Hoàng thân Philip, chồng của Nữ hoàng Elizabeth II và là nhân vật quan trọng trong Hoàng gia Anh trong gần 7 thập kỷ, đã qua đời ở tuổi 99, Cung điện Buckingham cho biết hôm thứ Sáu.
Hoàng thân Philip, Công tước của Edinburgh, đã ở bên cạnh vợ ông là Nữ hoàng Elizabeth II trong suốt 69 năm trị vì của bà, lâu nhất trong lịch sử nước Anh.
“Với nỗi buồn sâu sắc, Nữ hoàng thông báo về cái chết của người chồng yêu quý của mình, Hoàng thân Philip, Công tước xứ Edinburgh. Hoàng thân đã qua đời một cách yên bình sáng nay tại Lâu đài Windsor. Gia đình Hoàng gia cùng với mọi người trên khắp thế giới thương tiếc sự ra đi của ông ấy”, Cung điện Buckingham cho biết.
Hoàng thân Philip kết hôn với Nữ hoàng Elizabeth II vào năm 1947. Ông đóng một vai trò quan trọng trong việc hiện đại hóa chế độ quân chủ trong giai đoạn sau Thế chiến thứ hai. Đằng sau những bức tường của Cung điện Buckingham là nhân vật chủ chốt mà Nữ hoàng Anh có thể hướng tới và tin tưởng.
“Đơn giản anh ấy là sức mạnh của tôi và ở lại suốt những năm qua. Tôi và cả gia đình, cũng như nhiều quốc gia khác, nợ anh ấy một món nợ lớn hơn những gì anh ấy có thể đòi được, mà chúng ta nên biết”, Nữ hoàng Elizabeth II nói trong một lời tri ân hiếm hoi dành cho chồng, trong bài phát biểu đánh dấu kỷ niệm 50 năm ngày cưới của họ vào 1997.
Đầu năm nay, Hoàng thân Philip đã phải nằm viện 4 tuần để điều trị nhiễm trùng bàng quang và làm phẫu thuật tim, nhưng đã quay trở lại Windsor vào đầu tháng 3.2021. Ông mất chỉ hai tháng trước khi kỷ niệm sinh nhật lần thứ 100 của mình.
Các lá cờ tại Cung điện Buckingham và tại các tòa nhà chính phủ trên khắp nước Anh đã được hạ cột buồm xuống một nửa. Chưa có thông tin chi tiết về tang lễ của ông được tiết lộ, nhưng các nghi lễ có thể tránh những màn phô trương hoành tráng thường xảy ra sau những cái chết ở hoàng gia.
Điều đó sẽ phản ánh sự ác cảm của Hoàng thân Philip với phim truyền hình và khó có khả năng sẽ có một đám tang cấp quốc gia hoặc thi thể ông sẽ nằm nguyên trạng.
Hoàng thân Philip, cựu sĩ quan hải quân nổi tiếng, thừa nhận rằng ông cảm thấy khó khăn khi từ bỏ sự nghiệp quân sự mà mình yêu thích và đảm nhận công việc với tư cách là quân vương, nơi không có vai trò hiến định rõ ràng.
Thủ tướng Anh - Boris Johnson nói: “Giống như người lái xe ngựa lão luyện, ông ấy đã giúp chèo lái hoàng gia và chế độ quân chủ để nó vẫn là một thể chế quan trọng không thể chối cãi với sự cân bằng và hạnh phúc của cuộc sống quốc gia của chúng ta”.
Về mặt cá nhân, Hoàng thân Philip II được coi là người đứng đầu không thể nghi ngờ của gia đình mình, nhưng giao thức bắt buộc ông phải dành cuộc sống theo đúng nghĩa đen là bước sau vợ mình.
“Không có tiền lệ. Nếu tôi hỏi ai đó: Bạn mong tôi làm gì. Tất cả họ đều nhìn trống rỗng - họ không biết, không ai có nhiều ý tưởng”, Hoàng thân Philip nói trong một cuộc phỏng vấn nhân kỷ niệm sinh nhật lần thứ 90 của mình.
Sau khi hoàn thành hơn 22.000 lần dự sự kiện công chúng, Hoàng thân Philip rút lui khỏi nhiệm vụ hoàng gia vào tháng 8.2017, dù sau đó ông thỉnh thoảng có mặt tại các buổi lễ lớn.
Lần xuất hiện cuối cùng của Hoàng thân Philip là vào tháng 7.2020 tại buổi lễ quân sự ở lâu đài Windsor, cung điện hoàng gia ở phía tây London, nơi ông và vợ đã cư trú trong thời gian phong tỏa COVID-19.
“Trong những lần tôi gặp ông ấy, tôi luôn bị ấn tượng bởi niềm vui hiển nhiên trong cuộc sống, trí óc ham học hỏi và khả năng giao tiếp với mọi người từ mọi hoàn cảnh và bước đi trong cuộc sống. Ông ấy là bậc thầy trong việc khiến mọi người cảm thấy thoải mái và khiến họ cảm thấy đặc biệt”, Đức Tổng Giám mục Canterbury Justin Welby nói.
Nữ hoàng Elizabeth II năm nay 94 tuổi, đăng quang vào năm 1953, kết hôn với Hoàng thân Philip tại Tu viện Westminster vào ngày 20.11.1947.
Họ có bốn người con, Thái tử Charles, người thừa kế ngai vàng, Công chúa Anne, Hoàng tử Andrew và Edward.
Họ tổ chức lễ kỷ niệm 72 năm kết hôn cùng ngày Andrew rời bỏ nhiệm vụ Hoàng tử vì tranh cãi xung quanh mối quan hệ của anh với nhà tài chính quá cố người Mỹ Jeffrey Epstein, một trong những cuộc khủng hoảng gần đây mà gia đình phải đối mặt.
Cái chết của chồng và người thân tín nhất của Nữ hoàng Elizabeth II sẽ đặt ra câu hỏi về việc liệu bà có thể cân nhắc việc thoái vị hay không, nhưng các nhà bình luận hoàng gia cho rằng có rất ít hoặc không có khả năng xảy ra.
Trong những năm gần đây, Nữ hoàng Elizabeth II đã cắt giảm số lượng các cuộc tham gia chính thức mà bà thực hiện và chuyển nhiều nhiệm vụ hoàng gia cho Thái tử Charles, Hoàng tử William cùng các nhân vật hoàng gia cấp cao khác. Thế nhưng, bà vẫn thực hiện những nhiệm vụ mang tính biểu tượng nhất của chế độ quân chủ, chẳng hạn như khai mạc quốc hội.
Trong khi chính thức đóng vai trò thứ hai sau vợ, Hoàng thân Philip vẫn coi như người chủ gia đình riêng.
Một số người theo dõi hoàng gia đã nói rằng sự vắng mặt của ông trong vai trò này trong những năm gần đây với sức khỏe giảm sút đã dẫn đến cuộc khủng hoảng gần đây của chế độ quân chủ, chẳng hạn như cuộc khủng hoảng của con trai Charles, Hoàng tử Harry và vợ Meghan cùng việc họ từ bỏ vai trò hoàng gia của mình.
“Bài học chính mà chúng tôi học được là lòng khoan dung là yếu tố cần thiết của bất kỳ cuộc hôn nhân hạnh phúc nào. Nó có thể không quá quan trọng khi mọi thứ đang diễn ra tốt đẹp, nhưng nó cực kỳ quan trọng khi mọi thứ trở nên khó khăn. Bạn có thể hiểu từ tôi rằng nữ hoàng có phẩm chất khoan dung dồi dào”, Hoàng thân Philip nói trong một bài phát biểu vào năm 1997.