Ngày 29.10, cựu thủ tướng Úc Tony Abbott bày tỏ suy nghĩ rằng Trung Quốc có thể “sớm” dùng vũ lực với Đài Loan hoặc làm leo thang tình hình
Do vậy, ông Abbott cho rằng phương Tây ngay từ bây giờ nên lên kế hoạch phản ứng quân sự và kinh tế. “Tôi nghĩ rằng chúng ta cần chuẩn bị tinh thần cho những điều không tưởng,” cựu Thủ tướng Tony Abbott phát biểu.
“Tôi nghĩ rằng rất có thể vào một thời điểm nào đó, có lẽ là khá sớm, Trung Quốc có thể nổi sóng, hoặc bằng việc phong tỏa cái họ gọi là khu vực nổi dậy - để dạy cho người Đài Loan rằng họ cần phải biết vị trí của mình ở đâu với Bắc Kinh - hoặc thậm chí có thể là một cuộc tấn công toàn diện.
Abbott hồi đầu tháng đã gây sóng gió địa chính trị khi cáo buộc Trung Quốc là kẻ bắt nạt và bày tỏ sự ủng hộ nhiệt tình đối với Đài Loan khi đến thăm hòn đảo.
Trung Quốc gần đây đã tăng cường các hoạt động quân sự đối với hòn đảo bằng cách điều máy bay chiến đấu bay về vùng nhận diện phòng không của Đài Loan - một xu hướng mà Abbott dự đoán sẽ “trở nên gay gắt hơn”.
Abbott cho rằng giới lãnh đạo Trung Quốc sẽ cảm thấy tự tin từ phản ứng ôn hòa của phương Tây đối với việc Bắc Kinh xử lý tình hình ở Hồng Kông. Nhưng cựu Thủ tướng Úc cho rằng không giống như Hồng Kông, Đài Loan sẽ đưa ra phản kháng quân sự, dù vẫn cần sự hỗ trợ từ bên ngoài.
“Trong trường hợp không có sự hỗ trợ từ những nước khác, người Đài Loan có thể coi đó là một cuộc đấu tranh không cân sức và cuối cùng là vô vọng. Và đó là lý do tại sao tôi nghĩ rằng điều quan trọng đối với các nền dân chủ là đối tác của Đài Loan, là giương cao tinh thần đoàn kết mà chúng ta có thể”, Abbott nói.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã gióng lên hồi chuông cảnh báo với Bắc Kinh vào tuần trước khi nói rằng Mỹ có cam kết chắc chắn để giúp Đài Loan tự vệ trong trường hợp bị Trung Quốc tấn công. Mặc dù Nhà Trắng sau đó đã đính chính lại các nhận xét này, Abbott nói rằng ông cảm thấy được "khích lệ" bởi các bình luận của Biden và rộng hơn là có sự "lên giọng" từ phương Tây.
Phát ngôn của Abbott diễn ra vài tuần sau khi Mỹ-Anh công bố thỏa thuận cung cấp tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân cho Úc, thay thế thỏa thuận trước đó của Pháp về cung cấp tàu ngầm động cơ thường cho Úc.
Hôm 29.10, Abbott nhắc lại lời kêu gọi của ông đối với Úc để tiếp nhận một hoặc nhiều tàu ngầm lớp Los Angeles của Mỹ hoặc lớp Trafalgar của Anh đang chuẩn bị “nghỉ hưu” vì các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân mới sẽ còn phải chờ nhiều năm mới trình làng. Ông nói, các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân mà ông đề xuất cho thời gian trước mắt, sẽ bổ sung thêm cho các tàu ngầm lớp Collins trong kho của Úc.
Ông nói: “Chúng ta cần những tàu ngầm tốt hơn, lớn hơn, nhanh hơn, không phải trong thời gian hai thập kỷ tới mà là ngay bây giờ, và nói thêm rằng “những thách thức đang cấp bách, hiểm họa không còn xa nữa”.
Cả Anh và Pháp đều đã điều động các nhóm tàu sân bay đến khu vực và tàu ngầm Astute của Hải quân Hoàng gia Anh đã có chuyến ghé cảng tới Perth vào 29.10. Abbott cho biết ông hy vọng Vương quốc Anh sẽ gửi nhiều khí tài hải quân hơn nữa và sử dụng các cơ sở của Singapore, giống như Hải quân Mỹ.
Ông nói: “Tôi nghĩ rằng điều quan trọng đối với Anh và Pháp, những quốc gia đã có sự hiện diện ở Thái Bình Dương, cần tăng cường sự hiện diện này hơn nữa, vì Đông Á hiện nay có lẽ là khu vực chiến lược quan trọng nhất của thế giới”.
Abbott cũng kêu gọi tăng cường chia sẻ thông tin tình báo với Nhật Bản, nói rằng đây có thể là một “sự bổ sung mạnh mẽ” cho nhóm tình báo Five Eyes.
Các quan chức quân sự Mỹ cũng vằ gọi Trung Quốc là “thách thức về tốc độ”. Hôm 28.10, Phó Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng John Hyten cho biết tiềm lực quân đội Trung Quốc đang phát triển với tốc độ “đáng kinh ngạc”, trong khi sự phát triển của Mỹ gặp phải tình trạng quan liêu “tàn bạo”.
Mặc dù ngân sách quốc phòng của chính quyền Biden ưu tiên phát triển công nghệ, Abbott cho biết “tỷ trọng có thể sẽ ngày càng nới hơn, chứ không bị thu hẹp hơn trong những năm tới”.
“Liệu Mỹ có đang tăng cường khả năng của mình với tốc độ như Trung Quốc không? Tôi nghĩ câu trả lời ngắn gọn là không”, cựu Thủ tướng Úc kết luận.