Đề nghị làm rõ trách nhiệm cơ quan quản lý khi để xảy ra các vụ việc như An Đông (Vạn Thịnh Phát)

Sáng 11.10, trình bày báo cáo tóm tắt thẩm tra đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về phát triển kinh tế - xã hội năm 2022; dự kiến năm 2023, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết hầu hết mục tiêu, nhiệm vụ đã được thực hiện thắng lợi, toàn diện.

Cụ thể, GDP 9 tháng năm 2022 tăng 8,83% so với cùng kỳ, là mức tăng cao nhất của 9 tháng trong giai đoạn 2011-2022, nhất là quý 3 tăng 13,67%. Sự phục hồi kinh tế diễn ra khá đồng đều giữa các địa phương khi có 44/63 tỉnh/thành phố ghi nhận tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn GRDP đạt trên 6%.

Ước tính cả năm 2022, tốc độ tăng trưởng GDP đạt khoảng 8%, dự kiến là mức cao của thế giới, phản ánh sự phục hồi mạnh mẽ so với giai đoạn 2020-2021, tạo vị thế và động lực quan trọng cho tăng trưởng các năm tiếp theo của đất nước.

Tuy nhiên, ông Vũ Hồng Thanh nhận định, kinh tế toàn cầu bước vào năm 2022 với vị thế yếu hơn kỳ vọng. Trong số những rủi ro từ bên ngoài, đáng quan ngại nhất là khả năng lạm phát toàn cầu cao kèm theo tăng trưởng trầm lắng – giống như thời kỳ lạm phát đình trệ những năm 1970. Điều này đã dẫn đến việc thắt chặt chính sách tiền tệ ở các nền kinh tế phát triển để kiềm chế lạm phát, kèm theo đó là chi phí đi vay tăng cao có thể dẫn tới căng thẳng tài chính ở một số nền kinh tế mới nổi và đang phát triển.

Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh bày tỏ lo ngại về thị trường chứng khoán. Tuy có tốc độ tăng trưởng nhanh và chia sẻ vai trò huy động vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế với thị trường tiền tệ, song thị trường này đang có nhiều biến động, tiềm ẩn rủi ro.

Quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp ngày càng được mở rộng nhưng có giai đoạn tăng nóng; cơ cấu thị trường còn thiếu cân đối; chất lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ chưa cao; còn hiện tượng sử dụng vốn huy động qua phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sai mục đích, thiếu minh bạch…

“Vừa qua vụ việc xảy ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn Đầu tư An Đông và các tổ chức, đơn vị có liên quan cùng với những vụ việc khác liên quan đến thị trường trái phiếu, thị trường chứng khoán xảy ra trong năm đã và đang gây ra nhiều hệ lụy đối với việc phát triển bền vững thị trường vốn, đối với xã hội, gây mất niềm tin của người dân và nhà đầu tư”, Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh nhận định.

Ông cho biết thêm, có ý kiến đề nghị cần làm rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước trong việc để xảy ra các sự việc như vậy, đồng thời, đề nghị có đánh giá thận trọng, chính xác về mức độ ảnh hưởng để có giải pháp phù hợp, bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững của thị trường tiền tệ, thị trường vốn.

Ông Thanh cũng cho rằng thị trường bất động sản có dấu hiệu tăng nóng trong những tháng đầu năm 2022, có tình trạng “đẩy giá” gây sốt ảo bất động sản. Rủi ro liên thông giữa thị trường vốn với hệ thống các tổ chức tín dụng và thị trường bất động sản gia tăng.

Có ý kiến cho rằng việc điều hành, quản lý nhà nước đối với các thị trường này còn “chuyển trạng thái đột ngột”, đã có những ảnh hưởng nhất định đến thị trường và niềm tin của nhà đầu tư; đề nghị tiếp tục nhận diện những rủi ro, có các giải pháp cụ thể để vừa bảo đảm an toàn, vừa thúc đẩy sự phát triển của các thị trường, phục vụ tăng trưởng và phát triển kinh tế.

Trưởng ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh cho rằng các yếu tố rủi ro suy giảm kinh tế và bất ổn tài chính thế giới vẫn đang hiện hữu như dịch COVID-19 vẫn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát trở lại, nguy cơ dịch đậu mùa khỉ, bất ổn thương mại, thắt chặt tiền tệ của các Ngân hàng thế giới; nguy cơ khủng hoảng năng lượng và lương thực, rủi ro nghĩa vụ nơ quốc gia do ảnh hưởng của lãi suất và tỷ giá…

Ngoài ra, lạm phát tuy được kiểm soát tốt 9 tháng, nhưng là quốc gia có độ mở thương mại cao trên thế giới, do vậy luôn có độ trễ lạm phát so với các nước trên thế giới khoảng 6 tháng. Do đó, bà Thanh đề nghị lưu ý độ trễ cùng kỳ của giai đoạn trước về vấn đề lạm phát.

Tuy nhiên, bên cạnh khó khăn, qua nghiên cứu số liệu, Trưởng ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh cho rằng, vẫn còn dư địa để tăng tốc độ phát triển kinh tế cuối năm 2022: Đó là đẩy nhanh tiến độ giải ngân, đầu tư công, lĩnh vực xuất khẩu cũng có nhiều lợi thế theo kết quả 9 tháng, vẫn còn dư địa cho lĩnh vực xuất khẩu. Do vậy, Trưởng ban Công tác địa biểu đồng tình với các giải pháp của Chính phủ và 8 điểm nhấn trong Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế.

Liên quan đến sự phối hợp giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ, bà Thanh cho rằng cần phải quan tâm đến tỷ lệ tăng trưởng tín dụng hợp lý và an toàn theo hướng thận trọng và hiệu quả, đặc biệt, cần chú trọng chất lượng tín dụng, dẫn dắt nguồn tín dụng vào sản xuất và xuất khẩu…