Các chiến thuật mới của phương Tây mà Ukraine áp dụng đang gặp trở ngại vì Kyiv không có ưu thế trên không.
Theo báo New York Times (Mỹ), sau hơn 2 tháng tiến hành phản công theo lối đánh của phương Tây với các trang thiết bị quân sự như xe tăng và xe bọc thép do Mỹ và châu Âu cung cấp, việc huấn luyện của NATO cho Ukraine không đạt được thành công như kỳ vọng.
Kyiv dường như đã nhận ra điều này và đang xem xét lại các chiến thuật nhằm xuyên thủng hệ thống phòng thủ kiên cố của Nga. "Quân đội Ukraine đã tạm gác lại các phương pháp chiến đấu của Mỹ và chuyển sang những chiến thuật được cho là họ hiểu rõ nhất", tờ New York Times cho hay.
Nhận định với Newsweek, các chuyên gia giải thích rằng các nước NATO đề cao sự phối hợp lực lượng, nhưng để Ukraine thành công với chiến thuật này thì họ cần phải có ưu thế trên không - điều mà Kyiv hiện không có.
“Không có máy bay phương Tây để tranh giành quyền kiểm soát bầu trời với Nga, quân đội Ukraine đang chiến đấu với ít nhất một tay bị trói sau lưng. Để chiến thuật phát huy hiệu quả cần có sự phối hợp tất cả yếu tố. Với tôi, khả năng trên không là phần quan trọng nhất ở đây”, đại tá đã nghỉ hưu Hamish de Bretton-Gordon, người từng chỉ huy lực lượng hóa học, sinh học, phóng xạ và hạt nhân của Anh cũng như NATO, cho biết.
Giới phân tích quân sự cho rằng phong cách chiến đấu của NATO phụ thuộc rất nhiều vào việc kiểm soát bầu trời. Chiến thuật như vậy cũng chỉ mới được thử nghiệm trong những năm gần đây tại các chiến trường mà liên minh này có ưu thế trên không.
"Không có thành viên nào trong lực lượng vũ trang NATO trải qua những gì quân đội Ukraine trải qua trong suốt 18 tháng qua. Phương thức chiến đấu của NATO trên mặt đất chưa bao giờ được thử nghiệm thực sự nhằm chống lại một nước lớn, mặc dù liên minh này có nhiều thập niên được đầu tư và huấn luyện", Davis Ellison - nhà phân tích chiến lược của Trung tâm Nghiên cứu an ninh (HCSS) ở Hague (Hà Lan) nói với Newsweek.
Paul van Hooft, một nhà phân tích khác từ HCSS đồng tình với quan điểm trên. Ông nêu ví dụ điển hình trong trường hợp của Iraq và Chiến tranh vùng Vịnh năm 1991, các lực lượng của phương Tây có thể nhanh chóng thiết lập ưu thế trên không lớn.
Theo Nick Reynolds, nhà nghiên cứu về chiến tranh trên bộ tại cơ quan cố vấn quốc phòng của Viện Dịch vụ thống nhất Hoàng gia Anh, các lực lượng vũ trang Ukraine đã trải qua khóa huấn luyện cấp tốc của NATO để loại bỏ học thuyết thời Liên Xô bị phương Tây cho là “quá lâu đời”. “Ukraine thiếu số lượng lớn binh lính có kinh nghiệm hoặc những người có kinh nghiệm thì lại không được huấn luyện chiến thuật kiểu phương Tây”, Reynolds nói.
"Có thể nói rằng vấn đề ở đây là trong các tháng huấn luyện vừa qua, các đơn vị của Ukraine được dạy chiến đấu theo cách Mỹ để tấn công vào phòng tuyến được chuẩn bị kỹ lưỡng của Nga, thay vì được hỗ trợ để chiến đấu theo cách mà họ am hiểu nhất", Michael Kofman, học giả cấp cao tại Quỹ Carnegie vì hòa bình quốc tế nhận định với New York Times.
Chuyên gia Ellison cho biết: "Không có gì ngạc nhiên khi người Ukraine đã từ bỏ một số khóa huấn luyện của phương Tây vì kinh nghiệm và sự thích nghi của họ ở chiến trường hơn hẳn các khái niệm thời bình của phương Tây. Nếu có bất cứ điều gì, chúng tôi có nhiều điều để học hỏi từ người Ukraine hơn là họ có thể học hỏi từ chúng tôi".
Theo cựu chỉ huy NATO de Bretton-Gordon, trong điều kiện lý tưởng, binh lính Ukraine cần có 1 năm huấn luyện và thích nghi với lối đánh mới. "Đôi khi vào những lúc gặp khó khăn, bạn sẽ quay về những gì quen thuộc thay vì những thứ được dạy", ông nói.
Giới phân tích từ lâu đã tự hỏi liệu quá trình huấn luyện cho Ukraine có mang lại thành công trên chiến trường hay không. Với một số thành tựu “khiêm tốn” trong nhiều tuần giao tranh, Ukraine đã phải đối mặt với những chỉ trích về tốc độ tiến công chậm cũng như xuất hiện nhiều lo ngại về việc Kyiv đang gặp khó trước các tuyến phòng thủ kiên cố của Moscow trên khắp miền Đông và miền Nam Ukraine.
"Nga đã có thời gian để xây dựng hệ thống phòng thủ dọc theo các khu vực mà họ đang kiểm soát. Ukraine đang cố gắng phản công và đó sẽ là một cuộc chiến khó khăn", Thư ký báo chí Lầu Năm Góc (Bộ Quốc phòng Mỹ), tướng Pat Ryder, nói với giới truyền thông tuần trước.
"Mỹ đã huấn luyện cho người Ukraine từ năm 2014. Chúng tôi tin tưởng rằng họ có khả năng chiến đấu đáng kể và họ sẽ sử dụng khả năng đó vào thời điểm và địa điểm do họ lựa chọn”, ông Ryder nói.