VCCI: Thông tư 02 của Bộ Nông nghiệp không phù hợp với Hiến pháp

VCCI vừa có văn bản góp ý Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Thông tư số 02/2019/TT-BNNPTNT về ban hành Danh mục sản phẩm thức ăn chăn nuôi theo tập quán và nguyên liệu đơn được phép lưu hành tại Việt Nam.

Theo đó, về phương thức quản lý, VCCI cho rằng Thông tư 02 được xây dựng theo cơ chế “chọn cho”, tức là người dân và doanh nghiệp chỉ được kinh doanh những loại thức ăn chăn nuôi có trong danh mục. Phương pháp quản lý này vừa không phù hợp với Hiến pháp, vừa không hợp lý.

VCCI dẫn ra, Điều 33 của Hiến pháp 2013 “Mọi người có quyền tự do kinh doanh trong những ngành nghề mà pháp luật không cấm”. Như vậy, pháp luật chỉ nên tập trung quy định những ngành nghề, hoạt động kinh doanh bị cấm, theo phương pháp “chọn bỏ”, chứ không nên quy định danh mục cho phép.

“Phương pháp quản lý này sẽ dẫn đến nguy cơ cơ quan nhà nước chỉ cần “quên” hoặc không biết đến một loại thức ăn chăn nuôi theo tập quán nào đó là người dân và doanh nghiệp không được phép kinh doanh loại thức ăn đó. Trên thực tế, mỗi loại vật nuôi, mỗi vùng miền thì người dân lại có những kinh nghiệm chăn nuôi dân gian khác nhau mà cán bộ quản lý nhà nước khó có thể biết hết được”, văn bản nêu.

Cũng theo VCCI, phương pháp này còn có thể gây cản trở tự do sáng tạo, sáng kiến của người dân và doanh nghiệp. Ví dụ như khi người dân phát hiện ra một loại thức ăn chăn nuôi mới thì sẽ không được phép đưa vào kinh doanh.

Về nội dung Thông tư, dự thảo đã bổ sung “thức ăn chăn nuôi theo tập quán có nguồn gốc thực vật, động vật khác được sản xuất làm thức ăn chăn nuôi thương mại”. Qua ý kiến của một số chuyên gia, ngoài các sản phẩm có nguồn gốc thực vật, động vật được người dân sử dụng làm thức ăn chăn nuôi theo tập quán, vẫn có trường hợp sử dụng một số loại thức ăn có nguồn gốc khoáng vật hoặc vi sinh vật.

Vì vậy, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi quy định theo hướng bổ sung cả thức ăn chăn nuôi theo tập quán có nguồn gốc hữu cơ và vô cơ.

Về quy định này, quyền Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN-PT-NT) Nguyễn Xuân Dương cho biết, quy định chỉ áp dụng với sản xuất thức ăn chăn nuôi thương mại, còn các hộ chăn nuôi truyền thống, sản xuất thức ăn tự cung tự cấp thì không phải áp dụng.

Cũng theo ông Dương, Thông tư 02 đang tạo cơ chế tốt cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, ông cũng cho biết sẽ sửa đổi theo hướng điều chỉnh phạm vi áp dụng cho phù hợp hơn theo cách hiểu như trên.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng trong một cuộc làm việc với các bộ ngành, vấn đề ở đây là do cách tiếp cận, quy định “chọn cho” tức là người dân chỉ được làm những gì luật cho phép thì sẽ dẫn tới bỏ sót.

Cần quy định “chọn bỏ”, tức là người dân được làm tất cả những gì pháp luật không cấm”, ông Dũng đề nghị Bộ sửa Thông tư 02 theo hướng này.

Lam Thanh