Bảo vệ sự an toàn cho hành khách đi xe bus trước nạn quấy rối tình dục

Ngày 24.6 tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu quản lý phát triển bền vững (MSD) phối hợp cùng Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP.Hà Nội (HPTC) tổ chức Hội thảo “Bảo vệ sự an toàn của hành khách và em gái nơi công cộng và trên các phương tiện giao thông công cộng”.

Hoạt động nằm trong khuôn khổ dự án "Thành phố an toàn, thân thiện với em gái" do tổ chức Plan International Việt Nam tài trợ.

Tại hội thảo, bà Trần Vân Anh (Giám đốc Chương trình, Viện MSD) chia sẻ: “Buổi hội thảo ngày hôm nay nằm trong nỗ lực thúc đẩy hợp tác giữa các bên, đặc biệt là với ngành giao thông vận tải hướng đến chấm dứt mọi hành vi quấy rối tình dục nơi công cộng, trên phương tiện giao thông công cộng như xe bus thông qua dịch vụ vận tải hành khách công cộng an toàn, thân thiện cho phụ nữ và trẻ em gái”.

Cách đây không lâu, MSD cùng với HPTC và Tổ chức Plan International Việt Nam vừa kết thúc 6 lớp tập huấn cho hơn 200 lái xe, phụ xe và nhân viên phục vụ hành khách xe bus về bình đẳng giới, cách phòng ngừa, ứng phó với các tình huống quấy rối xảy ra nơi công cộng và trên phương tiện công cộng.

Lên tiếng kêu gọi sự trợ giúp

Theo "Báo cáo Khảo sát An toàn của em gái ở nơi công cộng và trên phương tiện công cộng" của Tổ chức Plan International Việt Nam thực hiện năm 2014, 31% trong số 1.128 các em gái được hỏi đã từng bị quấy rối tình dục khi đi xe bus. Chỉ có 13% em gái và 8% em trai cho rằng các em gái luôn luôn cảm thấy an toàn nơi công cộng.

Bà Đào Thị Bảo Thư (Điều phối viên dự án, Tổ chức Plan International Việt Nam) cho biết sau hơn 7 năm thực hiện, chủ đề quấy rối tình dục đã được chú ý hơn, và cộng đồng đã nhìn nhận được sự nghiêm trọng của vấn đề này.

Ngoài ra, bà Thư cho rằng nhận thức của người dân về vấn đề này cũng đã được nâng cao, hiểu rõ rằng quấy rối tình dục không chỉ là những động chạm cơ thể mà còn là những lời nói, cử chỉ, như nhìn chằm chằm, huýt sáo, lời nói trêu ghẹo, bình phẩm về cơ thể và ngoại hình...

Từ kinh nghiệm nhiều năm làm công việc vận tải hành khách, lái xe, nhân viên phục vụ xe bus tại Hà Nội chia sẻ rằng có rất nhiều trường hợp nạn nhân, người chứng kiến hoặc nhân viên không dám lên tiếng. Ở góc độ nạn nhân, họ thường có tâm lý sợ bị đổ lỗi, sợ ánh nhìn kì thị hoặc thương hại quá mức của những người xung quanh. Còn đối với nhân viên phục vụ, do đặc thù làm việc hàng ngày trên 1 xe, 1 tuyến đường nên cũng có nguy cơ bị thủ phạm đe doạ hoặc trả thù.

Tuy nhiên, “điều quan trọng nhất là nạn nhân cần lên tiếng kêu gọi sự trợ giúp. Điều này tuy khó nhưng đây là cách duy nhất để chúng tôi hoặc những hành khách khác có thể hỗ trợ”, chị Nguyễn Thị Nhung (nhân viên phục vụ xe) cho biết.

Tiếp tục truyền thông thúc đẩy bình đẳng giới

Về phía Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, theo bà Trần Thị Bích Loan – Phó vụ trưởng Vụ Bình đẳng giới, ở góc độ chính sách, Luật phòng, chống bạo lực gia đình đang được trình Quốc hội thông qua. Đơn vị cũng đang nghiên cứu để sửa đổi Luật Bình đẳng giới và xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về bạo lực trên cơ sở giới.

Ngoài ra, bà Loan cho biết đơn vị tiếp tục duy trì và nhân rộng các mô hình phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới, tiếp tục truyền thông thúc đẩy bình đẳng giới. Vận hành Tổng đài điện thoại quốc gia tư vấn phòng ngừa và ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới; đẩy mạnh hoạt động của Mạng lưới đối tác hành động phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới.

Là đơn vị có nhiều năm phối hợp với dự án, Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP.Hà Nội đã tổ chức 51 khoá tập huấn cho gần 2.000 lái xe, nhân viên bán vé xe bus về các vấn đề bình đẳng giới và bạo lực giới nơi công cộng.

Song song với đó là việc lắp đặt các hệ thống truyền thông, hướng dẫn sử dụng xe bus an toàn; rà soát các điểm nhà chờ xe bus không an toàn để cải thiện hệ thống nhà chờ phù hợp với tình hình thực tế. Tăng cường hệ thống wifi trên xe bus để hỗ trợ hành khách sử dụng công nghệ thông tin trong việc can thiệp và trình báo tới cấp có thẩm quyền.

Theo anh Ngô Đăng Thắng (nhân viên lái xe), để làm tốt công tác bảo vệ hành khách, chúng ta cần làm tốt về công tác tuyên truyền như dán poster trên xe bus... Đặc biệt, tuyên truyền phổ biến về các quy định của pháp luật trong việc xử lý quấy rối tình dục nơi công cộng, vì khi nắm được quy định của pháp luật thì các anh chị lái xe, phụ xe mới có căn cứ để ứng phó với kẻ quấy rối...