Gửi bình luận
Bài đánh giá của các chuyên gia tại Đại học Drexel được công bố trên tạp chí Nature đã chỉ ra một số vấn đề. Mặc dù cây trồng trong nhà mang lại nhiều lợi ích, nhưng thanh lọc không khí không phải là một trong số đó.
Năm 1989, Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Quốc gia (NASA) đã công bố một nghiên cứu đầy hứa hẹn tuyên bố rằng cây trồng trong nhà có thể thanh lọc không khí trong nhà. Kết quả nghiên cứu cho thấy đúng là có một số loại cây trồng trong nhà phổ biến, như pothos, thường xuân và sung, có thể hấp thụ carbon dioxide và giải phóng oxy thông qua quá trình quang hợp, đồng thời cung cấp một cách tự nhiên để loại bỏ các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) độc hại như benzen, formaldehyde và trichloroethylene khỏi không khí.
Phó giáo sư về Khí hậu và Sinh học Jessica Guo tại Cao đẳng Harvey Mudd ở Claremont, California, giải thích rằng "VOC là một nhóm lớn các hóa chất dạng khí mà chúng ta có xu hướng coi là 'có mùi', giống như bút xóa khô, nước hoa, sơn, thậm chí là tinh dầu". VOC đôi khi có thể tạo ra mùi hương dễ chịu, nhưng "nồng độ VOC trong nhà có thể cao hơn nhiều lần so với ngoài trời và có thể gây kích ứng và đau đầu".
Ý tưởng rằng một cây trồng trong nhà đơn giản có thể “hấp thụ” VOC và làm cho không khí trong lành hơn là một tin tốt. Do đó, nhiều trang báo đã sử dụng nghiên cứu này làm cơ sở để đề xuất “những cây trồng trong nhà thanh lọc không khí tốt nhất”.
Thật không may, các nghiên cứu gần đây, đặc biệt là bài đánh giá của các chuyên gia tại Đại học Drexel được công bố trên tạp chí Nature đã chỉ ra một số vấn đề. Mặc dù cây trồng trong nhà mang lại nhiều lợi ích, nhưng thanh lọc không khí không phải là một trong số đó.
Nghiên cứu của NASA có vấn đề gì?
Trong nghiên cứu của NASA, tác giả chính là Tiến sĩ Bill Wolverton và nhóm của ông đã "khám phá cách thực vật và các vi sinh vật liên quan có thể làm giảm chất ô nhiễm không khí trong môi trường được kiểm soát, chẳng hạn không gian trong phòng". Tuy nhiên, Tiến sĩ Gioia Massa, nhà khoa học dự án cấp cao tại Khu vực chế biến thực vật tại Trung tâm vũ trụ Kennedy, lưu ý nghiên cứu được thực hiện trong các buồng kín. Chính vì thế, nó không phải là giải pháp thay thế lý tưởng cho không gian sống thực tế. Tiến sĩ Massa cho biết so với các buồng kín trong thí nghiệm, không gian trong nhà "lớn hơn, phát thải liên tục các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi và tỷ lệ trao đổi không khí cao hơn".
Tiến sĩ Massa đánh giá: "Những phát hiện này làm nổi bật sự phức tạp của chất lượng không khí trong nhà và nhu cầu nghiên cứu sâu hơn để hiểu đầy đủ về vai trò của thực vật".
Một vấn đề khác với dữ liệu của NASA liên quan đến số lượng thực vật cần thiết để đạt được hiệu quả như báo cáo. Như theo phát hiện của Bryan E. Cummings và Michael S. Waring, tác giả của nghiên cứu từ trường Drexel, chúng ta sẽ cần 10–100 cây trên một mét vuông để làm sạch không khí theo cách mà nghiên cứu của NASA báo cáo.
Năm 2024, các thành viên của Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ (ALA) đã viết một bài đăng trên blog, trong đó khẳng định: “Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng hệ thống thông gió tự nhiên của một tòa nhà sẽ thực hiện hầu hết công việc loại bỏ VOC trong nhà, thay vì chính cây xanh — nghĩa là, trừ khi bạn có 680 cây xanh trong ngôi nhà hoặc văn phòng rộng 140 mét vuông của mình”.
Không khí sạch là mối quan tâm chính đáng nhưng cần phải hiểu đúng bản chất. Phó giáo sư Tiến sĩ về Khí hậu và Hóa chất Sarah Kavassalis tại Cao đẳng Harvey Mudd cho biết: “Không khí trong nhà có thể ô nhiễm hơn không khí ngoài trời, tùy thuộc vào nơi bạn sống, loại vật liệu làm nhà bạn, cách bạn nấu thức ăn, cách bạn vệ sinh... Nhưng nếu bạn lo lắng về bụi, mùi hôi, phấn hoa hoặc các loại ô nhiễm không khí khác trong nhà và/hoặc văn phòng của mình, tốt nhất bạn nên đầu tư vào máy lọc không khí, không phải cây trồng trong chậu”, đồng thời nhấn mạnh con số: "Bạn sẽ cần 10–100 cây trên một mét vuông để làm sạch không khí theo cách mà nghiên cứu của NASA đã báo cáo".
Tuy nhiên, Tiến sĩ Massa vẫn tôn trọng công việc của Wolverton và nhóm của ông, bất chấp những sai sót của họ. Bà giải thích rằng “Khoa học liên tục phát triển khi các công cụ và công nghệ mới cải thiện sự hiểu biết của chúng ta. Cũng giống như khả năng nghiên cứu các vì sao của chúng ta đã phát triển từ kính viễn vọng đơn giản đến đài quan sát vũ trụ. Tương tự, sự hiểu biết của chúng ta về các quá trình sinh học và môi trường cũng sâu sắc hơn theo phát triển của công cụ khoa học”.
Những lợi ích khác của cây trồng trong nhà
Dù không có lợi ích thải độc không khí, cây trồng trong nhà vẫn có rất nhiều lợi ích, từ tính thẩm mỹ đến tác động lành mạnh đến tâm trạng và thậm chí là năng suất. Cây trồng có thể giúp cải thiện không gian sống của bạn và giúp gia chủ cảm thấy tốt hơn khi ngôi nhà của họ đẹp.
Còn nếu bạn sống hoặc làm việc trong môi trường khô hanh — hãy nghĩ đến một văn phòng luôn bật điều hòa hết công suất, hoặc một căn hộ có hệ thống sưởi ấm trung tâm khiến nhiệt độ như sa mạc — thì cây xanh có thể giúp ích: chúng giải phóng hơi nước, tăng độ ẩm và làm không khí ẩm hơn.
Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng một môi trường hấp dẫn thực sự có tác động tích cực đến sức khỏe tinh thần. Một nghiên cứu năm 2022 được công bố trên Tạp chí Nghiên cứu Môi trường và Sức khỏe Cộng đồng Quốc tế cho thấy việc có cây trồng trong nhà giúp hạ huyết áp của những người chăm sóc cây và cải thiện chức năng nhận thức (tuy nhiên, việc này là do trồng cây chứ không phải trồng cây trong nhà vì trồng cây ngoài vườn cũng có tác dụng tương tự).
Ngoài ra còn có những loại cây có đặc tính chữa bệnh, như cây hồ lô ba giàu sắt, cây bạc hà làm dịu bụng và gel do cây lô hội tiết ra. Và cuối cùng, cây xanh đóng vai trò không thể thiếu trong việc duy trì sự sống cho chúng ta — và hành tinh của chúng ta — và giúp chúng ta sống và phát triển.
Phó giáo sư Guo cho biết: "Có những nghiên cứu liên kết cây xanh với tâm trạng và thậm chí là quá trình phục hồi sau phẫu thuật, nhưng đặc điểm yêu thích của tôi về cây trồng trong nhà là chúng nhắc nhở chúng ta về nguồn gốc của mình", đồng thời chỉ ra rằng cây xanh — thông qua quá trình quang hợp, cung cấp oxy cần thiết cho con người và động vật để tồn tại — là yếu tố thiết yếu cho sự sống trên trái đất. Phó giáo sư Guo kết luận: "Vì vậy, tôi thấy việc chăm sóc cây xanh, dù trong nhà hay ngoài trời, là một cảm giác có đi, có lại tuyệt vời".
