Nền kinh tế dần lấy lại đà tăng trưởng, dù vẫn bộn bề khó khăn

Ngày 9.9, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 8.2023, thảo luận nhiều nội dung quan trọng, trong đó có các báo cáo giữa kỳ về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, đầu tư công trung hạn 5 năm 2021-2025.

Thách thức vẫn nhiều hơn cơ hội

Thủ tướng nhấn mạnh đã đi qua 8 tháng - 2/3 thời gian của năm 2023 trong bối cảnh tình hình quốc tế, khu vực tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp; khó khăn, thách thức tiếp tục nhiều hơn thời cơ, thuận lợi.

Cụ thể, hậu quả của dịch COVID-19 còn kéo dài; cạnh tranh chiến lược gia tăng; xung đột tại Ukraine còn phức tạp. Tình hình kinh tế thế giới tiếp tục xu hướng tăng trưởng giảm, lạm phát có chững lại nhưng neo ở mức cao, phục hồi chậm, cả tổng cung và tổng cầu khó khăn. Nhiều thị trường lớn của Việt Nam đều gặp khó khăn về tăng trưởng…

Ở trong nước, nền kinh tế chịu "tác động kép" từ các yếu tố bất lợi bên ngoài (nhất là thị trường xuất nhập khẩu, chuỗi cung ứng, đầu tư, tiền tệ, tài chính…) và các hạn chế, tồn tại kéo dài nhiều năm bộc lộ rõ hơn trong khó khăn. Trong khi đó, nước ta là nước đang phát triển, là nền kinh tế đang chuyển đổi, có độ mở cao, quy mô còn khiêm tốn, khả năng thích ứng, sức chống chịu có hạn, nên một biến động nhỏ bên ngoài có thể gây tác động, ảnh hưởng lớn đến bên trong.

Tuy nhiên, nhờ nỗ lực của các ngành, các địa phương, kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy, các cân đối lớn được bảo đảm; nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài, bội chi được kiểm soát tốt… Nhìn chung 8 tháng, kết quả tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước; tạo đà đạt kết quả cao hơn trong những tháng cuối năm.

Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng còn những tồn tại, hạn chế và khó khăn, vướng mắc liên quan đến thị trường trái phiếu doanh nghiệp; thị trường bất động sản có khởi sắc nhưng còn khó khăn; những vấn đề liên quan tới các dự án thua lỗ, các ngân hàng yếu kém; lĩnh vực da giày, dệt may đã có đơn hàng nhiều hơn nhưng tăng trưởng công nghiệp vẫn có khó khăn; tiếp cận tín dụng khó khăn, tăng trưởng tín dụng thấp...

Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng cho rằng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các Thành viên Chính phủ làm việc với các bộ, ngành, địa phương triển khai Nghị quyết 105/NQ-CP về tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ các quy định chưa phù hợp với tình hình kinh tế; giảm mặt bằng lãi suất, đẩy mạnh triển khai các gói tín dụng hỗ trợ một số ngành, lĩnh vực; miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, tiền sử dụng đất…; đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, thu hút đầu tư, thúc đẩy liên kết vùng…

Mặc dù vẫn còn phải đối mặt với khó khăn, tình hình kinh tế-xã hội tháng 8 và 8 tháng tiếp tục đạt được những kết quả quan trọng, tạo đà cho quý 3 và cả năm 2023.

Cụ thể: Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 8 tăng 2,96% so với cùng kỳ, bình quân 8 tháng tăng 3,1%, tốc độ tăng CPI tiếp tục xu hướng giảm; sản xuất nông nghiệp duy trì đà tăng khá. Khu vực dịch vụ tăng nhanh; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 8 tăng 7,6% so với cùng kỳ; số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới tháng 8 đạt trên 14.000 doanh nghiệp, tăng 17,9% so với cùng kỳ năm trước; tính chung 8 tháng đạt khoảng 103.700 doanh nghiệp, tăng 2,3% so với cùng kỳ năm 2022.

Tháo gỡ vướng mắc về cơ chế

Bộ KH-ĐT kiến nghị thời gian tới tập trung thúc đẩy phát triển hiệu quả thị trường trong nước. Nghiên cứu thị trường trong nước, thực trạng, cơ cấu sản xuất, sản phẩm hiện nay, từ đó có thông tin, hướng dẫn doanh nghiệp khai thác hiệu quả thị trường nội địa.

Ngoài ra, tranh thủ tối đa cơ hội, xu hướng phục hồi của các thị trường để đẩy mạnh xuất khẩu. Kịp thời thông tin về thị trường, hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng nhanh, kịp thời các tiêu chuẩn mới của nước đối tác xuất khẩu, đẩy mạnh xuất khẩu các nhóm hàng chủ lực của nước ta, nhất là hàng nông sản.

Ngoài ra, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực trong và ngoài nước cho đầu tư phát triển. Trong đó, thu hút dự án FDI có quy mô lớn, tác động mạnh đến xuất khẩu, việc làm, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo; tập trung xử lý, giải quyết vướng mắc, nhất là về cơ chế, chính sách ưu đãi, thủ tục pháp lý, mặt bằng... để đẩy nhanh triển khai dự án đầu tư tại Việt Nam, góp phần thúc đẩy nhanh sự phục hồi của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo.

Ông Dũng cũng đề nghị đẩy mạnh rà soát, sửa đổi, hoàn thiện cơ chế, chính sách, quy định pháp luật, cải cách hành chính, thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

"Cần tiếp tục chỉ đạo, điều hành quyết liệt, chủ động, nhịp nhàng, chặt chẽ các chính sách, cả ngắn hạn và dài hạn. Tranh thủ thời gian, tận dụng mọi cơ hội để tạo bứt phá ngay trong nội tại nền kinh tế thông qua các dự án lớn, có sức lan tỏa cao, tác động mạnh, nhất là trong ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, các động lực mới về kinh tế xanh, tăng trưởng xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn... nhằm phục hồi tăng trưởng nhanh và bền vững", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.