Gian lận: Vết nhơ đâu chỉ trên sàn đấu Việt Nam!

Trong thể thao, khi kết quả từ nhận định của trọng tài đã được công nhận thì dù kết quả đó có bất công, sai sót đến như thế nào đi nữa, sẽ không bao giờ được thay đổi.

Do đó, VMMAF dù thừa nhận sai sót trong kết quả trận đấu khi ba trọng tài chấm điểm cho Trần Ngọc Lượng thắng Robson Oliveira thuộc hạng cân 60kg ở sự kiện MMA Lion Championship 05, nhưng VMMAF chỉ có thể quyết định dừng nhiệm vụ hết mùa giải Lion Championship (LC) 2023 với trọng tài một Ngô Quốc Thắng và trọng tài hai Trần Trung Nghĩa. Trọng tài ba Nguyễn Đăng Khoa dừng làm nhiệm vụ ba sự kiện tiếp theo gồm 06, 07 và 08.

VMMAF khẳng định đây là sai sót chuyên môn, không có tiêu cực: "Lỗi do trình độ chuyên môn và nhận định của cá nhân các trọng tài chấm điểm".

Trước khi nhận định về thông báo của VMMAF là đúng hay sai qua sự kiện “gian lận tồi tệ nhất” như Gilberto Bottiglieri - HLV của võ sĩ Brazil Oliveira đã lên án, chúng ta cùng quay lại “sự gian lận tai tiếng nhất trong lịch sử Olympic” cách đây 35 năm ở Olympic Seoul 1988.

Trong trận chung kết hạng cân 71kg nam môn quyền Anh, tay đấm Park Si-hun của nước chủ nhà Hàn Quốc đối đầu võ sĩ Mỹ Roy Jones. Với sự tự tin cùng trình độ hơn hẳn, Jones tung tổng cộng 86 cú đấm về phía đối phương, ngược lại Park chỉ có 32 cú đấm. Ngoài ra, Park còn bị trọng tài cảnh cáo 2 lần và ai cũng công nhận đây là trận đấu một chiều. Vậy mà 3 giám khảo của trận đấu hôm đó là Bob Kasule (Uganda), Alberto Duran (Uruguay) và Hiouad Larbi (Morocco) chấm cho Park thắng, hai giám khảo người Liên Xô và Hungary chấm cho Jones thắng.

Không phải ngẫu nhiên truyền thông khi đó gọi môn quyền Anh được tổ chức tại Olympic Seoul 1988 là giải đấu bất công nhất trong lịch sử Thế vận hội. Nếu các giám khảo chấm đúng, Park đã thua cả 4 trận trên đường vào chung kết chứ không phải đợi đến khi so găng với Jones. Nhờ hưởng lợi từ quyết định của tổ trọng tài, Park Si-hun đã đoạt Huy chương vàng.

Sự trùng hợp lạ thường là Larbi, Kasule và Duran cũng chính là 3 trọng tài đã giúp cho Kim Kwang-Sun giành tấm huy chương vàng ở hạng cân 51kg trước võ sĩ người Đông Đức Andreas Tews. Đoàn Hàn Quốc đạt được 2 Huy chương vàng quyền Anh Olympic 1988 đều có tiếng nói quyết định của 3 trọng tài trên.

Năm 1997, Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) thừa nhận các giám khảo có đi ăn tối cùng ban tổ chức nước chủ nhà Hàn Quốc. Tuy nhiên, IOC tuyên bố không tìm ra bằng chứng xác thực nào.

Nỗi ô nhục lớn nhất trong lịch sử Olympic đã dẫn đến hệ thống tính điểm điện tử mới trong môn quyền Anh sau đó. Dĩ nhiên hệ thống này không thể ngăn chặn hoàn toàn sự gian lận và tranh cãi trong môn quyền Anh ở Olympic với thể thức tính điểm nhạy cảm. Điều đó cũng giống như trong bóng đá ngày nay, dù đã có VAR, nhưng vẫn còn đó sai sót từ quyết định của các trọng tài.

Tuy nhiên, ít ra sự đổi mới trong cách tính điểm đã góp phần quan trọng: sẽ không có bất kỳ ai hay tổ chức nào dám để tái diễn trận đấu ô nhục nhất lịch sử Olympic như giữa Jones và Park năm 1988.

***

Trở lại trận đấu giữa Oliveira - Ngọc Lượng, dù không có dấu hiệu tiêu cực và VMMAF đánh giá “lỗi do trình độ chuyên môn của trọng tài”, nhưng việc tổ chức một giải đấu quốc tế mà chọn 3 trọng tài cùng kém chuyên môn, cùng chấm có lợi cho võ sĩ chủ nhà trong một trận đấu, có ai tin đó là sai lầm trong sáng? Tình dù có ngay, thì lý cũng đã gian!

Quyền Anh Hàn Quốc không bao giờ xóa được vết nhơ gian lận trong kỳ Olympic Seoul 1988. Làng võ thuật Việt Nam cần nhớ để xem đó là bài học không bao giờ được quên, đồng thời đừng lặp lại “sự gian lận tồi tệ nhất” như trận Oliveira và Ngọc Lượng.