Gửi bình luận
Tại Việt Nam, mỗi năm ghi nhận thêm 182.000 người mới mắc lao và trên 13.000 người tử vong. Đây là con số tử vong còn cao hơn cả tai nạn giao thông.
Theo báo cáo mới nhất của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), năm 2023, Việt Nam xếp thứ 12 trong số 30 quốc gia có gánh nặng bệnh lao cao nhất, đứng thứ 10 về số ca lao kháng đa thuốc. Đây là thực trạng đáng báo động, đòi hỏi sự quan tâm của toàn xã hội.
Mỗi năm Việt Nam ghi nhận thêm 182.000 người mới mắc lao, trên 13.000 người tử vong. Đây là con số tử vong còn cao hơn cả tai nạn giao thông tại Việt Nam.
Tuy nhiên, theo bác sĩ Lê Hương Ly, Khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện TP.Thủ Đức (TP.HCM) hiện chỉ có khoảng 57% bệnh nhân lao được phát hiện và đưa vào điều trị (năm 2023 phát hiện 106.086 bệnh nhân), còn lại 43% chưa được phát hiện, hoặc báo cáo, tạo thành nguồn lây nhiễm tiềm ẩn trong cộng đồng.
Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh mà còn tạo áp lực lớn lên hệ thống y tế và gây tổn thất kinh tế cho xã hội. Việc nhiều bệnh nhân không được phát hiện kịp thời còn làm gia tăng nguy cơ lây lan và phát triển các chủng vi khuẩn lao kháng thuốc.
Bác sĩ Lê Hương Ly cho rằng bệnh lao phổi vẫn là thách thức lớn đối với y tế công cộng Việt Nam. Với tỷ lệ mắc bệnh và tử vong cao, việc nâng cao nhận thức về phát hiện sớm, chẩn đoán chính xác và điều trị đúng phác đồ là vô cùng cấp thiết.
"Mỗi người dân cần trang bị kiến thức cơ bản về bệnh lao để chủ động phòng ngừa và phát hiện kịp thời. Đồng thời, hệ thống y tế cần tiếp tục đẩy mạnh các chiến lược phát hiện chủ động, điều trị kịp thời và quản lý hiệu quả bệnh nhân lao", bác sĩ Ly nói.
Bác sĩ Ly nhấn mạnh chỉ khi có sự phối hợp chặt chẽ giữa người dân, cán bộ y tế và toàn xã hội, Việt Nam mới có thể từng bước đẩy lùi căn bệnh nguy hiểm này, hướng tới mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2035 theo chiến lược của Chính phủ.
Theo bác sĩ Ly, bệnh lao chủ yếu lây qua đường hô hấp khi người bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện hoặc khạc nhổ. Vi khuẩn lao có thể tồn tại trong không khí nhiều giờ, đặc biệt ở nơi kém thông thoáng, khiến nguy cơ lây nhiễm cao hơn. Đây là con đường lây truyền phổ biến nhất, chiếm hơn 90% các trường hợp mắc lao.
Triệu chứng đặc trưng nhất của bệnh là ho kéo dài trên 2 tuần, đặc biệt là ho có đờm hoặc ho ra máu, khác với các bệnh hô hấp thông thường thường chỉ gây ho dưới 2 tuần và thường tự khỏi.
Ngoài ra, người dân cần chú ý các dấu hiệu như sốt nhẹ về chiều, đổ mồ hôi đêm, sụt cân không rõ nguyên nhân, đau ngực khi hít thở sâu, khó thở kéo dài. Những người có tiền sử tiếp xúc với bệnh nhân lao, hoặc sống trong môi trường có nguy cơ cao cần đặc biệt cảnh giác với các triệu chứng này.
Khi nghi ngờ mắc lao, bác sĩ Ly cho biết, người bệnh cần được xét nghiệm đờm và chụp X-quang phổi. Trong một số trường hợp phức tạp, có thể chỉ định thêm các xét nghiệm chuyên sâu như nội soi phế quản hoặc sinh thiết phổi.
Đối với bệnh nhân mắc lao phổi, bác sĩ Ly khuyến cáo phải dùng thuốc đúng liều lượng, đều đặn và đủ thời gian quy định, không tự ý ngừng thuốc dù triệu chứng đã giảm.
Người bệnh cần tuân thủ điều trị, thực hiện vệ sinh ho khạc đúng cách, đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người khác. Nhà ở cần được thông khí tốt, thường xuyên vệ sinh sạch sẽ, phơi nắng đồ dùng cá nhân. Các thành viên trong gia đình không nên dùng chung đồ đạc cá nhân với người bệnh và nên được khám sàng lọc định kỳ.
"Người bệnh cần nghỉ ngơi đầy đủ, ngủ trưa 1-2 tiếng, tối ngủ 7-8 tiếng. Khi bệnh ổn định, có thể thực hiện những hoạt động nhẹ nhàng nhưng tránh nơi đông người để giảm nguy cơ lây nhiễm các bệnh khác", bác sĩ Ly cho biết.
Ngoài ra, người bệnh lao cần bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất thiết yếu như kẽm, sắt, kali và các vitamin A, E, C từ thực phẩm tự nhiên. Chế độ ăn giàu protein từ thịt nạc, cá, trứng, sữa và đậu đỗ giúp phục hồi cơ thể nhanh chóng. Đồng thời, cần tránh thực phẩm cay nóng, kích thích, rượu bia, và đặc biệt là thuốc lá.
