45.000 tỷ đồng vốn ngân sách trung ương chưa có phương án phân bổ

Sau khi nghe Tờ trình về vấn đề này do Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách (TCNS) Nguyễn Đức Hải cho biết, mặc dù có thời gian chuẩn bị khá dài, song do đây là lần đầu thực hiện, phát sinh một số khó khăn do nguyên nhân khách quan, chủ quan nên việc xây dựng, đề xuất danh mục phân bổ vốn của các bộ, ngành trung ương, địa phương và tổng hợp, hoàn thiện danh mục của Chính phủ trình UBTVQH còn hạn chế, lúng túng, chưa kịp thời.
Về chất lượng chuẩn bị, vẫn còn những dự án chưa đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định Nghị quyết số 26/2016/QH14 của Quốc hội, Luật Đầu tư công. Điều này sẽ dẫn đến tình trạng tiếp diễn các tồn tại, hạn chế của giai đoạn 2011-2015 như dàn trải, manh mún trong bố trí vốn, dự án dở dang, không hoàn thành do thiếu vốn đầu tư...

Đáng lưu ý, mặc dù phần lớn vốn đầu tư trung hạn từ nguồn NSNN đã được tổng hợp, phân bổ cho từng dự án, song sau khi trừ tỷ lệ dự phòng, còn khoảng 45.000 tỷ đồng vốn ngân sách trung ương chưa có phương án phân bổ, trong khi nhu cầu vốn nhiều dự án của các bộ, ngành chưa được bố trí. Bên cạnh đó, kiến nghị của một số bộ, ngành, địa phương chưa được tổng hợp, báo cáo đầy đủ.

“Qua rà soát danh mục các dự án đầu tư công trung hạn Ủy ban TCNS nhận thấy, vẫn còn những dự án chưa tuân thủ nguyên tắc, tiêu chí, điều kiện luật định”, Chủ nhiệm Nguyễn Đức Hải nhận xét thẳng thắn. Đơn cử, theo số liệu cập nhật đến ngày 15.2.2017, nợ đọng xây dựng cơ bản về cơ bản đã được bố trí đủ nguồn để thanh toán theo quy định và các bộ, ngành địa phương đã bố trí 50.516,413 tỷ đồng/79.499,613 tỷ đồng vốn ứng trước phải thu hồi.

Tuy nhiên, tờ trình, phụ lục chưa báo cáo rõ số vốn ứng trước tối thiểu phải thu hồi của các bộ, ngành; số liệu chưa thống nhất giữa phụ lục và báo cáo giải trình... dẫn đến chưa bảo đảm đầy đủ căn cứ, số liệu để so sánh, đánh giá mức độ tuân thủ của các bộ, ngành trong việc chấp hành thứ tự ưu tiên trong bố trí nguồn để thu hồi vốn ứng trước. Về mức vốn bố trí, một số dự án trong danh mục bố trí vốn chưa thực sự hợp lý, bố trí thiếu vốn so với tổng mức đầu tư (TMĐT), thiếu thông tin về TMĐT, quyết định đầu tư, địa phương không đề xuất nhu cầu vốn, chưa ký hiệp định nhưng đã được Chính phủ dự kiến bố trí vốn trung hạn... Ủy ban TCNS đề nghị, đối với những dự án tỷ lệ vốn bố trí quá thấp, không đủ khả năng hoàn thành thì cần đưa ra khỏi danh mục để tập trung cho các dự án chuyển tiếp hoàn thành trong giai đoạn 2016-2020, khắc phục tình trạng phân bổ dàn trải, dở dang ở nhiều dự án. Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ rà soát, bố trí vốn tập trung, kiên quyết không bố trí vốn cho dự án khởi công mới trong trường hợp chưa bố trí đủ vốn để trả nợ, hoàn ứng và chưa đáp ứng đủ nhu cầu vốn để hoàn thành dự án chuyển tiếp.