21 nhà khoa học Brazil đã từ chối nhận Huy chương Khoa học-công nghệ, một trong những huy chương cao quý nhất của nước này, nhằm phản đối Tổng thống Jair Bolsonaro đã gạt khỏi danh sách nhận huy chương 2 nhà khoa học mà công trình nghiên cứu của họ dường như không làm hài lòng chính phủ.
Huy chương Thành tích Khoa học quốc gia được Brazil thiết lập năm 1992 để tưởng thưởng cho các tác giả của những cống hiến quan trọng nhất cho khoa học và công nghệ của nước này. Được nhận huy chương đó là một vinh dự.
Tuy nhiên, theo hãng tin Pháp AFP, 21 nhà khoa học Brazil hôm 6.11 đã từ chối nhận tấm huy chương uy tín này nhằm phản đối Tổng thống Bolsonaro đã cắt bỏ khỏi danh sách nhận huy chương 2 người. Chính ông đã phê duyệt danh sách gồm 25 người được nhận huy chương để rồi hai ngày sau lại cắt bỏ khỏi danh sách này 2 nhà khoa học hàng đầu.
Một trong 2 người là Marcus Lacerda, nhà khoa học đã thực hiện một trong những nghiên cứu đầu tiên về sự vô hiệu quả của thuốc chloroquin nhằm chữa COVID-19 trong khi ông Bolsonaro từ lâu đã chủ trương dùng thuốc này điều trị COVID-19. Người thứ hai là Adele Benzaken, người đã bị cho thôi đứng đầu bộ phận HIV-sida của Bộ Y tế Brazil khi ông Bolsonaro lên làm tổng thống vào năm 2019.
“Đây là một minh chứng mới, rõ ràng về việc bách hại các nhà khoa học”, 21 nhà khoa học phản kháng đã viết trong một thư ngỏ. Họ cũng tố cáo một chiến lược “tấn công có hệ thống vào KHCN” của chính quyền hiện tại.
“Bằng hành động phản đối đáng buồn lòng này”, các nhà khoa học muốn biểu thị “sự phẫn nộ của họ đối với việc phá hủy hệ thống đại học Brazil, và nền khoa học công nghệ nói chung”.
Ông Bolsonaro bị cộng đồng khoa học chỉ trích dữ dội vì cắt giảm ngân sách dành cho nghiên cứu và KHCN, việc liên tục bác bỏ các kết quả nghiên cứu KHCN và gieo rắc thông tin sai lạc, đặc biệt là về dịch COVID-19.
Ngoài việc kêu gọi sử dụng chloroquin để chữa COVID-19 vốn đã được chứng minh là không hiệu quả, ông tổng thống này còn bỏ qua khuyến cáo của các chuyên gia về việc đeo khẩu trang và giữ khoảng cách để kiềm chế dịch.
Trong một cuộc nói chuyện với hãng tin AFP, bà Benzaken cho biết cảm thấy “cực kỳ vinh dự” bởi quyết định của các đồng nghiệp trước hành động “không mấy đẹp” của chính quyền đối với bà và đồng nghiệp M. Lacerda. “Đó là vinh dự cao hơn tất thảy”, bà nói.