Bị cơ quan tố tụng gán cho tội bán đường trộn vôi bột cho trạm thu mua nông sản xã, ông Nguyễn Hoàng Việt phải mất 34 năm mới được xin lỗi, cải chính.
Ngày 25.2, tại trụ sở UBND xã Tân Bình (H.Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang), Viện KSND huyện tổ chức buổi xin lỗi và cải chính công khai đối với ông Nguyễn Hoàng Việt, người mang án oan trong vụ bột trộn đường các đây gần 34 năm.
Theo hồ sơ, năm 1986, ông Việt lúc đó là ủy viên thư ký thường trực UBND xã Tân Bình, phụ trách khối VH-XH kiêm Trưởng Tư pháp và Trưởng Lương thực xã. Ông bất ngờ bị khởi tố, bắt tạm giam tội làm hàng giả và buôn bán hàng giả vì người em trai mang đường trộn vôi bột đến bán cho Trạm thu mua nông sản xã.
Ngày 12.1.1987, ông Việt bị Công an H.Phụng Hiệp (tỉnh Cần Thơ cũ) khởi tố, bắt tạm giam về tội làm hàng giả theo điều 167 Bộ luật Hình sự năm 1985. Ngày 23.1.1987, TAND H.Phụng Hiệp đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm và tuyên phạt ông Việt 18 tháng tù về tội danh như trên. Ông Việt có đơn kháng cáo kêu oan và sau 6 tháng 12 ngày bị tạm giam, tháng 7.1987, ông được cho tại ngoại chờ xét xử phúc thẩm.
Tháng 12.1988, tại phiên xét xử phúc thẩm, TAND tỉnh Hậu Giang tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm, đồng thời giao hồ sơ về cấp sơ thẩm xét xử lại với tội danh khác và xét xử từng vụ việc cụ thể, riêng biệt. Theo Tòa phúc thẩm, TAND huyện kết án các bị cáo, trong đó có ông Việt về tội làm hàng giả và buôn bán hàng giả theo điều 167 Bộ luật Hình sự 1985 là chưa đúng.
Thế nhưng, sau gần sáu năm kể từ khi có bản án phúc thẩm, mãi đến tháng 11.1994, Công an H.Phụng Hiệp mới có quyết định khởi tố ông Việt về hành vi lừa dối khách hàng. Tuy nhiên, đến tháng 5.1995, Viện KSND huyện này mới có cáo trạng truy tố ông Việt. Nhưng điều rất lạ là không thấy tòa án đưa vụ án ra xét xử.
Hơn hai năm sau, thấy vụ án không được đưa ra xét xử, ông Việt khiếu nại với cơ quan chức năng. Lúc này, địa phương mới mời ông đến nhận quyết định đình chỉ điều tra số 8 ngày 17.7.1997 của Viện KSND huyện. “Xét thấy hậu quả xảy ra không lớn, mức phạm tội lần đầu chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, chuyển xử lý hành chính”, quyết định nêu lý do.
Ông Việt đã từ chối nhận quyết định đình chỉ điều tra, đồng thời ghi ý kiến là “quyết định không rõ ràng, chưa xác thực và đề nghị giải quyết dứt điểm vụ án”. Ông Việt liên tục khiếu nại, gửi đơn kêu cứu đến các cấp với yêu cầu duy nhất là nếu xác định ông có tội thì đưa vụ án ra xét xử, ngược lại nếu ông không có tội thì phải xác định ông vô tội, khôi phục mọi quyền lợi cho ông.
Mãi đến ngày 18.12.2019, Viện KSND H.Phụng Hiệp mới ban hành quyết định đình chỉ vụ án đối với ông Việt do hành vi không cấu thành tội phạm. Tại buổi xin lỗi, cải chính công khai, ông Trần Trung Nghĩa, Phó viện trưởng Viện KSND H.Phụng Hiệp, thừa nhận nguyên nhân dẫn đến thiệt hại cho ông Việt là do những người làm công tác tố tụng nói chung và của Kiểm sát viên Viện KSND H.Phụng Hiệp (cũ) nói riêng đã không đánh giá đầy đủ và toàn diện chứng cứ liên quan đến ông Việt trước khi khởi tố.
Cũng tại buổi xin lỗi, ông Việt bày tỏ sự vui mừng vì pháp luật đã được thực thi sau thời gian dài ông kêu oan. “Sự vui mừng của bản thân tôi và gia đình thì khó có thể diễn tả được bằng lời, chỉ những người trong cuộc như tôi mới hiểu được thôi. Tôi xin cám ơn tất cả mọi người đã quan tâm, giúp đỡ tôi trong thời gian qua”, ông Việt bày tỏ.
Tiếp theo, ông Việt cũng mong muốn các cơ quan chức năng thực hiện bước tiếp theo, cụ thể là xem xét yêu cầu bồi thường 2,7 tỉ đồng. Đồng thời khôi phục quyền và lợi ích hợp pháp của ông Việt như phục hồi Đảng tịch và phục hồi công chức cho ông.
“Thay mặt Nhà nước, đại diện lãnh đạo Viện KSND huyện và các cơ quan tố tụng của huyện xin lỗi ông Việt và gia đình ông. Mong rằng ông và gia đình chia sẻ, thông cảm và chấp nhận lời xin lỗi”, Phó viện trưởng Viện KSND H.Phụng Hiệp nói tại buổi xin lỗi và cải chính công khai.
Thanh Nguyên