Đài RFI cho biết các công ty Thổ Nhĩ Kỳ đang nổi lên như bên cung cấp vũ khí quan trọng cho Ukraine, giúp Mỹ giải quyết tình trạng thiếu đạn dược viện trợ. Tuy nhiên làm vậy khiến nỗ lực giữ cân bằng quan hệ với Nga và với phương Tây của Ankara trở nên khó khăn.
Thổ Nhĩ Kỹ duy trì mối quan hệ với cả Nga lẫn Ukraine kể từ khi Moscow phát động cuộc chiến vào tháng 2.2022. Song song đó họ lại cải thiện quan hệ với Mỹ và thậm chí còn hỗ trợ sản xuất vũ khí cung cấp cho Kyiv. Cơ sở sản xuất vũ khí mới tại bang Texas vừa đi vào hoạt động sử dụng thiết bị hiện đại của công ty Thổ Nhĩ Kỳ Repkon.
Nhà phân tích Sinan Ciddi (Tổ chức Phòng thủ dân chủ) cho biết: “Ukraine rơi vào cảnh thiếu hụt do sử dụng pháo kén đạn dược do phương Tây viện trợ. Thế rồi Thổ Nhĩ Kỳ nhảy vào, không chỉ bởi họ sở hữu năng lực mua sắm và sản xuất lớn, mà còn bởi họ là nguồn cung quan trọng với Mỹ vốn cũng đang cạn kiệt đạn dược có thể viện trợ”.
Đại sứ Mỹ tại Thổ Nhĩ Kỳ Jeff Flake ca ngợi sự hợp tác hiện tại cho thấy tầm quan trọng của quan hệ song phương ngày càng sâu sắc. Nhưng cần nhớ rằng mối quan hệ thân thiết giữa Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan với người đồng cấp Nga Vladimir Putin là nguồn cơn gây căng thẳng giữa Ankara và Washington.
Khi cuộc chiến Ukraine nổ ra, Ankara tuyên bố ủng hộ Kyiv nhưng lại luôn giữ lập trường trung lập, không hưởng ứng trừng phạt mà phương Tây áp đặt với Moscow. Mặc dù vậy công ty quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Baykar lại đang xây dựng cơ sở sản xuất máy bay không người lái quân sự tại Ukraine.
Theo nhà phân tích quốc phòng độc lập Tayfun Ozberk: “Xây một nhà máy ở Ukraine lúc đang có chiến tranh hơi mạo hiểm. Tất nhiên làm vậy gửi đi thông điệp chính trị, nhưng không báo hiệu Thổ Nhĩ Kỳ thay đổi lập trường”.
Nhà phân tích Sine Ozkarasahin nhận xét: “Thổ Nhĩ Kỳ đang đi trên băng mỏng. Tăng hỗ trợ Ukraine chắc chắn thách thức chính sách giữ cân bằng quan hệ với Nga và với phương Tây”. Bà chỉ ra Ankara - Moscow đều chấp nhận mỗi bên có cách hành xử khác nhau với cuộc chiến Ukraine hoặc tình hình Syria, nhưng hai nước vẫn hợp tác ở nhiều lĩnh vực khác chẳng hạn như giao thương năng lượng.
“Thổ Nhĩ Kỳ tách bạch các vấn đề. Đây là một trong số trụ cột của chính sách đối ngoại mà nước này áp dụng với Nga. Hơn nữa Thổ Nhĩ Kỳ vẫn đóng vai trò huyết mạch quan trọng của Nga”, theo bà Ozkarasahin.
Song song với nỗ lực hỗ trợ Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục là đối tác thương mại quan trọng mà Nga không thể từ bỏ. Một số công ty Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp hàng hóa phục vụ cả mục đích dân sự lẫn quân sự đã bị Bộ Tài chính Mỹ trừng phạt.