Pleiku, tỉnh Gia Lai) là tài sản cố định vô hình, với tổng giá trị 12,6 tỉ đồng.

Với mục đích đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa Cienco 1, cựu Tổng giám đốc Cienco 1 Cấn Hồng Lai và cựu Chủ tịch HĐTV Phạm Dũng đã thực hiện trái quy định của pháp luật, thực hiện trái chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Giao thông vận tải liên quan đến việc đưa giá trị quyền sử dụng 4 khu đất nêu trên vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa.

Ngày 4.9.2013, lãnh đạo Cienco 1 đã ký hợp đồng dịch vụ thẩm định giá trị tài sản với Công ty TNHH Thẩm định và Tư vấn Việt. Ngày 26.9.2013, công ty này đã ban hành 4 chứng thư thẩm định giá, xác định giá trị quyền sử dụng thời điểm ngày 30.6.2013 đối với 4 khu đất trên là gần 25 tỉ đồng.

Mặt khác, theo quy định của Chính phủ, khi doanh nghiệp cổ phần hóa, UBND cấp tỉnh sẽ có ý kiến chính thức để làm căn cứ xác định giá trị đất. Số tài sản này sau đó được Hội đồng định giá tài sản tố tụng hình sự tại 4 tỉnh, thành nói trên xác định năm 2013 có tổng giá trị là hơn 67,4 tỉ đồng.

Theo lời khai của cựu Tổng giám đốc Cienco 1 Cấn Hồng Lai, Công ty Kiểm toán A&C được Bộ Giao thông vận tải phê duyệt làm công ty thực hiện xuyên suốt trong quá trình tư vấn, định giá để cổ phần hóa. Vì lãnh đạo của Cienco 1 không biết việc phê duyệt trên nên vẫn đi thuê Công ty Thẩm định và Tư vấn Việt để xác định giá thị trường là gần 25 tỉ đồng.

Tuy nhiên, ông Lai cũng cho biết, sau đó Công ty Kiểm toán A&C bác bỏ kết quả định giá của Công ty Thẩm định và Tư vấn Việt, đồng thời chỉ tính giá theo cách của Công ty Kiểm toán A&C.

Trước tòa, bị cáo Phạm Dũng thừa nhận sai phạm của mình liên quan đến việc gây thất thoát hơn 54 tỉ đồng do xác định giá đất không đúng với thực tế đối với 4 khu đất nêu trên.

Tuy nhiên, theo bị cáo Dũng, với vai trò là Chủ tịch HĐTV, theo quyết định của Bộ Giao thông vận tải, ông Dũng và ông Lai cùng chịu trách nhiệm về hoạt động của Cienco 1, trong đó ông Dũng chỉ chịu trách nhiệm về việc chỉ đạo, theo dõi đôn đốc hoạt động chung. Ông Dũng cho rằng mình không là người lập phương án cổ phần hóa nên không phải chịu trách nhiệm chính trong việc này.

Về quan điểm bồi thường của 2 cựu lãnh đạo Cienco 1 trong hành vi không tính giá trị thực tế quyền sử dụng 4 khu đất nêu trên thì cả 2 bị cáo đều cho rằng 4 khu đất đó trước và sau khi cổ phần hóa vẫn còn, vẫn thuộc quản lý của Nhà nước, không mất đi nên không gây thiệt hại gì.

Liên quan đến trách nhiệm dân sự, trong phần luận tội, đại diện VKS ghi nhận sự thỏa thuận, thống nhất giữa Bộ Giao thông vận tải, Công ty Mua bán nợ Việt Nam (DATC) và Cienco 1 - Công ty CP tại biên bản họp ngày 30.3.2023 về việc bàn giao khoản nợ hơn gần 185 tỉ đồng, hoàn trả cho Nhà nước số tiền đã thu hồi được từ khoản nợ này.

Ngoài ra, VKS còn đề nghị HĐXX tuyên buộc hai bị cáo Dũng và Lai phải liên đới bồi thường cho Nhà nước hơn 54,7 tỉ đồng tiền thiệt hại do không xác định giá trị thực tế quyền sử dụng đất khi tiến hành cổ phần hóa 4 khu đất.