Hoàng thân Philip từ tuổi thơ đến những góc khuất

“Tang lễ sẽ không phải theo cấp quốc gia và sẽ không được tổ chức để công chúng tưởng niệm trước khi chôn cất. Thi thể của Hoàng thân sẽ nằm yên nghỉ trong Lâu đài Windsor trước lễ tang ở Nhà nguyện St George. Điều này phù hợp với phong tục và với mong muốn của Hoàng thân Anh.

Việc tổ chức tang lễ đã được sửa đổi dựa trên các tình huống phổ biến phát sinh từ đại dịch COVID-19 và rất tiếc là công chúng không nên cố gắng tham dự vào bất kỳ sự kiện tang lễ nào”, truyền thông Anh cho biết.

Tính thẳng thắn đến cộc cằn ở trung tâm chế độ quân chủ của Anh

Là sĩ quan hải quân ăn nói thẳng thắn và người chồng nghiêm nghị của Nữ hoàng Elizabeth II giúp hiện đại hóa chế độ quân chủ Anh, Hoàng thân Philip có thể được nhớ đến nhiều nhất vì tính cách cộc cằn trước công chúng.

Thẳng thắn và khó tính, Hoàng thân Philip sống dưới cái bóng của người phụ nữ mà ông kết hôn tại Tu viện Westminster vào năm 1947 và luôn đi sau Nữ hoàng Elizabeth II một bước trong hàng chục ngàn sự kiện nghi lễ mà họ tham dự trong suốt thời gian trị vì của bà, lâu nhất trong lịch sử nước Anh.

Dù không có vai trò chính thức nào, Hoàng thân Philip, Công tước xứ Edinburgh, là một trong những nhân vật có ảnh hưởng nhất trong Hoàng gia Anh trong hơn 70 năm. Ông qua đời ở tuổi 99 vào ngày 9.4.2021.

Trong khi Hoàng thân Philip thường bị chỉ trích về cách cư xử và những nhận xét đôi khi thô lỗ, bạn bè nói rằng với tư cách là người thân thiết nhất với Nữ hoàng Elizabeth II, ông đã mang đến sự hóm hỉnh, thông minh, không nhẫn nhịn và năng lượng bộc phát cho chế độ quân chủ.

“Đơn giản anh ấy là sức mạnh của tôi và ở lại suốt những năm qua. Tôi và cả gia đình, cũng như nhiều quốc gia khác, nợ anh ấy một món nợ lớn hơn những gì anh ấy có thể đòi được, mà chúng ta nên biết”, Nữ hoàng Elizabeth II nói trong một lời tri ân hiếm hoi dành cho chồng, trong bài phát biểu đánh dấu kỷ niệm 50 năm ngày cưới của họ vào 1997.

Nếu thất vọng về cuộc sống đứng phía sau bạn đời của mình, Hoàng thân Philip sẽ không bao giờ công khai điều đó.

Thế nhưng ở một cuộc phỏng vấn với BBC nhân kỷ niệm sinh nhật lần thứ 90 của mình, Hoàng thân Philip đã tiết lộ rằng trong những ngày đầu ông đã phải vật lộn để tìm một vai trò cho mình.

“Không có tiền lệ. Nếu tôi hỏi ai đó: Bạn mong tôi làm gì. Tất cả họ đều nhìn trống rỗng - họ không biết, không ai có nhiều ý tưởng”, ông nói.

Sinh ra trong thời đại tôn sùng chế độ quân chủ, Hoàng thân Philip đã giúp Nữ hoàng Elizabeth II vượt qua những biến động chính trị và xã hội của thế kỷ 20 để xây dựng chế độ quân chủ phù hợp với một thời kỳ khác.

Ông đã cải tiến cung điện và cố gắng khai thác sức mạnh ngày càng tăng của truyền hình để thể hiện ảnh hưởng của Hoàng gia Anh.

Hoàng thân Philip thúc đẩy lễ đăng quang của nữ hoàng vào năm 1953 được truyền hình trực tiếp và đằng sau hậu trường xóa bỏ những hành vi lỗi thời trong cung điện mà ông coi là ngột ngạt. Hoàng thân Philip là nhân vật hoàng gia đầu tiên thực hiện cuộc phỏng vấn trên truyền hình.

Song về sau, Hoàng thân Philip bị chỉ trích vì cản trở khả năng thích ứng với thời đại của chế độ quân chủ. Nhiều người gièm pha, đổ lỗi cho tính cách hống hách của Hoàng thân Philip khiến các con ông không tạo được gia đình hạnh phúc.

Hoàng thân Philip và Nữ hoàng Elizabeth II có 4 người con: Charles, Hoàng tử xứ Wales (sinh năm 1948), Công chúa Anne (1950), Hoàng tử Andrew (1960) và Hoàng tử Edward (1964). 3 người trong số họ đã kết thúc cuộc hôn nhân bằng ly hôn.

Với Nữ hoàng Elizabeth II, Hoàng thân Philip luôn ủng hộ vợ mà thành viên Hoàng gia Anh cho rằng ông là người duy nhất đối xử với bà như người bình thường.

Bất chấp những tin đồn về sự không chung thủy của Hoàng thân Philip, cặp đôi vẫn ở bên nhau và về già, vẫn dành tình cảm và sự quan tâm cho nhau. Họ tổ chức lễ kỷ niệm 70 năm ngày cưới vào tháng 11.2017.

Thế nhưng, Hoàng thân Philip chưa bao giờ chiếm được cảm tình của tất cả người Anh.

Nữ hoàng Elizabeth II là người có quyền, nhưng trong các vấn đề gia đình, Hoàng thân Philip mới được coi là chủ gia đình.

Khi Công chúa Anne, Hoàng tử Andrew và Thái tử Charles phải trải qua một cuộc hôn nhân tan vỡ, những người theo dõi Hoàng gia Anh đã chỉ trích Hoàng thân Philip như một người cha bội bạc, nói ông độc đoán và lạnh lùng, đặc biệt là với các con trai của mình.

Khi sự nổi tiếng của Vương tộc Windsor sụt giảm sau khi người vợ đầu tiên của Charles là Công nương Diana qua đời vào năm 1997, Hoàng thân Philip bị buộc tội đã ngăn chế độ quân chủ thích ứng với một nước Anh mới.

Một thập kỷ sau khi Diana thiệt mạng trong vụ tai nạn xe hơi ở Paris ở tuổi 36, Hoàng thân Philip đã phải vô cùng xấu hổ khi nghe tin Mohamed al-Fayed, chủ sở hữu cũ của cửa hàng Harrods sang trọng ở London có con trai Dodi là người yêu công nương, cáo buộc Thái tử Charles ra lệnh giết cô.

Một bồi thẩm đoàn đã bác bỏ các tuyên bố này sau khi không nghe thấy bằng chứng nào để chứng minh điều đó. Thế nhưng, những lời buộc tội như vậy cho thấy cảm xúc lẫn lộn của cả nước về Hoàng thân Philip.

Hoàng thân Philip cũng là thành viên gây tranh cãi nhất trong gia đình Hoàng gia Anh khi cuộc sống của các con ông và vợ chồng họ trở thành đề tài trên các trang báo lá cải thường xuyên vào những năm 1990.

Hoàng thân Philip đã bị công kích vì quan điểm của mình về mọi thứ, từ năng lượng hạt nhân đến bảo tồn thiên nhiên. Các nhà phê bình gọi ông là kẻ đạo đức giả khi đứng đầu Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên trong khi tham gia các môn thể thao đẫm máu như bắn chim trĩ.

Hoàng thân Philip nói với BBC: “Tôi nghĩ rằng có sự khác biệt giữa việc quan tâm đến việc bảo tồn thiên nhiên và việc trở thành một người ôm thỏ”.

Chính những lời nhận xét thẳng thừng như vậy đã khiến ông được chú ý nhiều.

Những người biết Hoàng thân Philip nói rằng ẩn giấu sau con người ông là sự hóm hỉnh, tận tâm với gia đình, tình yêu thể thao và sự cống hiến cho công việc kinh doanh.

Xuất thân từ một gia đình Hoàng gia đã mất ngai vàng, Hoàng thân Philip biết rằng các chế độ quân chủ có thể sụp đổ nếu đánh mất sự tôn trọng của người dân.

Ông đã từng nói trong một chuyến đi Canada: “Nếu ở bất kỳ giai đoạn nào mà mọi người cảm thấy rằng chế độ quân chủ không còn phần nào để chơi, thì vì lòng tốt, chúng ta hãy kết thúc sự việc theo cách thân thiện”.

Thành tựu lâu dài nhất của Hoàng thân Philip là Đề án Giải thưởng của Công tước xứ Edinburgh, bắt đầu năm 1956, nhằm thúc đẩy các doanh nghiệp và nỗ lực của những người trẻ tuổi. Giải thưởng được trao cho các hoạt động trong lĩnh vực giải trí hoặc liên quan đến dịch vụ cộng đồng và những cá nhân có thành tích vượt trội. Hơn 5 triệu thanh niên Anh đã tham gia chương trình này. Hoàng thân Philip gặp hàng trăm thành viên đề án mỗi năm.

Dù luôn tận tụy với Nữ hoàng Anh, Hoàng thân Philip vẫn quyết tâm theo đuổi cuộc sống và sở thích của mình. Tháng 10.1956, ông bắt đầu chuyến du ngoạn thế giới kéo dài 4 tháng với hai người bạn, làm dấy lên tin đồn cuộc hôn nhân với Nữ hoàng Anh gặp trục trặc. Thế nhưng, Cung điện Buckingham phủ nhận bất cứ rạn nứt nào.

Tuổi thơ báo tố, hút hồn Elizabeth từ lần gặp đầu tiên và tin đồn ngoại tình

Sinh ngày 10.6.1921 trên đảo Corfu, Hy Lạp, Hoàng thân Philip là chắt của Nữ hoàng Victoria, con thứ 5 và là con trai duy nhất của Hoàng tử Andrew Mountbatten (Hy Lạp) cùng Công chúa Alice (con gái lớn của Hoàng tử Louis xứ Battenberg trước đây).

Dù vậy, gia đình của Philip không phải là người Hy Lạp mà là hậu duệ của gia đình Hoàng gia Đan Mạch được Anh đặt lên ngai vàng Hy Lạp vào cuối thế kỷ 19 để kiểm soát vùng thuộc địa này. Khi đó, Philip đứng thứ sáu trong danh sách thừa kế ngai vàng Hy Lạp.

Song, chỉ một năm sau khi Philip ra đời, cuộc đảo chính diễn ra tại Hy Lạp khiến cha ông - Hoàng tử Andrew Mountbatten bị kết án tử hình vì không phục tùng mệnh lệnh. Dù được cứu, Hoàng tử Andrew Mountbatten và cả gia đình đã bị trục xuất khỏi Hy Lạp.

Cha mẹ Philip đi lưu vong khi ông mới 18 tháng tuổi. Họ đi thuyền từ Corfu với con trai đang ngủ trong chiếc cũi được làm vội vàng từ những chiếc hộp màu cam.

Philip mang hai dòng máu Anh và Đức thông qua mẹ mình, cháu gái tuyệt vời của Nữ hoàng Victoria. Khi sinh ra, bà là Công chúa Alice xứ Battenberg và trở thành nữ tu sĩ sau khi ly tán với chồng của mình, người mất năm 1944 lúc gần như không một xu dính túi.

Tuổi thơ ấu, Philip phải di chuyển khắp châu Âu. Đó là một tuổi thơ đầy khó khăn.

Philip được đào tạo tại trường Gordonstoun, sau này là học trò bất đắc dĩ và trở thành một công dân Anh nhập tịch.

Với những người gièm pha ông, Philip vẫn là "người Hy Lạp".

Ông Philip gia nhập trường Cao đẳng Hải quân Hoàng gia Anh tại Dartmouth với tư cách là thiếu sinh quân vào năm 1939. Ông phục vụ trên tàu chiến trong Thế chiến thứ hai, được nhắc đến khi tham gia cuộc đổ bộ của Đồng minh tại Sicily (Ý) và ở vịnh Tokyo khi Nhật Bản đầu hàng năm 1945.

Philip và Elizabeth gặp nhau lần đầu tại đám cưới của người anh họ ông vào năm 1934.

5 năm sau, chàng thủy thủ trẻ tuổi bảnh bao đã thu hút sự chú ý của người vợ tương lai khi công chúa đến thăm Dartmouth cùng cha mẹ cô.

“Sắc mặt cô ấy tái đi và sau đó đỏ mặt. Cô nhìn cậu ta chằm chằm và suốt cả ngày theo cậu đi khắp nơi. Cô đã yêu ngay cậu ngay từ lần đầu gặp gỡ”, Bá tước Mountbatten, chú của Philip, nhớ lại.

Họ đã kết hôn tại Tu viện Westminster vào ngày 20.11.1947 trong buổi lễ có sự tham dự của các chính khách và Hoàng gia từ khắp nơi trên thế giới.

Vào đêm trước đám cưới, ông Philip được phong chức Công tước Edinburgh, Bá tước Merioneth và Nam tước Greenwich.

Ông Philip tiếp tục sự nghiệp hải quân của mình cho đến năm 1951, sau đó nghỉ phép và dành toàn bộ thời gian cho các nhiệm vụ Hoàng gia khi Elizabeth trở thành nữ hoàng 1 năm sau đó.

Nhà sử học hoàng gia Hugo Vickers nói: “Tôi nghĩ rằng Hoàng thân Philip gặp khá nhiều khó khăn trong những năm đầu của triều đại vì ông phải hy sinh sự nghiệp hải quân. Có một nơi mà ông ta hơn vợ - trên đảo Tanna ở Thái Bình Dương thuộc quần đảo Vanuatu, nơi mọi người tin rằng ông là một vị thần có sức mạnh ma thuật và là nguồn gốc của mọi điều tốt lành”.

Những tin đồn về các việc ngoại tình và rạn nứt với Nữ hoàng Elizabeth II đã bị bác bỏ vào những năm 1950.

Trong cuốn tiểu sử về nữ hoàng của mình, Robert Hardman kể rằng trong chuyến công du của Hoàng gia Úc vào năm 1954, một nhóm quay phim đã chứng kiến ​​cảnh Philip chạy ra khỏi nhà với đôi giày tennis và cây vợt bay theo sau ông.

Cảnh quay này đã bị hủy và sau đó chính Nữ hoàng Elizabeth II đã tiếp cận họ. “Tôi xin lỗi vì sự xen ngang nhỏ đó nhưng như bạn biết đấy, nó xảy ra trong mọi cuộc hôn nhân”, Nữ hoàng Elizabeth II nói với họ, theo Hardman.

Nhiều thập kỷ sau, cháu trai của họ là Hoàng tử Harry nói rằng Nữ hoàng Elizabeth II đã phụ thuộc vào Hoàng thân Philip.

“Cá nhân tôi không nghĩ rằng bà có thể làm được điều đó nếu không có ông”, Hoàng tử Harry nói.

Trong những năm sau đó, Hoàng thân Philip giảm bớt các nghĩa vụ hoàng gia khi sức khỏe của ông ngày càng giảm sút.

Hoàng thân Philip đã trải qua Giáng sinh năm 2011 trong bệnh viện sau một cuộc phẫu thuật để thông động mạch bị tắc nghẽn trong tim và đã bỏ lỡ những ngày cuối cùng lễ kỷ niệm đánh dấu 60 năm lên ngôi của vợ mình vào 2012 sau khi nhập viện vì nhiễm trùng bàng quang.

Tháng 8.2017, Hoàng thân Philip hoàn toàn rút lui rút lui khỏi nhiệm vụ hoàng gia.

Tháng 1.2019, Hoàng thân Philip đã thoát chết mà không bị thương khi chiếc Land Rover chở ông bị lật sau một vụ va chạm với một chiếc ô tô khác gần dinh thự Sandringham của Hoàng gia ở miền đông nước Anh.

“Tôi nghĩ rằng tôi đã làm được phần việc của mình. Tôi muốn tận hưởng cho bản thân một chút ngay bây giờ”, Hoàng thân Philip nói với BBC vào năm 2011.

Khi được hỏi liệu có cảm thấy đã thành công trong vai trò của mình hay không, Hoàng thân Philip đưa ra một câu trả lời theo đúng phong cách của mình: “Tôi không quan tâm. Ai quan tâm tôi nghĩ gì về nó, ý tôi là nó thật nực cười".