Điều tra một công ty Nhật hối lộ hơn 5 tỉ đồng để trốn thuế

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng vừa chỉ đạo Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan, Thanh tra Bộ khẩn trương thực hiện thanh tra, kiểm tra, xác minh thông tin báo chí phản ánh vụ việc hối lộ liên quan đến Công ty Tenma Việt Nam (là công ty con của Công ty Tenma Nhật Bản, đặt tại tỉnh Bắc Ninh), báo cáo Bộ trước ngày 26.6.

Đồng thời, Bộ trưởng cũng giao Thanh tra Bộ thành lập ngay đoàn thanh tra trong ngày 25.5, để thanh tra Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh, Cục Hải quan Bắc Ninh và các tổ chức, cá nhân có liên quan về nội dung thông tin báo chí nêu về những nghi vấn trong việc hối lộ của Công ty Tenma Việt Nam, xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật; báo cáo Bộ kết quả.

Nhiều hãng thông tấn Nhật Bản mới đây đã đưa tin Công ty Tenma Nhật Bản (trụ sở ở Tokyo) đã tự khai báo với Tổng cục Kiểm sát Tokyo về việc Công ty Tenma Việt Nam đã thực hiện hành vi hối lộ cán bộ/nhân viên nhà nước của Việt Nam số tiền khoảng 25 triệu yen (khoảng 5,4 tỉ đồng). Hành vi này đã vi phạm Luật Phòng chống cạnh tranh không lành mạnh của Nhật Bản.

Cụ thể, khoản tiền trên được lãnh đạo Công ty Tenma cho phép chi trả, thực hiện qua 2 lần nhằm mục đích để cơ quan thuế Việt Nam miễn giảm khoản truy thu thuế đối với công ty con tại Việt Nam.

Lần đầu tiên vào tháng 6.2017, công ty chủ động đề nghị trả tiền mặt 2 tỉ đồng cho cán bộ điều tra thuế địa phương, kết quả được miễn khoản truy thu thuế giá trị giá tăng với mặt hàng nhập khẩu 1,79 tỉ yen (khoảng 400 tỉ đồng). Được biết lĩnh vực quản lý thuế này thuộc Cục Hải quan Bắc Ninh.

Lần thứ hai, vào tháng 8.2019, cán bộ điều tra thuế địa phương yêu cầu phía công ty nộp trả tiền mặt 3 tỉ đồng, kết quả được giảm khoản truy thu thuế doanh nghiệp từ 17,8 tỉ đồng (khoảng 89 triệu yen) xuống còn khoảng 530 triệu đồng (2,62 triệu yen). Khoản thuế này thuộc lĩnh vực quản lý của Cục Thuế Bắc Ninh.

Nguồn tin từ hãng thông tấn phía Nhật Bản cho biết chính các lãnh đạo của Tenma Nhật Bản đã tự nguyện khai ra những sai phạm này cho Văn phòng Công tố viên quận Tokyo hồi đầu tháng 4 vừa qua.

Theo Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản, trên trang web của Tenma đã đăng thông tin Tổng giám đốc công ty, ông Fujino Kaneto (67 tuổi) sẽ từ chức ngay sau Đại hội cổ đông dự kiến tổ chức vào tháng 6.2020 để chịu trách nhiệm về sự việc này.

Trao đổi với báo chí ngày 25.5, lãnh đạo Cục Thuế Bắc Ninh và Cục Hải quan Bắc Ninh cho biết đã có báo cáo giải trình bước đầu với Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan và Công an tỉnh Bắc Ninh, UBND tỉnh Bắc Ninh.

Ông Trần Thành Tô - Cục trưởng Cục Hải quan Bắc Ninh cho biết, năm 2017, Chi cục Kiểm tra sau thông quan, thuộc Cục Hải quan Bắc Ninh đi kiểm tra đánh giá tuân thủ của doanh nghiệp. Tuy nhiên, đoàn không phát hiện vi phạm.

Ông Tô cũng cho biết Tenma Việt Nam là doanh nghiệp chế xuất, cung cấp sản phẩm cho hệ thống các doanh nghiệp chế xuất ở Việt Nam như Canon, không chịu thuế xuất nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng. Chỉ khi nào sản phẩm đó bán ra ngoài thị trường mới có thuế để thu. Hiện nay, doanh nghiệp này chỉ phải đóng thuế thu nhập doanh nghiệp (tức nguồn thu thuế nội địa) cho Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh.

Trong khi đó, ông Ngô Xuân Tòng - Cục trưởng Cục Thuế Bắc Ninh cho biết đơn vị này đã làm việc với Công an tỉnh Bắc Ninh theo chỉ đạo của UBND tỉnh, để báo cáo Chính phủ ngày 26.5. Ông Tòng cho biết thêm, theo hồ sơ kiểm tra và hồ sơ quyết toán thuế của doanh nghiệp, công ty này hoàn toàn được hưởng ưu đãi theo luật hiện hành, không có lý do gì phải chi phí để hưởng ưu đãi, ngoài khoản thu nhập hoạt động gia công không được hưởng ưu đãi theo ngành trong giấy phép ban đầu, đoàn kiểm tra đã truy thu, phạt, tiền chậm nộp trên 500 triệu đồng.

Nói với báo chí, phía Tổng cục Thuế cho biết đã chỉ đạo Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh xác minh thông tin, rà soát và báo cáo về Tổng cục tình hình quản lý thuế cũng như thanh tra kiểm tra thuế tại Công ty Tenma Việt Nam. Tổng cục Hải quan cũng cho biết phía hải quan đã nắm được thông tin sự việc và đang phối hợp với công an cũng như các cơ quan chức năng để xử lý.

Tuyết Nhung