Covid-19: Hơn 16.000 doanh nghiệp tạm dừng kinh doanh có thời hạn, khó khăn mới chỉ bắt đầu

Kinh tế Việt Nam sụt giảm vì COVID-19

Cuối tuần qua, Tổng cục thống kê đã công bố báo cáo về tình hình kinh tế xã hội Việt Nam tháng 2.2020. Số liệu cho thấy kinh tế Việt Nam chịu tác động tiêu cực từ sự bùng phát của dịch bệnh COVID-19.

Cụ thể, do thị trường tiêu thụ chịu ảnh hưởng bởi bệnh dịch, tính chung 2 tháng đầu năm 2020, sản lượng thủy sản ước tính đạt 1004,2 nghìn tấn, chỉ tăng 2,7% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ tăng 4,6%).

Thêm vào đó, việc khan hiếm nguyên liệu đầu vào từ Trung Quốc do sản xuất tại nước này bị ngưng trệ đã có tác động tiêu cực lên tăng trưởng sản xuất các ngành công nghiệp của Việt Nam. Việc đơn hàng mới, đặc biệt là đơn hàng từ Trung Quốc lần đầu tiên giảm kể từ tháng 11.2015 đã góp phần làm giảm tốc độ tăng trưởng sản xuất công nghiệp trong 2 tháng đầu năm nay.

Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp tính chung cho 2 tháng đầu năm cũng chỉ tăng 6,2% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn mức tăng trưởng 13,7% của cùng kỳ năm 2018 và 9,2% của cùng kỳ năm 2019.

Động lực chính của ngành sản xuất là ngành công nghiệp chế biến, chế tạo chỉ tăng 7,4% , thấp hơn so với mức 11,4% của cùng kỳ năm 2019. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong tháng 2 dù tăng 6% so với cùng kỳ năm trước, nhưng giảm 7,9% so với tháng trước.

Trong khi đó, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng chỉ tăng 8,3% , mức thấp nhất kể từ 2014 đến nay. Vốn đầu tư FDI thực hiện trong 2 tháng ước tính đạt 2,5 tỉ USD, giảm 5% so với cùng kỳ năm trước và lần đầu tiên giảm trong 5 năm qua. Chỉ số CPI tháng 2/2020 cũng giảm 0,17% so với tháng trước.

Nguyên nhân là do dịch bệnh COVID-19 khiến nhu cầu tiêu dùng hàng hóa và dịch vụ của người dân giảm khiến cho giá dịch vụ du lịch, khách sạn, vui chơi giải trí cùng với giá xăng dầu giảm.

Đáng chú ý, chỉ riêng trong tháng 2 có 4.567 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, tăng 61,8% so với cùng kỳ năm trước; có 3.841 doanh nghiệp ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể tăng 120,7% so với cùng kỳ năm trước. Tháng 2 được ghi nhận là tháng có doanh nghiệp "chết lâm sàng" cao và có sự tăng manh so với cùng kỳ năm trước.

Tính chung trong 2 tháng đầu năm, do tác động của bệnh dịch, gần 16,2 nghìn doanh nghiệp tạm dừng việc kinh doanh có thời hạn, tăng 19,5% so với cùng kỳ năm trước.

Chưa kể, theo Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch - Đầu tư), tính đến 20.2, tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam đạt 6,47 tỉ USD, bằng 76,4% so với cùng kỳ năm trước. Lượng vốn giảm bên cạnh việc bị ảnh hưởng bởi kỳ nghỉ Tết thì dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp là một nguyên nhân tác động trực tiếp đến việc đi lại của các nhà đầu tư cũng như các quyết định đầu tư mới và mở rộng quy mô dự án hiện có của nhà đầu tư nước ngoài.

Khó khăn mới chỉ bắt đầu

Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) nhận định, các số liệu thống kê trên cho thấy khó khăn của nền kinh tế Việt Nam mới chỉ bắt đầu. Do diễn biến lan rộng của COVID-19 ở Hàn Quốc và các quốc gia khác, nhiều khả năng trong thời gian tới, tình hình có thể sẽ trở nên khó khăn hơn, khi nguồn hàng tồn kho và dự trữ nguyên vật liệu của doanh nghiệp sản xuất không còn nhiều.

“Kinh tế Việt Nam nhiều khả năng sẽ chịu cú sốc từ phía cầu - nhu cầu trên toàn cầu sụt giảm và từ phía cung - gián đoạn sản xuất do thiếu nguyên vật liệu”, BVSC nhận định.

Tuy nhiên, các chuyên gia Công ty Chứng khoán SSI đánh giá, Việt Nam đang có những diễn biến kinh tế tích cực như Hiệp định thương mại tự do với Liên minh châu Âu EVFTA được thông qua, Luật Chứng khoán sửa đổi và việc ra mắt các bộ chỉ số mới. Cùng với đó, Việt Nam hiện vẫn là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất tại châu Á với mức tăng xấp xỉ 7% GDP trong năm 2019. Con số này có thể giảm xuống khoảng 6,25% trong năm 2020 theo đánh giá của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nhưng sẽ vẫn là mức cao hơn so với đa số các nền kinh tế khác.

Giới đầu tư cũng đánh giá Việt Nam là một trong những thị trường được hưởng lợi lớn nhất nhờ việc chuỗi cung ứng hàng hóa dịch chuyển khỏi Trung Quốc. Đáng chú ý, dù từ đầu năm tới nay trên thị trường chứng khoán, khối ngoại đã rút 5,3 triệu USD ra khỏi các quỹ đầu tư cổ phiếu tại Việt Nam, nhưng con số này vẫn thấp hơn nhiều nếu so với các quốc gia khu vực.

Phan Diệu