Một cuộc triển lãm ảnh nude nghệ thuật mang tên “Tạo tác” của nhiếp ảnh gia Hạo Nhiên vừa diễn ra tại TP.HCM vào hồi 18 giờ chiều nay (15.9.2017) đã thu hút sự quan tâm của công chúng giới nhiếp Việt Nam. Ngoài giới chuyên môn, đã có rất nhiều công chúng đến để xem ảnh ở đây ‘nóng’ đến cỡ nào ?
Sau những hồi chờ đợi của giới nhiếp ảnh, sự háo hức của công chúng, cuối cùng những bí mật của 50 bức ảnh đen trắng mô tả vẻ đẹp cơ thể người phụ nữ của nhiếp ảnh gia Hạo Nhiên cũng đã được lộ diện trong cuộc triển lãm công khai lần đầu tiên tại Việt Nam.
Buổi khai mạc không quá hoành tráng như sự mong đợi của một số người. Không có phát biểu của đại diện cơ quan quản lý sở tại, không có phát biểu của đại diện hội nhiếp ảnh thành phố. Mọi hình thức mang tính thủ tục đều được “tinh giảm” một cách ngắn gọn.
Sau phát biểu của khá ngắn của tác giả Hạo Nhiên và phát biểu của họa sĩ, nhà giáo Uyên Huy- Chủ tịch Hội Mỹ thuật TP.HCM, những tấm vải đen phủ lên ảnh được gỡ ra. 50 bức ảnh khỏa thân “trần trụi” đã được tiếp cận với công chúng một cách trực quan nhất.
Đa số trong 50 bức ảnh của Hạo Nhiên đều mang một chủ đề duy nhất là mô tả vẻ đẹp hình thể của người phụ nữ. Nhiếp ảnh gia thực hiện ảnh bằng kỹ thuật chụp hình đen trắng. Trong ảnh của Hạo Nhiên, những phần cơ thể, những đường cong được thể hiện trên một vùng ánh sáng chiếu rọi, phần còn lại, những điểm “nhạy cảm” được nhiếp ảnh gia khéo léo cho ẩn khuất và hòa lẫn trong nền đen của bức hình.
Có lẽ vì quá quen với độ “nóng” của những tấm ảnh nude trên mạng, hay trong sách ảnh của các họa sĩ đang được phát hành nên công chúng cảm thấy một vài hụt hẫng với độ “táo bạo” trong lối thể hiện ảnh nude của của Hạo Nhiên.
Theo nhận xét của người xem thì ảnh nude của Hạo Nhiên “chưa chạm đến tận cùng cảm xúc”, bởi cách sáng tạo của anh khá hiền lành. Ảnh của Hạo Nhiên nghiên về nghệ thuật hơn là mô tả sự trần trụi. Có thể thấy trong đa số ảnh của Hạo Nhiên được thể hiện bằng sự cách điệu thông qua ngôn ngữ của nghệ thuật tạo hình hơn là đi sâu vào phần mô tả. Đó đôi bàn quyến luyến với nhau trong một vùng tranh tối tranh sáng. Là bờ vai yếu mềm của người phụ nữ, là đường cong mềm mại của tấm lưng trần… và tất cả chỉ dừng lại ở đó.
Giải thích về cảm xúc có vẻ hơi hụt hẫng của khán giả khi xem ảnh nude của Hạo Nhiên, NAG Thái Phiên cho biết: “Tôi hiểu cảm xúc này của khán giả, điều đó là bình thường thôi. Bởi sự chờ đợi của khán giả là rất lớn với lần đầu có triển lãm ảnh nude tại Việt Nam. Bản chất của ảnh nude là sự táo báo được thể hiện bằng nghệ thuật của nghệ sĩ nhiếp ảnh. Vì vậy khi họ không thấy những điều họ muốn thấy thì hụt hẫng là điều không thể tránh khỏi. Không có người nghệ sĩ nhiếp ảnh nào mà không muốn thể hết những điều mình muốn nói. Tuy nhiên vẫn còn đó những hạn chế, những rào cản trong việc cấp phép cho những bức ảnh nude đúng nghĩa đến với công chúng. Ảnh nude Hạo Nhiên cũng chỉ là một vùng sáng nhỏ được chia ra từ một khe hở. Phía sau khe hở đó còn nhiều điều độc đáo khác đang chờ. Tôi hiểu cảm xúc này của khán giả, nhưng theo tôi đây cũng là tín hiệu đáng mừng. Không có cánh cửa nào được mở toang ra một cách đột ngột được, nó phải được mở ra một cách từ từ…”.
Trong khi đó, họa sĩ Uyên Huy, Chủ tịch Hội Mỹ thuật TP HCM, khẳng định: "Trước giờ chưa được triển lãm ảnh khỏa thân bởi vì vẫn đang tồn tại khoảng cách khá xa giữa chủ thể sáng tạo với chủ thể quản lý. Ảnh khỏa thân của Hạo Nhiên rất đẹp, rất kín đáo, ý nhị, người mẫu khỏa thân chỉ là cái cớ để sáng tạo thôi, không hề dung tục. Với Hạo Nhiên hay với các nghệ sĩ khác, tôi vẫn tin rằng không ai sẵn sàng hy sinh danh tiếng, vị thế của mình chỉ để gợi dục tức thời. Triển lãm ảnh Hạo Nhiên lần này đã khẳng định sự đổi mới trong tư duy quản lý và bước đột phá trong nghệ thuật của TP.HCM".
Nói về “độ nóng” của các bức tranh đang triển lãm, NAG Hạo Nhiên cho biết, anh vốn xuất thân từ một nghệ sĩ múa, vì vậy anh hiểu được vẻ đẹp cơ thể của người phụ nữ, đặc biệt là những động tác khó trong ngôn ngữ thể hình của của các vũ công. Có những động tác vô cùng khó mà người bình thường không thể làm được. “Ảnh của tôi đều đi theo hướng đó, tôi giữ lại vẻ đẹp tuyệt vời đó theo cách cách của tôi. Dĩ nhiên vẫn còn nhiều hạn chế trong việc công khai hết những bức ảnh do tôi thể hiện. Nhưng đây là bước đầu, hi vọng trong tương lai cánh cửa cho ảnh khỏa thân nghệ thuật sẽ được mở rộng hơn”.
Như vậy sau nhiều thập niên “kiên nhẫn” chờ đợi của giới nhiếp ảnh lẫn công chúng, cuối cùng thì cuộc triển lãm ảnh khỏa thân đầu tiên tại Việt Nam cũng đã được thực hiện một cách “danh chính ngôn thuận”. Sức nóng của một sự kiện văn hóa mang tính đột phá đang lan tỏa rất mạnh trong cộng đồng, tuy nhiên “sức nóng” của các bức nude nghệ thuật thì có lẽ công chúng phải còn chờ thêm một thời gian nữa.
Một số tác phẩm của NAG Hạo Nhiên tại triển lãm ảnh nude "Tạo tác":
Tiểu Vũ