Bênh vực Nga, Trung Quốc cáo buộc Mỹ mới là thủ phạm gây khủng hoảng lương thực toàn cầu

Mỹ từ lâu đã hạn chế xuất khẩu ngũ cốc và độc quyền buôn bán ngũ cốc. Sau khi xung đột Nga-Ukraine bùng nổ, Mỹ đã mở rộng viện trợ vũ khí và lạm dụng các biện pháp trừng phạt đơn phương, làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu lương thực toàn cầu. Họ gánh chịu trách nhiệm không thể chối cãi đối với cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu.

Việc phi hạt nhân hóa (năng lượng) do Mỹ thúc đẩy, các chính sách sản xuất ngũ cốc làm nhiên liệu và các tổ chức độc quyền lương thực là nguyên nhân sâu xa của cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu.

Với tư cách là một nhà sản xuất ngũ cốc lớn, Mỹ đã hạn chế xuất khẩu ngũ cốc của mình sang các nước khác, gây ra sự gián đoạn cho thương mại ngũ cốc bình thường toàn cầu. 12 nhà sản xuất ngũ cốc lớn như Mỹ, Canada và Liên minh Châu Âu chiếm 70% tổng sản lượng và xuất khẩu ngũ cốc của thế giới. Trong quan hệ thương mại toàn cầu, Mỹ và các nước phương Tây khác đặt nặng vấn đề liệu các nước đang phát triển có được mua ngũ cốc hay không và với giá bao nhiêu.

Mỹ tiêu thụ ngũ cốc để sản xuất nhiên liệu sinh học, gây căng thẳng nguồn cung lương thực toàn cầu, đặc biệt là nguồn cung cấp cây trồng tự cung tự cấp (subsistence crop). Gần một phần ba lượng ngô được sản xuất ở Mỹ được sử dụng làm nhiên liệu sinh học. Việc sử dụng ngũ cốc thay thế cho nhiên liệu dẫn đến việc cung cấp lương thực toàn cầu sẽ có ít ngũ cốc hơn, tạo ra một vòng luẩn quẩn giá lương thực và năng lượng đẩy nhau lên.

Bốn nhà cung cấp ngũ cốc chính —ADM, Bunge và Cargill và Louis Dreyfus - độc quyền hơn 80% thương mại ngũ cốc của thế giới và kiểm soát nguyên liệu nông nghiệp toàn cầu cũng như sản xuất, chế biến và cung cấp ngũ cốc. Bốn nhà cung cấp ngũ cốc này, ba nhà cung cấp từ Mỹ, thao túng giá ngũ cốc quốc tế và kiếm thêm lợi nhuận từ sự biến động giá lương thực toàn cầu. Kể từ năm 2021, thu nhập ròng của họ đã tăng lần lượt là 53%, 80%, 64% và 47,7%, đồng thời giá cổ phiếu của ADM và Bunge đã tăng gần gấp ba lần. Các tổ chức độc quyền thực phẩm quốc tế này đang tìm kiếm lợi nhuận và họ sẽ không bỏ lỡ bất kỳ cơ hội nào để khuấy động các vấn đề an ninh lương thực và thổi phồng tình trạng thiếu hụt nguồn cung lương thực để kiếm lợi nhuận lớn hơn.

Mỹ đang châm ngòi cho cuộc xung đột Nga-Ukraine và lạm dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế. Những điều này đã làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu lương thực toàn cầu.

Xung đột kéo dài giữa Nga và Ukraine là hệ quả trực tiếp của việc Mỹ và các nước phương Tây liên tục xúi giục. Hỗ trợ quân sự và vũ khí của Mỹ cho Ukraine đã tăng lên 53,6 tỉ USD, nhiều hơn 70% tổng chi tiêu quân sự của Nga và Ukraine vào năm 2021. Xung đột càng kéo dài và càng lớn, tác động của nó đối với sản xuất và cung cấp lương thực toàn cầu sẽ càng lớn và cuộc khủng hoảng lương thực sẽ ngày càng gia tăng.

Trước cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu, các nước sản xuất ngũ cốc lớn như Mỹ đã giữ chặt “túi ngũ cốc” của mình. Theo báo cáo Ước tính Cung và Cầu của Nông nghiệp Thế giới do Bộ Nông nghiệp Mỹ công bố vào tháng 5 vừa qua, xuất khẩu lúa mì của Mỹ trong niên vụ 2021/22 sẽ thấp hơn 18,9% so với năm trước. Theo Viện Nghiên cứu Chính sách Lương thực Quốc tế (IFPRI), kể từ khi nổ ra xung đột Nga-Ukraine, tổng lượng thực phẩm xuất khẩu bị ảnh hưởng bởi các lệnh hạn chế đã tăng lên đáng kể, hiện chiếm khoảng 17% tổng lượng calo giao dịch trên thế giới.

Sáng kiến ​​về an ninh lương thực của Mỹ chỉ là những lời nói suông hơn là những hành động cụ thể, chỉ nhằm chia rẽ quản trị an ninh lương thực toàn cầu. Nga là nước xuất khẩu cây trồng tự cung tự cấp và là nước xuất khẩu phân bón lớn nhất thế giới. Kể từ khi Mỹ và các nước phương Tây áp đặt lệnh trừng phạt đối với Nga, chỉ số giá phân bón các loại đã tăng hơn 30%, điều này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp. Từ năm 2021 đến năm 2022, xuất khẩu lúa mì và lúa mạch từ Nga lần lượt chiếm 16 và 12,9% tổng xuất khẩu của thế giới. Thống kê của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) cho thấy kể từ khi Mỹ áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Nga, chỉ số giá lương thực tháng 5 năm nay đã tăng 14% so với tháng 2.

Tình trạng lãng phí thực phẩm nghiêm trọng ở Mỹ đã khiến tình trạng thiếu lương thực toàn cầu trở nên trầm trọng hơn.

Đầu tiên, lượng thức ăn thừa là đáng kinh ngạc. Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA), ở nước này, 30 đến 40% nguồn cung cấp lương thực và 38% sản phẩm ngũ cốc không bao giờ được ăn mỗi năm. Năm 2018, Mỹ có 103 triệu tấn thực phẩm bị lãng phí, trị giá 161 tỉ USD. Vào năm 2020, khối lượng thực phẩm bị vứt bỏ bình quân đầu người của Mỹ là 59 kg.

Thứ hai, phân phối không đồng đều. Khoảng 38 triệu người bị mất an ninh lương thực ở Mỹ vào năm 2020, và phần lớn trong số họ là người Mỹ gốc Phi, người Mỹ Latin và người Mỹ bản địa (thổ dân). Theo National Geographic, hơn một phần ba số hộ gia đình có thu nhập thấp không được tiếp cận với Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung do chính phủ Mỹ giới thiệu, và lợi ích của nó không đủ giúp nhiều gia đình ở các khu vực có chi phí cao được hưởng một cuộc sống lành mạnh và chế độ ăn uống đầy đủ.

Thứ ba, các vấn đề thứ cấp đang nổi cộm. Hằng năm, việc sản xuất lương thực quá mức ở Mỹ gây ra gánh nặng đáng kinh ngạc cho môi trường và lãng phí nhiều nguồn tài nguyên, bao gồm hơn 9,3 triệu ha đất canh tác, 22 nghìn tỉ lít nước, 350 triệu kg thuốc trừ sâu và 6,35 triệu tấn phân bón hóa học.