Doanh nhân sáng chế công nghệ chế biến cát sạch đầu tiên của Việt Nam

Giải pháp kỹ thuật có giá trị thực tiễn cao

Ông Võ Tấn Dũng đã theo đuổi công trình sáng chế này từ 6 năm qua. Tiến sĩ Trần Ngọc Nguyên, Giám đốc Sở Khoa học công nghệ TP.Cần Thơ khẳng định công trình sáng chế này là một giải pháp kỹ thuật có giá trị thực tiễn rất lớn.

Cách đây 5 năm, sáng chế thiết bị sàng lọc, rửa sạch cát đoạt giải Nhất - Hội thi sáng tạo kỹ thuật TP.Cần Thơ năm 2011, và địa phương chọn tham dự Hội thi Sáng tạo kỹ thuật Toàn quốc (VIFOTEC) lần thứ 11 và tiếp tục đoạt giải Nhất.

Sáng chế này đã được Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới trao giải WIPO dành cho giải pháp xuất sắc nhất năm 2011. Tổng LĐLĐ Việt Nam cũng đã trao bằng Lao động Sáng tạo cho cá nhân tác giả Võ Tấn Dũng.

Ý tưởng sáng chế của ông Dũng nảy sinh từ thực tiễn nhiều năm kinh doanh vật liệu xây dựng và tiếp cận lý thuyết yêu cầu về chất lượng cốt liệu sử dụng cho bê tông mà Giáo trình đào tạo thí nghiệm viên của Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 3 (Quatest 3) đã khẳng định.

Sản phẩm cát qua sàng lọc, rửa sạch từ thiết bị sáng chế này đã được ông Dũng đưa ra thị trường vài năm nay và nhóm nghiên cứu (do thạc sĩ Lê Thành Phiêu làm chủ nhiệm) - trường đại học Cần Thơ, đưa vào thí nghiệm thực hiện đề tài khoa học về “thành phần cốt liệu cho bê tông nhằm mang lại hiệu quả cho công trình xây dựng” đã đi đến kết luận: khi sử dụng cát sạch sẽ tiết kiệm từ 10- 17% lượng xi măng cho mỗi khối bê tông B25.

Phó Chủ tịch Nước Trần Thị Doan, trao Bằng chứng nhận giải Nhất - Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật Toàn quốc lần thứ 11 – năm 2011 cho tác giả Võ tấn Dũng

Sản phẩm cát sau khi được thiết bị sàng lọc, rửa sạch của tác giả Võ Tấn Dũng, còn được nhóm tác giả thuộc Trung tâm Vật liệu Xây dựng miền Nam (Viện Vật liệu Xây dựng), đưa vào nghiên cứu thành công đề tài “Sử dụng cát mịn vùng ĐBSCL chế tạo bê tông và vữa xây dựng” từ năm 2014.

Thạc sĩ Lê Văn Quang, chủ nhiệm đề tài này, nêu rõ việc sử dụng cát mịn vùng ĐBSCL cho chế tạo bê tông là nhằm đơn giản hóa khâu thiết kế cấp phối và sử dụng nguyên vật liệu đầu vào sẵn có tại địa phương, góp phần giải quyết khó khăn về khan hiếm cát hạt thô trong xây dựng hiện nay và trong tương lai không xa.

Giải quyết nhu cầu khan hiếm cát sạch cho công trình xây dựng

Tại hội thảo “Sử dụng cát mịn vùng ĐBSCL cho sản xuất bê tông” do Viện vật liệu xây dựng (VLXD) - Bộ Xây dựng, tổ chức ngày 12.4.2014, tại TP.Cần Thơ, tiến sĩ Lương Đức Long- Viện trưởng Viện VLXD, cho biết mỗi năm cả nước cần khoảng 100 triệu tấn cát dùng cho xây dựng.

Khu vực ĐBSCL có trữ lượng cát hơn 800 triệu m³ nhưng do đặc điểm địa lý, cát ở đây có modul nhỏ, chứa nhiều hạt mịn và lẫn nhiều tạp chất nên trong thời gian qua nguồn cát này chủ yếu dùng cho san lấp, vì thế nhu cầu đáp ứng cát dùng trong xây dựng tại chỗ luôn thiếu hụt.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Ngọc, Giám đốc Trung tâm Thí nghiệm và kiểm định chất lượng công trình (Đại học Kiến trúc Hà Nội), cho biết: “Trên cơ sở phân tích khoa học đã chứng tỏ trong điều kiện của Việt Nam có thể sử dụng cát mịn thay cho cát thô để chế tạo bê tông cường độ đạt các cấp khi kết hợp các biện pháp công nghệ (rửa, đầm) và hỗ hợp phụ gia. Nhà nước cần đầu tư hợp lý cho những đề tải nghiên cứu sâu hơn về việc sử dụng cát mịn tại ĐBSCL để làm bê tông các cấp trên B25”.

Thiết bị sàng lọc, rửa sạch cát đã được tác giả Võ Tấn Dũng đưa vào ứng dụng đáp ứng kịp thời yêu cầu áp dụng qui định “cốt liệu (cát, đá) khai thác trong tự nhiên phải được rửa sạch” đảm bảo hàm lượng bụi, bùn, sét và tạp chất hữu cơ phù hợp với qui chuẩn kỹ thuật Quốc gia về “sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng” mã số QCVN 16:2014/BXD (ban hành theo Thông tư 15/2014/TT-BXD).

Theo Giám đốc Sở Xây dựng TP.Cần Thơ, ông Nguyễn Tấn Dược, sáng chế này phù hợp yêu cầu sử dụng cốt liệu sạch, cung ứng sản phẩm cho thị trường để người có nhu cầu lựa chọn.

Mong mỏi được triển khai ứng dụng rộng rãi

Đầu năm 2016, tác giả Võ Tấn Dũng tiếp tục cải tiến thành công thiết bị dây chuyền sàng lọc, tách hạt cát nguyên khai phổ biến có modul 1.2- 1.4mm, đưa ra thị trường sản phẩm cát sạch với tỷ lệ bụi, bùn, sét, hữu cơ dưới 0,5% và nâng modul cát to sạch lên 1.8mm sử dụng cho bê tông, 1.1 – 1.3mm sử dụng cho xây tô và cát mịn dưới 0.7mm sử dụng san lấp.

Bằng độc quyền sáng chế thiết bị sàng lọc, rửa sạch cát.

Và sản phẩm này đã chính thức được cấp Chứng nhận hợp quy, Dấu chứng nhận hợp quy về cốt liệu cho bê tông và vữa phù hợp Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia QCVN 16:2014/BXD.

Ngoài ra, ông Dũng cho biết thiết bị này có thể phân loại được nhiều loại sản phẩm cát phục vụ cho sản xuất công nghiệp khác; lượng phù sa, tạp chất hữu cơ tách ra từ cát cũng có thể phục vụ nhu cầu trồng trọt ở các đô thị và trong quá trình vận hành hoàn toàn không sử dụng hóa chất nên rất thân thiện với môi trường.

Tuy nhiên, theo tiến sĩ Trần Ngọc Nguyên, Giám đốc Sở Khoa học công nghệ TP.Cần Thơ, việc triển khai ứng dụng sáng chế thiết bị sàng lọc, rửa sạch cát vào thực tiễn còn khó vì doanh nghiệp nhỏ, năng lực tài chính hạn chế.

Được biết, hiện ông Dũng đang ấp ủ dự án triển khai hình thành hệ thống nhà máy sàng lọc, rửa sạch cát tại vùng ĐBSCL, TP.HCM và miền Đông Nam Bộ (vốn đầu tư khoảng 2 tỉ đồng cho 1 nhà máy công suất hơn 1.500m³/ngày, khả năng thu hồi vốn trong khoảng thời gian 3 năm với nhiều lợi ích kinh tế xã hội).

Đến nay, ông Dũng đã hợp tác với 1 công ty tại TP.Cần Thơ, triển khai xây dựng 1 nhà máy sàng lọc, rửa sạch cát công suất hơn 1.500m³/ngày và đã có 2 đối tác đàm phán, chấp thuận lộ trình hợp tác đầu tư xây dựng 2 nhà máy gia công chế biến cát sạch tại địa bàn tỉnh Bạc Liêu và TP.HCM.

“Tôi rất mong mỏi có đủ điều kiện về tài chính để triển khai dự án gia công cát sạch, hoặc sẵn sàng chuyển giao công nghệ cho những nhà đầu tư có năng lực triển khai trên phạm vi rộng- đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước, để góp phần sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên cát, nâng cao chất lượng công trình xây dựng cho đất nước”, ông Dũng, nói.

Hùng Long