Lễ hội cả làng xuống đầm bắt cá

Lễ hội đánh cá Đồng Hoa là một lễ hội truyền thống độc đáo mang đậm bản sắc văn hóa dân gian của người dân xã Xuân Viên nói riêng và huyện Nghi Xuân nói chung. Lễ hội này được tổ chức hằng năm, mang tư tưởng khuyến nông, khuyến ngư, phát triển nông nghiệp nông thôn; thắt chặt tình đoàn kết, gắn bó trong cộng đồng dân cư.

Lễ hội cho cả làng bắt cá hằng năm thường được tổ chức vào ngày chủ nhật khi vụ lúa đông - xuân thu hoạch xong, nhằm khi nông nhàn và để con em xa quê được về tham gia đông đủ.

Nơi được chọn để tổ chức lễ hội là đầm Vực (còn gọi là Vực Rào) nằm dưới chân dãy núi Hồng Lĩnh, có chiều dài hơn 1km, rộng khoảng 30ha. Đầm Vực tập trung nhiều loài cá nước ngọt có giá trị kinh tế cao. Theo lệ làng từ xa xưa, ngày thường đầm Vực được bảo vệ, cấm mọi hoạt động đánh bắt cá nhằm tạo điều kiện cho cá sinh sống, phát triển.

Nơi diễn ralễ hội là đầm Vực nằm dưới chân dãy núi Hồng Lĩnh

Theo các cụ cao niên tại xã Xuân Viên, từ xưa lễ hội này được tổ chức rất bài bản. Vào ngày diễn ra lễ hội, người đứng đầu làng và các bậc cao niên trong làng cho lập bàn thờ, hương đăng hoa quả để cúng tế Thành Hoàng bản thổ tại ngôi miếu cạnh đầm Vực. Lễ tế xong, một hồi chiêng trống vang lên, người đứng đầu làng hú to một tiếng rồi cầm nơm lội xuống đầm úp cá đầu tiên. Ngay sau đó, người dân trong làng không phân biệt già trẻ, trai gái ngư cụ như nơm, vó, lưới, nhủi, vợt, rớ… lội nhào xuống đầm để thi nhau bắt cá.

Theo quan niệm truyền thống của làng, tại lễ hội nếu người nào bắt được con cá to hoặc nhiều cá sẽ gặp nhiều điều may mắn, mùa màng bội thu, gia đình no ấm trong suốt năm ấy.

Sau lễ hội, người nào bắt được con cá to nhất sẽ được ban tổ chức của làng ban thưởng và con cá ấy sẽ được dùng để làm đồ cúng tế dâng lên Thành Hoàng làng.

Hình ảnh người dân đua nhau bắt cá dưới đầm Vực trong lễ hội:

Từ sáng sớm, người dân xã Xuân Viên đã tập trung ra bờ đầm với các loại ngư cụ để chờ hiệu lệnh bắt cá

Kiểm tra lại ngư cụ trước khi xuống đầm

Rất nhiều người già, phụ nữ và trẻ em cùng tham gia lễ hội

Dưới đầm chật ních người chen chúc đánh bắt cá với ý niệm cầu may, mùa màng bội thu, cuộc sống no ấm

Hối hả tranh đua giải nhất bắt được cá to và nhiều cá

Phối hợp bắt cả rất vui vẻ

Khoe chiến lợi phẩm là 2 con cá chép to

Bắt được nhiều cá nhỏ cũng khiến các nông dân hân hoan

Trẻ em được nghỉ hè cũng góp sức tranh giải

Nhiều người dân ở địa phương khác và các nhiếp ảnh gia cũng đến xem lễ hội và chụp ảnh