Hàng chục nghìn người Do Thái hành hương đến Ukraine giữa bất ổn: Tín ngưỡng và nguy cơ an ninh

Theo Washington Post, mặc dù có các cảnh báo chính thức từ cả Ukraine và Israel, hàng chục nghìn người vẫn đổ về địa điểm linh thiêng này để tưởng nhớ Rabbi Israel ben Eliezer, người sáng lập phong trào Hasidic - một nhánh tôn giáo của Do Thái giáo chính thống, xuất hiện vào thế kỷ 18 ở Đông Âu, chủ yếu là ở Ba Lan, Ukraine và Belarus.

Phong trào này được thành lập với mục tiêu đem lại một hình thức tâm linh sâu sắc và gần gũi hơn cho cộng đồng Do Thái vào thời kỳ mà họ đang đối mặt với nhiều khó khăn về xã hội và chính trị.

Bối cảnh hành hương

Uman cách thủ đô Kyiv khoảng 200km, là nơi an nghỉ của Rabbi Nachman - chắt của nhà sáng lập Rabbi Israel ben Eliezer - đã trở thành trung tâm của những cuộc hành hương hàng năm của người Do Thái Hasidic. Tuy nhiên, việc hàng chục nghìn người tập trung trong bối cảnh Ukraine đang đối mặt với các cuộc tấn công quân sự liên tục từ Nga đã làm dấy lên lo ngại an ninh. Cả các nhà ngoại giao Ukraine và Israel đều cảnh báo nguy cơ từ các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái, đặc biệt khi không có khu vực nào của Ukraine được coi là an toàn tuyệt đối.

Tính từ đầu năm 2023, lực lượng Nga đã kiểm soát hàng nghìn km vuông lãnh thổ Ukraine và không gian an ninh càng trở nên phức tạp. Cuộc chiến đã lan rộng trên toàn Ukraine, và các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng dân sự trở thành một thực tế hàng ngày, khiến cho việc tổ chức các sự kiện công cộng quy mô lớn như cuộc hành hương tôn giáo trở nên đầy rủi ro. Theo các quan chức Ukraine, năm nay có khoảng 35.000 người hành hương đã đến Uman, một con số không thua kém so với các năm trước chiến tranh.

Khó khăn trong việc di chuyển

Cuộc hành hương năm nay không chỉ bị ảnh hưởng bởi chiến tranh Ukraine mà còn bởi các cuộc chiến đang diễn ra tại Trung Đông. Cuộc xung đột đa mặt trận của Israel với các lực lượng Hamas, Hezbollah, và các nhóm vũ trang được Iran hậu thuẫn đã làm gián đoạn một phần hành trình của người hành hương Do Thái. Việc Iran tấn công Israel bằng hàng loạt tên lửa gần đây đã khiến nhiều chuyến bay từ Israel bị hủy bỏ, làm cho hơn 14.000 người hành hương không thể đến Uman.

Với việc không phận Ukraine bị đóng cửa từ tháng 2.2022, những người hành hương buộc phải tìm các lộ trình đường bộ qua các quốc gia châu Âu khác để đến được Uman. Điều này đã làm tăng thêm thách thức và khó khăn cho những người muốn tham gia sự kiện này, nhưng đồng thời cũng khiến cuộc hành trình trở nên thiêng liêng và có ý nghĩa hơn đối với các tín đồ. Những câu chuyện về những chuyến đi kéo dài hàng chục giờ đồng hồ qua nhiều quốc gia được kể lại như minh chứng cho niềm tin tôn giáo mạnh mẽ của họ.

Lo ngại an ninh

Rabbi Moshe Reuven Azman, một trong những lãnh đạo của cộng đồng Do Thái Ukraine đã liên tục kêu gọi những người hành hương cân nhắc việc không đến nước này trong thời gian này vì nguy cơ an ninh. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận rằng nhiều người vẫn quyết tâm thực hiện chuyến đi, bất chấp các rủi ro. Điều này phản ánh một mâu thuẫn sâu sắc giữa niềm tin tôn giáo và thực tế khắc nghiệt của chiến tranh.

Đối với nhiều người hành hương, việc đến Uman là một hành động thiêng liêng không thể trì hoãn, ngay cả khi đối mặt với mối đe dọa trực tiếp đến tính mạng.

Tình trạng bất ổn ở Trung Đông cũng đóng một vai trò không nhỏ trong quyết định của một số người hành hương. Nachman Shitrit, một thanh niên 18 tuổi từ Haifa, Israel, cho biết cuộc chiến ở Ukraine không làm anh lo ngại, vì quê hương anh cũng đang đối mặt với chiến tranh. Đây không chỉ là quan điểm cá nhân mà còn thể hiện một tâm lý chung trong cộng đồng Do Thái toàn cầu về sự kiên định trong đức tin, bất chấp hoàn cảnh.

Cuộc hành hương năm nay đã đặt ra những câu hỏi lớn hơn về sự an toàn của các sự kiện tôn giáo quy mô lớn trong bối cảnh xung đột toàn cầu đang gia tăng. Sự kiện tại Uman không chỉ là một thử thách cho chính quyền Ukraine trong việc đảm bảo an ninh cho hàng chục nghìn người tham gia, mà còn là một bài học cho các quốc gia khác về cách quản lý các sự kiện tương tự trong thời kỳ chiến tranh và bất ổn chính trị.

Tác động dài hạn

Dù cho những nỗ lực cảnh báo từ các nhà ngoại giao và lãnh đạo tôn giáo, việc hàng nghìn người vẫn đổ về Uman là minh chứng rõ ràng cho sức mạnh của đức tin, đồng thời nó cũng nhắc nhở thế giới về những rủi ro thực tế mà người dân thường phải đối mặt khi lựa chọn thực hiện các nghi lễ tôn giáo trong những tình huống đầy nguy hiểm.

Cuộc hành hương đến Uman trong năm nay đã trở thành một minh chứng sống động cho sự kiên định của người Do Thái Hasidic, bất chấp các cảnh báo an ninh và tình hình chính trị phức tạp. Sự kiện này không chỉ làm nổi bật vai trò của tín ngưỡng trong thời kỳ xung đột, mà còn đặt ra những câu hỏi quan trọng về trách nhiệm của các quốc gia trong việc bảo vệ các cộng đồng tôn giáo trong thời kỳ chiến tranh.