Việt Nam lên kế hoạch hành động quốc gia về phòng chống kháng thuốc

Kháng thuốc ở Việt Nam tăng nhanh do bị lạm dụng

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, kháng thuốc là mối đe dọa sức khỏe và sự phát triển trên toàn cầu, đòi hỏi các cấp các ngành cùng chung tay hành động để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững. Tổ chức Y tế thế giới đã tuyên bố kháng thuốc là một trong 10 mối đe dọa hàng đầu sức khỏe công cộng toàn cầu mà nhân loại phải đối mặt. Việc sử dụng sai và lạm dụng thuốc là nguyên nhân chính dẫn đến sự phát triển của vi sinh vật kháng thuốc.

Ông Thuấn cho biết hiện nay ngành y ngày càng phát triển trong việc ghép mô, ghép các bộ phận cơ thể người, hóa trị, phẫu thuật, điều trị nhiễm trùng... Tuy nhiên do việc dùng thuốc bừa bãi, liên tục đã dần dẫn đến sự kháng thuốc trong cơ thể. Tình trạng kháng thuốc đang đe dọa thành quả mà thế giới đã đạt được trong các lĩnh vực chống lao, sốt rét, HIV, bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục trong những năm qua.

“Kháng thuốc vẫn đang là mối lo ngại ở Việt Nam bất chấp những tiến bộ khoa học đã đạt được trong 10 năm qua. Báo cáo gần đây cho thấy từ dữ liệu kháng sinh đồ: Xu hướng kháng kháng sinh ngày càng tăng trong thập niên qua. Nhiều thách thức vẫn còn tồn tại, gồm cả năng lực hạn chế của các phòng xét nghiệm trong việc giám sát và phân tích dữ liệu, kê đơn thuốc kháng sinh không phù hợp và thiếu việc thực thi các quy định về bán thuốc kháng sinh” - Thứ trưởng Trần Văn Thuấn phát biểu.

Từ năm 2018 Việt Nam đã cấm sử dụng kháng sinh kích thích, ban hành các thông tư yêu cầu sử dụng thuốc phải có đơn. Thế nhưng nhiều người do nhiều nguyên nhân đã không tuân thủ phác đồ điều trị, tự mua thuốc cho bản thân hoặc các vật nuôi trong trang trại để tự điều trị.

Chiến lược quốc gia về phòng chống kháng thuốc giai đoạn 2023-2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 1121/QĐ-TTg ngày 25.9.2023. Để đạt được mục tiêu chiến lược trong giai đoạn tới, đòi hỏi sự nỗ lực và cam kết của tất cả các bộ ngành, các cấp từ trung ương đến địa phương cùng vào cuộc để ngăn chặn tình trạng kháng thuốc.

Cần sử dụng thuốc kháng sinh một cách có trách nhiệm

Ông Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết hiện nay việc làm chậm sự tiến triển kháng thuốc và ngăn chặn, kiểm soát sự lây lan của các vi sinh vật kháng thuốc, bệnh truyền nhiễm là trách nhiệm không chỉ riêng ngành y tế. Việc sử dụng thuốc kháng sinh một cách hợp lý để điều trị các loại bệnh truyền nhiễm, góp phần bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe con người, động vật, bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế, xã hội của đất nước là trách nhiệm của toàn dân, toàn ngành.

Theo đó, chiến lược đưa ra các giải pháp nhằm tăng cường giám sát, thúc đẩy sử dụng kháng sinh có trách nhiệm. Trên cơ sở mục tiêu chung nêu trên, chiến lược đưa ra 4 mục tiêu cụ thể, gồm: Nâng cao nhận thức của các cấp chính quyền địa phương, hiểu biết của nhân viên y tế, thú y và người dân về phòng chống kháng thuốc; củng cố hệ thống giám sát kháng thuốc để cảnh báo kịp thời về sự xuất hiện, lan truyền, mức độ, xu hướng kháng thuốc của các vi sinh vật; giảm sự lan truyền của vi sinh vật, bệnh truyền nhiễm; sử dụng thuốc kháng vi sinh vật ở người, động vật hợp lý, an toàn và có trách nhiệm.

Việt Nam là một trong nhóm 6 nước đầu tiên thuộc khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã xây dựng và thực hiện kế hoạch hành động quốc gia về phòng chống kháng thuốc, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao về những nỗ lực, đóng góp cho công cuộc phòng chống kháng thuốc chung trên toàn thế giới.

Cũng tại hội nghị, đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam đánh giá cao cách tiếp cận của Chính phủ và sự hưởng ứng trong Tuần lễ thế giới nâng cao nhận thức về kháng thuốc từ ngày 18 - 24.11.2023 với chủ đề "Cùng nhau ngăn chặn tình trạng kháng thuốc".