30 hộ gia đình ở huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) được nhận giống bò hỗ trợ theo chính sách giảm nghèo của nhà nước. Tuy nhiên sau khi đưa bò về, hầu hết các hộ dân này phát hiện bò bị bệnh lở mồm long móng.
Dân bức xúc vì nhận bò giống bệnh
Ngày 30.6.2017, UBND huyện Hương Khê có quyết định phân bổ kinh phí Dự án hỗ trợ phát triển sản xuất chương trình 30a năm 2016 (theo chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016-2020). Theo quyết định này, trên địa bàn Hương Khê có 6 xã được hỗ trợ giống bò cái lai Zebu, mỗi xã có 10 hộ gia đình khó khăn được nhận bò của dự án, trị giá 10 triệu đồng/con.
Ngày 25.10, 30 hộ dân thuộc 3 xã Phú Phong, Hương Xuân và Gia Phố đượcnhận 30 con bò giống. Hai cán bộ của Trung tâm Ứng dụng khoa học kỹ thuật và bảo vệ cây trồng vật nuôi (Trung tâm UDKHKT-BVCTVN) huyện Hương Khê trực tiếp đưa bò về phối hợp với các xã bàn giao cho dân.
Sau khi đưa bò về nhà, nhiều người dân đã phát hiện một số con bò đi lại khó khăn, có vết xước ở chân; một số con không đứng được, bỏ ăn, miệng có vếtlở loét, chảy dãi. Những hộ dân này đã báo sự việc với chính quyền địa phương và cơ quan chuyên môn huyện Hương Khê.
Người dân được hỗ trợ bò giống rấtbức xúc và lo lắng vì không biết bò bị bệnh nguyên nhân do đâu, và sau khi chữa bệnh thì bò có sinh trưởng bình thường hay không.
Bà Phan Thị Lê (xã Phú Phong) cho biết: "Sau khi con gái tôi nhận bò về, 3 ngày liền bò không chịu ăn uống mà chỉ nằm một chỗ. Nghi ngờ con bò này đã bị bệnh lở mồm long móng (LMLM) nên vội báo cho xã. Khi các cơ quan chuyên môn về kiểm tra thì kết luận bò đã bị bệnh LMLM. Sau đó, họ cho hóa chất để xử lý, sau 3 ngày bò đã đỡ hơn và đứng dậy ăn được".
Trung tâm UDKHKT&BVCTVN huyện Hương Khê cũng đã kiểm tra và phát hiện đến ngày 29.10 đã có 30/30 con bò bị bệnh và còn lây lan sang 3 con bò và 1 con lợn nái của người dân địa phương.
Ông Nguyễn Minh Long, Giám đốc Trung tâm UDKHKT&BVCTVN huyện Hương Khê cho biết sau khi nhận được báo cáo từ các xã, Trung tâm đã tổ chức họp khẩn và xác minh, nhận định đây là vấn đề hết sức nghiêm trọng.
Theo ông Long, hồ sơ kiểm dịch số bò này có những điều bất hợp lý. Theo đó, hồ sơ thể hiện số bò trên đã được tiêm phòng vắc xin LMLM nhị tupe (O, A) và đủ thời gian miễn dịch nhưng lại bị bệnh đồng loạt. Trung tâm đã yêu cầu đơn vị cung ứng giống là Trạm giống chăn nuôi Bắc Nghệ An phải chịu kinh phí để điều trị bệnh cho số bò nói trên, kể cả những con bị lây lan ngoài chương trình.
Bò giống sau khi giao cho dân chỉ nằm một chỗ vì mắc bệnh LMLM
Do cấp dưới tự ýmua bò ngoại tỉnh
Ông Nguyễn Minh Long cho biết, để xảy ra sự việc trên là do cấp dưới vượt quyền, tự quyết định mua bò ngoại tỉnh mà không báo cáo với Giám đốc Trung tâm. Cụ thể, hai cán bộ của Trung tâm UDKHKT&BVCTVN là ông Trần Hoài Sơn (Phó giám đốc) và ông Đặng Hữu Thức (kế toán) tự ý quyết định mọi việc.
Theo ông Long, trong quá trình triển khai dự án, ông đã cảnh báo trước cuộc giao ban toàn UBND huyện nếu mua bò giống thì nên mua trong tỉnh, nếu mua ở ngoại tỉnh thì luôn luôn chú ý đến công tác phòng chống dịch. Mặc dù vậy, khi thực hiện, chủ tịch UBND các xã được nhận bò hỗ trợ đã đồng tình với Phó giám đốc và Kế toán của Trung tâm tự ý quyết định mua giống bò ngoại tỉnh. Ông Long là Giám đốc phụ trách lĩnh vực này không được cấp dưới báo cáo, bàn bạc.
“Tôi cũng thú thật với lãnh đạo địa phương và đơn vị cung ứng rằng 2 cán bộ cấp dưới của tôi đã lạm quyền tự quyết định mọi việc”, ông Long nói.
Ông Trần Hoài Sơn, Phó giám đốc Trung tâm UDKHKT&BVCTVN huyện Hương Khê thừa nhận mình chỉ nói với cán bộ kế toán báo cáo với Giám đốc khi bò đã được trao cho người dân.
Theo ông Sơn, khi làm hợp đồng với đơn vị cung ứng giống bò, ông đã ra trực tiếp kiểm tra và thấy rằng hồ sơ kiểm dịch đầy đủ, sau đó mời chủ tịch 3 xã ra chọn con giống. Haingày sau thì đơn vị cung ứng mới vận chuyển bò vào bàn giao cho dân.
Hiện UBND huyện Hương Khê đã yêu cầu Trung tâm UDKHKT&BVCTVNbáo cáo giải trình và làm rõ trách nhiệm của những cá nhân có liên quan.
Quang Cường