Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sẽ đến Paris để tham dự lễ khánh thành lại nhà thờ Đức Bà vào hôm 7.12 và có thể sử dụng chuyến đi này để hội đàm với Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump, theo Reuters.
Sự kiện này không chỉ mang ý nghĩa biểu tượng mà còn mở ra cơ hội quan trọng để ông Zelensky củng cố sự ủng hộ của Mỹ trong bối cảnh Ukraine tiếp tục đối mặt với những áp lực quân sự lớn từ Nga.
Việc chiến sự chuẩn bị bước sang năm thứ 3 khiến Ukraine phải tìm kiếm các giải pháp ngoại giao để duy trì sự ủng hộ từ phương Tây. Với sự thay đổi trong chính trường Mỹ khi ông Donald Trump chuẩn bị tiếp nhận vai trò lãnh đạo, Kyiv đang tăng tốc các nỗ lực xây dựng quan hệ với chính quyền mới.
Đàm phán với ông Trump
Hãng tin Reuters dẫn nguồn thạo tin cho biết, một trong những mục tiêu quan trọng trong chuyến đi Paris của Tổng thống Ukraine Zelensky là tạo cơ hội hội đàm với ông Trump. Mặc dù các cuộc gặp này chưa được chính thức công bố, các nguồn tin ngoại giao tiết lộ có những nỗ lực sắp xếp để hai nhà lãnh đạo thảo luận kín.
Ông Zelensky hy vọng sẽ tận dụng cơ hội này để trình bày trực tiếp lập luận của mình, thuyết phục ông Trump tiếp tục hỗ trợ Ukraine trong cuộc chiến chống lại Nga. Trước đó, phái đoàn Ukraine, do Chánh văn phòng Tổng thống Andriy Yermak dẫn đầu, trong tuần này đã đến Mỹ để xây dựng quan hệ với chính quyền Tổng thống đắc cử Donald Trump. Ông Yermak đã gặp chánh văn phòng sắp nhậm chức Susie Wiles và dự kiến gặp Keith Kellogg, đặc phái viên về Nga và Ukraine, cùng Mike Waltz, Cố vấn An ninh quốc gia sắp nhậm chức.
Tuy nhiên, sự khác biệt về lập trường giữa hai bên có thể là trở ngại lớn. Trong khi Kyiv nhấn mạnh sự cần thiết của việc gia nhập NATO như một bảo đảm an ninh quan trọng, các cố vấn của ông Trump lại tỏ ra không mấy mặn mà với ý tưởng này. Thay vào đó, họ tập trung vào việc tạo điều kiện cho một thỏa thuận hòa bình, bao gồm cả việc công nhận tạm thời phần lãnh thổ Ukraine do Nga kiểm soát.
Trong khi đó, Ukraine nhấn mạnh nhu cầu hòa bình bền vững, thay vì một lệnh ngừng bắn tạm thời. Tổng thống Zelensky gần đây gợi ý rằng Ukraine có thể chấp nhận ngừng bắn nếu được đảm bảo gia nhập NATO. Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha nhấn mạnh rằng Kyiv sẽ không chấp nhận bất kỳ bảo đảm an ninh nào khác ngoài tư cách thành viên NATO.
Thách thức của ông Zelensky
Giữa lúc Ukraine đang cố gắng xây dựng liên minh quốc tế mạnh mẽ hơn, Nga tiếp tục gây áp lực trên chiến trường. Theo các báo cáo, lực lượng Nga đã chiếm lại gần một nửa lãnh thổ mà Ukraine từng giành được ở khu vực Kursk, khiến tuyến phòng thủ của Ukraine càng thêm căng thẳng. Moscow vẫn giữ lập trường cứng rắn, yêu cầu Ukraine phải chấp nhận một loạt thực tế về lãnh thổ trước khi bất kỳ cuộc đàm phán nào có thể diễn ra.
Tổng thống Zelensky đang đối mặt với bài toán phức tạp về cân bằng giữa việc thúc đẩy hòa bình với Nga và duy trì sự ủng hộ mạnh mẽ từ phương Tây, đặc biệt là Mỹ. Bất kỳ nhượng bộ nào với Moscow đều có thể làm suy yếu vị thế của Ukraine, nhưng thiếu sự hỗ trợ từ Mỹ và NATO, Kiev khó lòng duy trì được sức mạnh phòng thủ trước Nga.
Chuyến đi Paris lần này là dịp để ông Zelensky truyền tải thông điệp rằng Ukraine vẫn kiên định với mục tiêu hòa bình, đồng thời nhấn mạnh rằng mọi thỏa thuận hòa bình cần đảm bảo lợi ích dài hạn cho Kyiv. Tuy nhiên, sự thay đổi trong chính sách của chính quyền mới của ông Trump, từ việc giảm viện trợ quân sự đến không thúc đẩy tư cách thành viên NATO, có thể khiến Ukraine gặp khó khăn trong việc đạt được các mục tiêu chiến lược.
Vai trò của Pháp
Tổng thống Emmanuel Macron, người chủ trì lễ khánh thành nhà thờ Đức Bà, cũng đang cố gắng tận dụng cơ hội này để khẳng định vai trò của Pháp trên trường quốc tế. Với việc chính phủ Pháp vừa rơi vào bế tắc chính trị, Tổng thống Macron hy vọng rằng việc đưa ông Trump và ông Zelensky đến gần nhau hơn có thể giúp Paris trở thành trung tâm ngoại giao trong các cuộc đàm phán hòa bình tương lai.
Ông Macron đã lên lịch gặp cả ông Trump và nhà lãnh đạo Ukraine riêng biệt tại dinh tổng thống vào hôm 7.12. Dù chưa có thông báo chính thức về một cuộc họp ba bên, khả năng này không bị loại trừ. Nếu diễn ra, đây sẽ là một bước đi quan trọng, không chỉ đối với Pháp mà còn đối với tiến trình hòa bình tại Ukraine.