Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in ngày 12.10 cho biết CHDCND Triều Tiên có ý định từ bỏ tất cả vũ khí, vật liệu và cơ sở hạt nhân để đạt được phi hạt nhân hóa hoàn toàn.
Trả lời phỏng vấn BBC, Tổng thống Moon nhấn mạnh đến quyết tâm của nhà lãnh đạo Kim Jong-un trong việc từ bỏ chương trình hạt nhân và tên lửa, tập trung phát triển kinh tế nếu an toàn chế độ được đảm bảo.
“Với vấn đề phi hạt nhân hóa hoàn toàn, ông Kim muốn bắt đầu bằng dừng thử nghiệm hạt nhân với tên lửa, sau đó là tháo dỡ những cơ sở sản xuất hạt nhân và phát triển tên lửa, rồi đến toàn bộ vũ khí cùng vật liệu hạt nhân hiện tại”, theo Tổng thống Moon.
Hai nhà lãnh đạo Hàn - Triều vừa có cuộcgặp lần thứ ba trong năm nay vào tháng 9. Sau cuộc gặp, Tổng thống Moon cho hay Bình Nhưỡng sẵn sàng mời thanh sát viên quốc tế đến chứng kiến tháo dỡ một khu thử động cơ tên lửa cùng bệ phóng tọa lạc tại Dongchang-ri, đồng thời ngỏ ý đóng cửa một cơ sở hạt nhân nếu Mỹ có hành động thiện chí đáp lại.
Hành động thiện chí có thể là tuyên bố kết thúc Chiến tranh Triều Tiên (1950-1953), mở văn phòng liên lạc tại Triều Tiên, cấp viện trợ nhân đạo cũng như trao đổi chuyên gia kinh tế.
Theo ông Moon: “Kết thúc chiến tranh chính là một hình thức tuyên bố chính trị để chấm dứt mối quan hệ thù địch Mỹ - Triều, giúp khởi động đàm phán hòa bình dựa theo tiến trình giải trừ hạt nhân. Washington với Bình Nhưỡng đều nhất trí làm chuyện này sớm nhất có thể, nên tôi nghĩ giờ chỉ là vấn đề thời gian”.
Một khi Bình Nhưỡng có động thái thực chất, khả năngbỏ cấm vận kinh tế dần dần sẽ được cân nhắc nghiêm túc, nhà lãnh đạo Seoul nói thêm.
Những tuyên bố của Tổng thống Moon được đưa ra giữa lúc Mỹ lo ngại quan hệ liên Triều cải thiện quá nhanh. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo trước đó từng tỏ ý không hài lòng với một thỏa thuận kýkết tháng trước, trong đó hai quốc gia Đông Bắc Á đồng ý đình chỉ tập trận, lập vùng cấm bay gần biên giới, loại bỏ mìn và chốt canh trong khu phi quân sự.
Cũng trong ngày 12.10, Bộ Thống nhất liên Triều (thuộc chính phủ Seoul) thông báo quan chức hai miền đầu tuần tới sẽ tổ chức họp cấp cao tại làng đình chiến Bàn Môn Điếm.
Hai ông Moon - Kim khi gặp nhau hồi tháng 9 từng thống nhất khôi phục hợp tác kinh tế, bao gồm kết nối hệ thống giao thông, mở lại khu công nghiệp chung cùng với tour du lịch khu nghỉ dưỡng Kumgang, khi điều kiện cho phép. Ngoại trưởng Hàn Quốc Kang Kyung-wha mới đây còn cho biết đang xem xét dỡ bỏ cấm vận mà nước này đơn phương áp đặt cho thương mại với Triều Tiên vào năm 2010, nhằm khuyến khích nước láng giềng giải trừ hạt nhân. Tuy nhiên, Seoul vẫn tuân thủ các trừng phạt Liên Hợp Quốc ban hành.
Cẩm Bình (theo Reuters)