Thu nhập cực cao của lãnh đạo các công ty xổ số kiến thiết (XSKT) bị tiết lộ trong thời gian gần đây làm nhiều người giật mình. Nhờ đâu họ được hưởng lương cao như vậy?
Kết luận của Thanh tra Chính phủ đầu năm 2016 về thu nhập "khủng" của gần 120 cán bộ, nhân viên Công ty TNHH MTV XSKT tỉnh Tiền Giang cho thấy: Năm 2014 lương viên chức quản lý có thu nhập bình quân 60,8 triệu đồng/tháng (730 triệu đồng/năm); lương cán bộ công nhân viên thu nhập bình quân 26,17 triệu đồng/tháng (314 triệu đồng/năm)…
Trước đó, hồi đầu năm 2013, nhiều người cũng không khỏi giật mình khi biết bà Giám đốc Công ty XSKT tỉnh Bạc Liêu có lúc hưởng lương trên 120 triệu đồng/tháng. Sau này có thấp hơn, nhưng bà này cũng lãnh cả tỉ đồng mỗi năm.
Rõ ràng, đây là mức thu nhập "khủng" trong khi giám đốc sở, ngành, rồi các chuyên viên chính của nhiều tỉnh thành trong cả nước thu nhập chưa đến 10 triệu đồng/tháng. Chỉ cần xin được một chân bảo vệ ở Công ty XSKT Tiền Giang, thu nhập từ lương đã tương đương một giám đốc sở!
Thời này, lương cao không phải chuyện hiếm, nhất là ở những công ty như Công ty XSKT Tiền Giang. Nhưng điều đáng nói là những doanh nghiệp ngoài quốc doanh đều trả lương theo năng lực. Vậy lãnh đạo các công ty XSKT có thực sự tài ba, giỏi giang… để giúp công ty nộp ngân sách tỉnh hàng trăm tỉ đồng mỗi năm, trở thành “con cưng” của UBND và Tỉnh ủy hay không?
XSKT là lĩnh vực kinh doanh độc quyền. Không doanh nghiệp nào có thể chen chân vào thị trường này ngoại trừ công ty XSKT ở các tỉnh. Còn khách hàng? Đó là khách hàng “truyền thống”, và riêng người miền Tây hay có thói quen mỗi ngày mua vài tờ vé số, vừa cầu may, vừa xem như giúp người bán dạo nghèo khổ.
Theo chủ một đại lý vé số ở miền Tây, cứ phát hành được 1 triệu tờ, các công ty XSKT kiếm ít nhất 1 tỉ đồng. Hiện nay, riêng vùng ĐBSCL có 300.000 - 500.000 người bán vé số dạo, và đó là đội ngũ nhân sự khổng lồ cho các công ty XSKT ở miền Tây như Tiền Giang, Bạc Liêu... khai thác.
Không cần lãnh đạo hay phòng kinh doanh các công ty XSKT đốc thúc, tự mỗi người bán vé số dạo luôn cố gắng năn nỉ, mời mọc… để có thể bán ít nhất 100 tờ/ngày, kiếm khoảng 100.000đ tiền lời để lo miếng ăn của chính họ. Nếu tính bình quân mỗi ngày 1 người bán vé số dạo tiêu thụ được 100 tờ thì công ty XSKT phát hành được 30 - 50 triệu tờ vé số.
Tính như vậy để thấy thu nhập mỗi kỳ phát hành của các công ty XSKT quá "khủng" mà không cần phải nhọc công tìm cách khai thác thị trường, khuyến mãi… gì hết. Và cứ 1 tuần, mỗi công ty XSKT được phát hành 1 lần, tức mỗi năm phát hành khoảng 52 đợt. Tiền tỉ "vào như nước" là phải. Chính vì thế, nguồn thu từ xổ số chiếm bình quân là 27% trong tổng thu ngân sách hàng năm ở các tỉnh, thành vùng ĐBSCL, thậm chí ở Hậu Giang chiếm đến 48%.
Phân tích đến đây, chắc ai cũng thấy rõ, vai trò và tài trí của lãnh đạo các công ty XSKT hầu như không đóng góp gì nhiều vào thu nhập của công ty mình. Họ chỉ lo việc phát hành sao cho trơn tru, đúng giờ, thu tiền và chờ quay kết quả mở thưởng, sau đó chi một ít cho những người trúng thưởng rồi cất tiền còn lại vào “két”.
Tiền lãi ít hay nhiều của các công ty XSKT chỉ tùy thuộc vào việc ban lãnh đạo… chi xài như thế nào. Nếu chi xài vô tội vạ, chi cho lãnh đạo tỉnh đi du lịch liên miên... thì tiền còn ít, không thì dư nhiều. Chỉ thế thôi.
Vậy, lãnh đạo các công ty XSKT có xứng đáng được hưởng lương cao ngất như vậy không? Chỉ biết mỗi khi lãnh đạo các tỉnh, thành “kẹt” ngân sách, các công ty xổ số còn hơn nhà băng, sẵn sàng tạm ứng, linh động giải quyết… nên được xem như “cô chiêu, cậu ấm”. Phải chăng vì vậy mà họ được hưởng lương cao ngất?
Nguyễn Hồ
