NÓNG: Chiều nay xử vụ kiện bản quyền tác giả ‘Gánh mẹ’

Đây là vụ kiện tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ được dư luận quan tâm theo dõi trong suốt nhiều năm qua. Tính từ ngày thụ lý (28.11.2019) đến nay, vụ án đã kéo dài gần 4 năm. Phiên xử gần đây nhất là vào ngày 21.10.2020. Vụ kiện dự kiến xử lại vào ngày 11.6.2021 nhưng do đại dịch COVID-19 nên tòa đã tạm hoãn vô thời hạn cho đến nay.

Theo giấy triệu tập do thẩm phán Đào Quốc Thịnh ký, các đương sự Trương Minh Nhật (nguyên đơn), nhạc sĩ Quách Beem (bị đơn) và người đại diện pháp lý cho Công ty Lý Hải Production (bị đơn) có mặt tại Tòa Kinh tế thuộc TAND TP.HCM lúc 14 giờ ngày 14.4.2022 để dự phiên tòa sơ thẩm.

Trước khi tòa xử, ông Trương Minh Nhật, nguyên đơn của vụ kiện chia sẻ với phóng viên Một Thế Giới: “Vụ án kéo dài nhiều năm và bị hoãn xử nhiều lần khiến cho tôi rất mệt mỏi. Tôi rất sợ phiên xử lần này bị hoãn thêm một lần nữa. Câu chuyện tôi là tác giả gốc của bài thơ đã quá rõ ràng. Tòa án cũng có trên tay những bằng chứng thuyết phục do tôi cung cấp rồi. Tôi mong muốn TAND TP.HCM xét xử công bằng dứt điểm một lần đưa ra phán quyết cuối cùng để rộng đường dư luận. Vì nếu để vụ kiện tiếp tục kéo dài, bản thân tôi sẽ bị tổn hại rất nhiều khi bài thơ của chính tôi sáng tác trở thành tác phẩm trong trạng thái “tranh chấp”, điều đó thật là rất vô lý”.

Như Một Thế Giới đã thông tin, vụ tranh chấp bản quyền bài thơ Gánh mẹ giữa ông Trương Minh Nhật và nhạc sĩ Quách Beem bắt đầu nổi lên vào tháng 9.2019 khi ông Trương Minh Nhật phát hiện bài hát Gánh mẹ của nhạc sĩ Quách Beem đăng tải trên Youtube có phần ca từ mà ông cho rằng lấy trái phép từ bài thơ Gánh mẹ của ông.

Ông Trương Minh Nhật khẳng định bài thơ Gánh mẹ được ông sáng tác vào những ngày mẹ ông hấp hối trong bệnh viện. Sau đó được đăng lên nhóm Thơ văn Facebook do nhà thơ Thanh Trắc Nguyễn Văn làm quản trị từ ngày 13.6.2014, và trên trang cá nhân vào ngày 31.7.2014.

Sau khi phát hiện, ông Trương Minh Nhật đã liên lạc với phía nhạc sĩ Quách Beem để giải quyết vụ việc. Ông Nhật yêu cầu nhạc sĩ Quách Beem phải công khai xin lỗi đồng thời hiệu đính lại tất cả các ấn phẩm có bài hát Gánh mẹ, là "nhạc Quách Beem, lời thơ Trương Minh Nhật".

Trong khi đó, nhạc sĩ Quách Beem vẫn khẳng định bài hát Gánh mẹ do anh sáng tác và ký âm vào ngày 25.10.2013 và được Cục Bản quyền tác giả cấp bản quyền chứng nhận vào ngày 28.11.2014, và sẵn sàng đối chất trước tòa.

Cuối tháng 11.2019, ông Trương Minh Nhật đã ủy quyền cho văn phòng Luật Phan Law Vietnam đứng ra khởi kiện nhạc sĩ Quách Beem vi phạm bản quyền tại TAND TP.HCM. Song song với việc khởi kiện, ông Nhật đã viết đơn gửi lên Cục Bản quyền tác giả Việt Nam yêu cầu hủy bỏ hiệu lực của Giấy chứng nhận đăng ký bản quyền tác giả bài hát Gánh mẹ mà cục này đã cấp cho nhạc sĩ vào ngày 26.3.2019. Đồng thời, ông Nhật cũng yêu cầu gỡ bỏ tất cả các sản phẩm thương mại liên quan đến bài hát đang được khai thác dưới mọi hình thức trong khi tranh chấp chưa được giải quyết.

Ngày 4.12, TAND TP.HCM đã chính thức thụ lý vụ tranh chấp bản quyền sở hữu trí tuệ bài thơ/nhạc Gánh mẹ giữa ông Trương Minh Nhật (nguyên đơn) và ông Đoàn Đông Đức (tức nhạc sĩ Quách Beem).

Ngày 13.12 Cục Bản quyền tác giả Việt Nam cũng ra văn bản số 442/BQTG–ĐK yêu cầu ông Đoàn Đông Đức (tức nhạc sĩ Quách Beem) có văn bản giải trình kèm theo các chứng cứ tài liệu chứng minh quá trình sáng tạo, sở hữu quyền tác giả đối với tác phẩm âm nhạc Gánh mẹ gửi về Cục Bản quyền tác giả trước ngày 23.12.2019.

Ngày 26.12.2019 TAND TP.HCM đã cho mời hai đương sự Đoàn Đông Đức và Trương Minh Nhật có mặt để làm việc. Tuy nhiên, buổi làm việc chỉ tiến hành xác minh nhân thân của nguyên đơn Trương Minh Nhật cũng như các thủ tục ủy quyền người đại diện pháp lý là văn phòng Luật Phan Law Vietnam và sau đó thì dừng lại vì không có mặt của bị đơn Đoàn Đông Đức.

Ngày 13.1.2020. TAND TP.HCM tiến hành phiên hòa giải thứ 2 nhưng bất thành vì Quách Beem vắng mặt.

Ngày 20.2.2020 phiên hòa giải lần thứ 3 cũng bất thành vì nhạc sĩ Quách Beem vắng mặt lần thứ 3.

Ngày 18.8.2020 TAND TP.HCM quyết định mở phiên sơ thẩm, tuy nhiên phiên tòa này bị hoãn do cả 2 bị đơn là Lý Hải Production và ca sĩ Quách Beem đều vắng mặt.

Trước khi diễn ra phiên sơ thẩm, ông Trương Minh Nhật đã rút bớt lại số tiền đòi phía bị đơn bồi thường cho ông xuống còn 825 triệu đồng thay vì 4 tỷ đồng.

Ngày 3.9.2020, phiên tòa sơ thẩm một lần nữa bị hoãn vì nguyên đơn Trương Minh Nhật và luật sư của ông đều vắng mặt.

Ngày 21.10.20120 phiên sơ thẩm tạm thời dừng lại để làm rõ một số tình tiết chứng cứ mới do ông Trương Minh Nhật cung cấp.

Ngày 11.6.2021 phiên tòa tiếp tục bị hoãn do một số đương sự bị nhiễm COVID-19.

Ngày 14.4. 2022 TAND TP.HCM mở lại phiên sơ thẩm.