Các nhà khoa học xác định: sọ người được phát hiện tại Papua New Guinea vào năm 1929, là của nạn nhân một trận sóng thần xảy ra ở vùng tây nam Thái Bình Dương hồi 6.000 năm trước.
Hộp sọ này được nhà địa chất người Úc Paul Hossfeld phát hiện tại một địa điểm gần làng Aitape, phía bắc Papua New Guinea. Giới khảo cổ rất chú ý đến hộp sọ này vì nó là một trong những bộ xương hiếm hoi được tìm thấy tại đây.
Những điều tra ban đầu kết luận hộp sọ này là của loài Homo erectus thuộc họ người đã tuyệt chủng vào 143.000 năm trước. Tuy nhiên, phương pháp xác định niên đại bằng carbon đã cho thấy sọ người này có thể khoảng 5.000-6.000 năm tuổi.
Dựa vào những manh mối trong các mẩu đất quanh nơi hộp sọ được phát hiện, chuyên gia James Goff thuộc đại học New South Wales cho biết: “Những gì chúng tôi nghi ngờ từ lâu đã có thể được xác thực. Với những bằng chứng có trong tay, chúng tôi tin rằng người này là nạn nhân của một trận sóng thần, hoặc cũng có thể là đã chết trước nhưng phần mộ bị sóng thần cuốn trôi khiến chỉ còn phần đầu được chôn suốt 6.000 năm qua”.
Cũng theo ông Goff: “Có lẽ đây là hộp sọ của nạn nhân sóng thần sớm nhất trên thế giới”.
Về sức mạnh của trận sóng thần 6.000 năm trước này, các nhà khoa học đã so sánh nó với trận sóng thần xảy ra tại Ấn Độ Dương năm 2004 sau khi xảy ra trận động đất mạnh 9.1 độ richter ở bờ biển phía tây Sumatra (Indonesia). Thảm họa này đã khiến hơn 250.000 người thiệt mạng.
Theo Newsweek, phát hiện này của giới khảo cổ có ý nghĩa lớn với công tác đo lường mực nước biển và ảnh hưởng của chúng đến xã hội loài người.
Theo nhà nhân học John Terrell đến từ Bảo tàng Lịch sử tự nhiên Field (Chicago, Mỹ), hộp sọ này là minh chứng thuyết phục nhất cho thấy mực nước biển dâng cao đã và đang là một mối đe dọa thực sự cho sự sinh tồn của xã hội loài người.
Ông Terrell cho biết: “Nếu chúng tôi đúng về chuyện người này (chủ nhân của hộp sọ) chết vì sóng thần thì đây sẽ bằng chứng rất rõ ràng rằng sống gần biển, với cảnh hoàng hôn tuyệt đẹp và cơ hội được lướt sóng, không phải lúc nào cũng tốt đẹp”.
Còn theo chuyên gia Goff: “Hộp sọ này cho thấy con người đã có thời gian dài sống dọc theo các bờ biển. Nó cũng cho thấy những thiên tai như trận sóng thần đã ảnh hưởng đến quá trình di cư, định cư và cả văn hóa của loài người như thế nào”.
Cẩm Bình (theo Newsweek, The Telegraph)