Bị kiện đạo văn, một giải thưởng ‘Tác giả trẻ 2021’ tạm thu hồi

Sáng 30.3, đại diện BCH Hội Nhà văn Việt Nam cho biết, hội đã quyết định tạm thu hồi Giải thưởng Tác giả trẻ năm 2021 đối với tác phẩm Phê bình phân tâm học - Phía của những ám ảnh nghệ thuật của tác giả Vũ Thị Trang.

Lý do thu hồi là tác giả đang bị Tiến sĩ Đỗ Hải Ninh khiếu nại vi phạm bản quyền và cho rằng Vũ Thị Trang đã sao chép nguyên văn các bài viết của nhà phê bình văn học Đỗ Lai Thúy và của Tiến sĩ Đỗ Hải Ninh.

Trong thông báo phát đi sáng nay, BCH Hội Nhà văn Việt Nam viết:

“Sau khi nghiên cứu đơn khiếu nại, cẩn trọng lắng nghe dư luận, tham khảo ý kiến một số nhà chuyên môn, các chuyên gia trong lĩnh vực lý luận phê bình và bản quyền, cũng như trực tiếp lắng nghe các bên liên quan trình bày quan điểm, luận cứ của mình, ngày 28.3.2022, Ban thường vụ Hội Nhà văn Việt Nam đã họp phiên mở rộng, có sự tham gia của đại diện Ban Kiểm tra, để phân tích, đánh giá kỹ lưỡng về sự việc này.

Từ kết quả cuộc họp Ban thường vụ mở rộng và trao đổi ý kiến thống nhất của tất cả Ủy viên Ban Chấp hành: Để bảo đảm tính trong sáng, khách quan, nghiêm minh trong hệ thống giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam, cũng như xét các yếu tố liên quan đến quy chế và uy tín của giải thưởng, Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam quyết định:

- Tạm thời thu hồi Giải thưởng Tác giả trẻ năm 2021 đối với tác phẩm Phê bình phân tâm học - Phía của những ám ảnh nghệ thuật của tác giả Vũ Thị Trang.

- Khi có kết luận chính thức từ phía các cơ quan chức năng liên quan đến vấn đề bản quyền, Hội Nhà văn Việt Nam sẽ tham khảo và đưa ra quyết định tiếp theo phù hợp với trách nhiệm và nghĩa vụ của mình”.

Phê bình phân tâm học - Phía của những ám ảnh nghệ thuật của tác giả Vũ Thị Trang được Hội Nhà văn Việt Nam trao giải thưởng Tác giả trẻ vào năm 2021. Tuy nhiên, một thời gian ngắn sau đó BCH Hội Nhà văn Việt Nam đã nhận được đơn kiến nghị của Tiến sĩ Đỗ Hải Ninh vi phạm bản quyền. Theo đơn khiếu nại bà Ninh trong phần 3 của cuốn sách tác giả Vũ Thị Trang đã sử dụng nhiều phần viết của bà trong đề tài cấp Bộ Tiểu thuyết và tự truyện Việt Nam sau 1986 nhìn từ phê bình phân tâm học do bà làm chủ nhiệm mà không xin phép, không chú dẫn và trên sách không đề tên Đỗ Hải Ninh.

Sau đơn khiếu nại của Tiến sĩ Đỗ Hải Ninh, bạn đọc tiếp tục phát hiện cuốn sách chuyên khảo nói trên có nhiều đoạn lấy nguyên văn trong cuốn Phê bình văn học, con vật lưỡng thê ấy của nhà phê bình văn học Đỗ Lai Thúy, nhưng cũng không có chú dẫn tác giả.

Sự việc trên đã tạo nên tranh cãi nhiều chiều trong giới nghiên cứu phê bình văn học. Dư luận chờ kết luận của Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam - Đơn vị nghiệm thu và xuất bản cuốn sách Phê bình phân tâm học - Phía của những ám ảnh nghệ thuật của tác giả Vũ Thị Trang.

Giải thưởng Tác giả trẻ năm Hội Nhà văn Việt Nam năm 2021 được trao cho 5 tác phẩm gồm tiểu thuyết “Nắng thổ tang” của Đinh Phương; các tập thơ: “Yao” của Lý Hữu Lương và “Con người” của Phương Đặng; sách chuyên khảo “Phê bình phân tâm học-Phía của những ám ảnh nghệ thuật” của Vũ Thị Trang; bản dịch “Truyện Kiều” sang tiếng Anh của Nguyễn Bình.