Bộ Công Thương: Rút giấy phép nếu thủy điện Hố Hô tái phạm

Xả lũ khẩn cấp là phù hợp

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ngày 1.11. Bộ Công Thương đã hoàn chỉnh Báo cáo, trình Thủ tướng Chính phủ về việc xả lũ thủy điện Hố Hô (giáp ranh Hà Tĩnh và Quảng Bình) vừa qua làm tác động thêm việc ngập lụt ở hạ du.

Theo báo cáo, trong các ngày từ 13 đến 16.10.2016, do ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đớiđã xảy ra mưa lớn, kéo dài tại các tỉnh miền Trung từ Nghệ An đến Thừa Thiên-Huế. Đây là nguyên nhân chính gây ngập lụt trên diện rộng, trong đó có 11 xã sau đập Hố Hô của huyện Hương Khê tỉnh Hà Tĩnh là vùng thấp và hợp lưu của nhiều nhánh sông.

Việc xả lũ của hồ chứa Hố Hô trong tình huống khẩn cấp, làm gia tăng lưu lượng về hạ du trung bình khoảng 192 m3/s trong khoảng thời gian từ 17 giờ 30 ngày 14.10.2006 đến 2 giờ ngày 15.10.2006 đã ảnh hưởng nhất định tới việc lũ về hạ du, đặc biệt là các xã ngay sau đập. Tuy nhiên, việc xả lũ trong tình huống khẩn cấp là phù hợp với Quy trình vận hành hồ chứa để tránh nguy cơ xảy ra sự cố lớn hơn cho vùng hạ du.Hồ chứa thủy điện Hố Hô có dung tích điều tiết nhỏ, khoảng 6 triệu m3, không có khả năng để cắt lũ cho hạ du, đặc biệt khi lũ về hồ nhanh.

Về trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị liên quan, Bộ Công Thương nêu rõ: Công ty Cổ phần Thủy điện Hồ Bốn (Chủ đập thủy điện Hố Hô) chưa thực hiện đầy đủ, nghiêm ngặt các quy định tại Quy trình vận hành hồ chứa (QTVH) về trách nhiệm thông tin, báo cáo (Khoản 2, Khoản 4 Điều 16 và Điều 21 của QTVH); thông báo gửi đến các cơ quan liên quan chưa đầy đủ nội dung, chưa phù hợp với tình huống vận hành công trình.

Đồng thời,việc kiểm tra các hạng mục công trình trước mùa mưa lũ chưa chi tiết và khả thi; chưa đánh giá được các tình huống mất an toàn có thể xảy ra trong mùa mưa bão (như sạt vai đập, sạt lở đường vận hành vào nhà máy phương tiện cơ giới không vào được, hư hỏng đường lên đập)…

Chính quyền địa phương khu vực công trình và hạ du cũng có trách nhiệm là chưa tổ chức diễn tập di dời, sơ tán nhân dân và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên sông thuộc hạ du thủy điện Hố Hô năm 2016; Phê duyệt phương án PCLL vùng hạ du công trình chưa quy định rõ trách nhiệm, nhiệm vụ của các đơn vị tham gia ứng phó; việc chỉ đạo, điều hành công tác phòng, chống lũ lụt vùng hạ du nhà máy thủy điện Hố Hô chưa thực sự phù hợp với thông tin dự báo, cảnh báo lũ và thông báo xả lũ của công trình...

Rút giấy phép nếp tái phạm

Trên cơ sở đó, Bộ Công Thương đề xuất, kiến nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình cần đánh giá, rà soát phương án chỉ huy, thực hiện công tác phòng, chống lũ lụt vùng hạ du công trình thủy điện Hố Hô. Cần đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tế về chế độ mưa lũ, năng lực các công trình thủy lợi, thủy điện trên địa bàn, tình hình dân cư và khả năng chủ động ứng phó với thiên tai của địa phương và công tác phối hợp với nhà máy thủy điện và các cấp ở địa phương.

Chỉ đạo các cơ quan liên quan ở địa phương hạ du đập thủy điện Hố Hô sớm tổ chức diễn tập theo phương án PCLL vùng hạ du đã được phê duyệt; Rà soát, điều chỉnh phương án PCLL vùng hạ du công trình thủy điện Hố Hô, trong đó quy định rõ trách nhiệm, nhiệm vụ của các đơn vị tham gia ứng phó; Tổ chức khắc phục hậu quả do lũ lụt, bảo đảm điều kiện sinh sống và làm việc của người dân bị ảnh hưởng.

Đối với Bộ Công Thương, xử lý vi phạm hành chính đối với Công ty Cổ phần Thủy điện Hồ Bốn trong lĩnh vực an toàn đập. Trường hợp tái phạm sẽ xem xét thu hồi Giấy phép hoạt động điện lực; Tiếp tục theo dõi, đôn đốc, kiểm tra và hướng dẫn các chủ đập thực hiện công tác quản lý an toàn đập, công tác vận hành hồ chứa đảm bảo an toàn công trình và hạ du.

Tiếp tục chỉ đạo đối với hồ chứa thủy điện trên khu vực miền Trung: thực hiện nghiêm túc Quy trình vận hành liên hồ chứa và Quy trình vận hành hồ chứa thủy điện đã được các cấp phê duyệt; rà soát các phương án phòng chống lụt cho vùng hạ du đập, phương án phòng chống lụt bão đảm bảo an toàn đập phù hợp với thực tế, phân định rõ trách nhiệm, nhiệm vụ của các đơn vị tham gia trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định.

Phối hợp với địa phương rà soát và điều chỉnh quy chế phối hợp trong việc vận hành hồ chứa, phòng chống lụt, bảo đảmphân định rõ nhiệm vụ, trách nhiệm của các cơ quan liên quan; rà soát, nghiên cứu điều chỉnh, bổ sung nội dung quy trình vận hành, trình cấp thẩm quyền thẩm định phê duyệt theo quy định (trong đó lưu ý phải đảm bảo phù hợp với điều kiện hiện nay về: quá trình lũ, điều kiện hạ du, công tác thông báo phối hợp, mực nước trước lũ để vận hành an toàn cho công trình…).

Đồng thời, Bộ Công Thương yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tổng công ty Điện lực Miền Bắc chỉ đạo Công ty Cổ phần Thủy điện Hồ Bốn thực hiện: Kiểm điểm nghiêm túc các tập thể, cá nhân liên quan; Khẩn trương triển khai các biện pháp gia cố để chống sạt lở, đảm bảo an toàn cho đập và nhà máy; sửa chữa đường vận hành lên đập và vào nhà máy đảm bảo không bị chia cắt khi mưa lũ xảy ra. Lắp đặt, bổ sung các trạm quan trắc tự động để cảnh báo và chủ động vận hành an toàn công trình và ứng phó lũ lụt hạ du; Chuyển vị trí đặt máy phát điện diesel dự phòng đảm bảo sẵn sàng cung cấp điện trong mọi tình huống...

Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thông tùy vào chức năng cần xem xét xử lý vi phạm hành chính đối với Công ty Cổ phần Thủy điện Hồ Bốn; chỉ đạo khắc phục đầy đủ các tồn tại, hạn chế, nếu tái phạm, xem xét, thu hồi Giấy phép khai thác, sử dụng nước mặt theo quy định; rà soát lại quy trình vận hành các hồ thủy điện; hủ trì, phối hợp với các Bộ liên quan bổ sung, điều chỉnh Nghị định 72/2007/NĐ-CP về quản lý an toàn đập trình Chính phủ sớm ban hành.