Tổng thống Donald Trump ngày 2.12 thông báo Trung Quốc chấp thuận giảm thuế suất cao đang áp đặt với ô tô xuất xứ Mỹ.
Nhà lãnh đạo Mỹ viết trên Twitter: “Phía Trung Quốc đã đồng ý giảm và loại bỏ thuế quan với ô tô nhập vào thị trường này từ Mỹ. Mức thuế hiện tại là 40%”. Ông Trump không giải thích cụ thể, trong khi phía Bắc Kinh từ chối bình luận.
Thuế suất mà hai bên áp đặt cho sản phẩm ô tô của nhau đã tăng không ít khi chiến tranh thương mại diễn ra. Ô tô Trung Quốc phải chịu thuế 27,5% (gồm 2,5% mức thông thường cộng với 25% mới đánh thuế).
Cường quốc châu Á vốn hạ thuế ô tô nước ngoài xuống 15%, nhưng sau đó áp thêm 25% với riêng mặt hàng này xuất xứ từ Mỹ nhằm trả đũa Mỹsử dụng thuế quan trước.
Đại diện Thương mại Robert Lighthizer hôm 28.11 chỉ trích thuế suất lên đến 40% này là rất “quá đáng”, vì vậy mà Tổng thống Donald Trump chỉ thị ông tìm cách nâng thuế với ô tô Trung Quốc lên đúng mức này.
Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới ngày 1.12 vừa đạt được một thỏa thuận “đình chiến” có thời hạn 90 ngày. Trong thời gian này, Mỹ sẽ không tăng thuế áp đặt lên 200 tỉ USD hàng Trung Quốc (từ 10% lên 25% vào đầu năm 2019 như kế hoạch ban đầu). Chiều ngược lại, Trung Quốcchấp thuận nhập thêm nhiều hàng hóa Mỹ, đặc biệt là nông sản.
Cả hai cũng nhất trí lập tức khởi động đàm phán về cách thức giải quyết các vấn đề bảo vệ sở hữu trí tuệ, hàng rào phi thuế quan cùng tội phạm mạng. Không nước nào đề cập đến thuế ô tô khi thông báo về thỏa thuận “đình chiến”.
Truyền thông Trung Quốc tỏ ý thận trọng với kết quả tích cực nêu trên. China Daily hoan nghênh thỏa thuận vì nó đem lại thời gian để hai bên giải quyết khác biệt, nhưng báo này cảnh báo bất đồng không thể biến mất trong một sớm một chiều. Còn Thời báo Hoàn cầu nhắc nhở: “Dư luận cần ghi nhớ rằng đàm phán thương mại Mỹ - Trung thay đổi thất thường”.
Giới phân tích cũng không lạc quan thái quá. Nhà hoạch định chiến lược Paul Kitney của công ty tài chính Daiwa Capital Markets diễn biến mới nhất chỉ có tác dụng giảm căng thẳng, thuế quan hiện tại của Mỹ không hề mất đi và vẫn gây tác động tiêu cực lên nền kinh tế Trung Quốc.
Larry Sloven, giám đốc điều hành làm việc cho công ty Capstone International tại Hồng Kông, đánh giá khoảng thời gian 90 ngày chẳng đem lại khác biệt gì lớn. Nhiều doanh nghiệp vẫn đang phải tái cấu trúc lại nguồn cung hàng vì xung đột thương mại Mỹ - Trung.
Cẩm Bình (theo Reuters)