Có 130 hộ nghèo và cận nghèo tại xã Xuân Hóa, huyện miền núi Minh Hóa, Quảng Bình bị ép nhận bò bệnh, không cho nhận bò khỏe mạnh khiến đàn gia súc bùng phát dịch lở mồm long móng. Điều đáng nói là chính quyền xã giấu dịch, còn cán bộ không lấy mẫu xét nghiệm, khiến dân bức xúc.
Ông Đinh Cơ Đồ, trú tại thôn Tân Xuân cho biết: “Con tôi đi nhận bò, ngân sách cho 7 triệu đồng,là tiền của nhà nước giúp hộ nghèo, vậy mà họ không cho chọn con giống tốt.Bò bị ốm yếu thế cũng bắt chúng tôi đưa bò về. Được vài ngày thì lở mồm long móng, lây sang 3 con trâu bò khỏe mạnh của gia đình. Chúng tôi tự chèo chống, tự lo chăm sóc sức khỏe cho trâu bò, còn cán bộ xã thì không đoái hoài gì”.
Đàn lợn xã Xuân Hóa bị LMLM chết hàng trăm con
Đau lòng hơn, gia đình ông Đinh Thanh Xin có 11 con trâu, bò đang khỏe mạnh. Khi hàng xóm phải nhận bò dịch lở mồm long móngvề thì 11 “đầu cơ nghiệp” của ông đổ bệnh, khiến ông tốn hàng triệu đồng chạy chữa, hiện chưa thuyên giảm. Ông Xin nói: “Hồi không có bò của công ty làm dự án thì trâu bò Xuân Hóa không bị bệnh, giờ họ đưa bò ốm, xấu về khiến dân nghèo cực thêm”.
Bốc thăm nhận... bò bệnh
Theo tìm hiểu, cuối năm 2018, Công ty TNHH giống cây trồng vật nuôi Tân Thành (Cam Lộ, Quảng Trị) cung cấp 130 con bò giống cho 130 hộ nghèo và cận nghèo xã Xuân Hóa. Nguồn vốn do UBND huyện cấp về xã, mỗi con có giá khoảng 11 triệu đồng, trong đó huyện hỗ trợ 7 triệu đồng, số còn lại người dân bỏ tiền đối ứng, UBND xã được giao làm chủ đầu tư.
Bò giống 11 triệu sau khi nhận về phát dịch bệnh và chết, xã thờ ơ
Ông Đinh Thanh Cường ở thôn Cây Dầu cho biết: “Lần đầu, công ty này đưa chúng tôi về trại bò ở huyện Bố Trạch nhưng không cho chọn bò.Người dân phát hiện bò ở đây bệnh lở mồm long móng không nhận bò. Lần thứ hai, họ đưa người dân trở lại trại bò cũ, cũng không cho chọn mà ép bốc thăm, không cho chọn con tốt. Tôi bốc thăm một con 11 triệu đồng, họ chở lên được vài ngày thì phát bệnh, nay nó đã chết, còn lây qua toàn bộ 5 con trâu bò khác của gia đình khiến chúng tôi kiệt quệ. Công ty này còn lớn tiếng ai không chọn bò thì gạch tên không hỗ trợ, khiến dân phải miễn cưỡng nhận bò bệnh. Bò này do dân bỏ tiền mua, nhà nước hỗ trợ thì làm sao dọa dân kiểu đó được”.
Được biết, công ty Tân Thành vào năm 2017 cũng trao bò bệnh cho xã Thượng Hóa khiến người dân một phen chống dịch vất vả, thiệt hại hàng trăm triệu đồng. Năm nay đơn vị này ngoài bán bò “đểu” cho xã Xuân Hóa thì tại xã Yên Hóa nhận bò về cũng phát bệnh, khiến người nghèo thiệt hại toàn tập.
Không thể để người nghèo hứngchịu
Trước tình hình trên, ông Đinh Thanh Thơ, Chủ tịch UBND xã Xuân Hóa lập báo cáo gửi lên trên nói có 6 con bò cùng 85 con lợn bị chết. Tuy nhiên, trên thực tế, qua khảo sát có hàng chục con bò của công ty Tân Thành đưa về nhà dân đã chết, lượng heo chết vì lây bệnh lở mồm long móng từ bò đã lên đến hàng trăm con. Người dân bức xúc mang vứt ra các nguồn suối xung quanh xã khiến cho dịch bệnh lở mồm long móng lan sang nặng nề thị trấn Quy Đạt, và hiện chưa có dấu hiệu kiềm tỏa.
Lợn chết vứt dọc suối
Ông Đinh Thanh Thơ phân bua: “Chúng tôi không ép dân nhận bò bệnh, mà đều làm đầy đủ theo quy trình được ban ra. Chúng tôi cũng không giấu dịch, không báo cáo số liệu thấp hơn so với thực tế”. Tuy nhiên khi chất vấn, chuyến bò đầu tiên đưa lên, người dân đã phản ứng vì không đúng như cam kết bò tốt, phải trả lại thì ông Thơ không thể giải thích gì thêm.
Về việc số bò, lợn chết lên đến hàng trăm con, có gia đình chết bay đàn lợn hơn 40 con, khác với số liệu báo cáo của xã thì ông Thơ không giải thích và khuyên “không nên tin dân”. Hiện tại bệnh lở mồm long móng đang rất nhức nhối tại xã Xuân Hóa, Yên Hóa, thị trấn Quy Đạt. UBND xã mới chỉ cho rải vôi bột, còn cán bộ thú y đến tiêm thì dân phải nộp tiền, hoặc trâu bò chết phải tự đào hố chôn lấp.UBND huyện Minh Hóa vừa mới trích mua 3 tấn vôi bột, 500 lít hóa chất nhằm tiêu độc khử trùng. Tuy nhiên bệnh vẫn chưa được kiềm tỏa.
Điều đặc biệt nguy hại, tại Minh Hóa có đầy đủ ban bệ ngành nông nghiệp, thú ý, chăn nuôi nhưng không một ai lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệmgiúp dân. Dân khẳng định bị lởmồm long móngtheo kinh nghiệm dân gian thì cán bộ xã lại làm giảm dịch bệnh do tụ huyết trùng, khiến dân nghèo búc xúc thêm. Ông Đoàn Ngọc Lâm, Bí thư Huyện ủy Minh Hóa cho biết,ông đã đi kiểm tra tình hình ở Xuân Hóa.Cán bộ địa bàn làm sai quy trình dịch bệnh, đáng ra phải mời thú y tỉnh lên ứng cứu thì lại để cho dân tiêu hủy, tự chữa, khiến các biện pháp tránh lây bệnh không được chú ý nghiêm, dẫn đễn người dân bị thiệt thòi. "Chúng tôi sẽ họp kiểm điểm vì sao để nguồn bò bệnh lọt vào huyện cấp cho người nghèo, sai đến đâu xử lý đến đấy, không thể để người nghèo hứng chịu như thế này", ông Lâm nói.
Quốc Nam
Ngày 19-2 UBND huyện Quảng Ninh cho biết, huyện đã công bố dịch lở mồm long móng tại 2 xã An Ninh và Vạn Ninh, các xã Tân Ninh, Xuân Ninh, Hiền Ninh thuộc vùng dịch uy hiếp. Theo ông Thơ, dịch lở mồm long móngđã bùng phát mạnh và lây nhiễm hơn 1.500 con lợn tại An Ninh và Vạn Ninh. Đã có 25 tấn lợn tiêu hủy bằng cách chôn lấp khiến người dân trắng tay.