Huy động 500 tấn vàng trong dân: Cơ chế chính sách phải thông suốt, minh bạch

Trong thời gian gần đây, vấn đề huy động vàng trong dân được dư luận cũng như giới tài chính ngân hàng rất quan tâm. Ngay tại phiên họp trực tuyếncủa Chính phủvới các địa phương về tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm và nhiệm vụ 6 tháng cuối năm vừa rồi, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã giao Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chủ trì nghiên cứu, xem xét vấn đề huy động tiền và vàng trong dânvà báo cáo vềChính phủ trong phiên họp sau.

Xoay quanh chuyện nàyvẫn còn những ý kiến trái chiều về việc nên hay không nên huy động vàng trong dân. Để làmrõ hơn vấn đề, phóng viên báo điện tử Một Thế Giới đã có cuộc trao đổi với chuyên gia tài chính ngân hàng - TS Nguyễn Trí Hiếu.

- Thời gian qua, vấn đề huy động 500 tấn vàng trong dân đã nhận được nhiều ý kiến trái chiều từ phía dư luận cũng như giới tài chính ngân hàng. Với tư cách là một chuyên gia về lĩnh vực này, ông đánh giá thế nào về việc huy động vàng trong dân ở thời điểm hiện nay?

- TS Nguyễn Trí Hiếu:Thực tế, việcNHNN đứng ra huy động vàng chính là một cách để chống lại việcvàng hóa nền kinh tế cũng như giúp ổn định thị trường vàng hơn. Con số 500 tấn vàng (do Hiệp hội Kinh doanh vàng thế giới công bố) được người dân nước tacất trữ là rất lớn. Nếu lượng vàng này để không thì sẽ thành lãng phí. Theo đó, vấn đề này rất cần thiết và phải được xem xét ngay.

Ngay cả Thủ tướng Chính phủ cũng đã giao nhiệm vụ huy động vàng cho NHNN. Theo đó NHNN với tư cách là cơ quan quản lý, cần phải nghiên cứu lượng vàng trong dân hiện nay và cách hợp lý nhất để huy động.

- Nhiều ý kiến cho rằng việc người dân cất trữ lượng lớn vàng trong khi các doanh nghiệp đang khátvốn, làthểhiện sự kém phát triển của thị trường tài chính Việt Nam. Ông đánh giá sao về điều này?

- TS Nguyễn Trí Hiếu:Hai vấn đề huy động vàng và huy động vốn cho các doanh nghiệp vay là hai phạm trù không liên quan nhiều đến nhau. Vấn đề huy động vàng trong dân là để có nguồnvốn phát triển kinh tế - xã hội. Còn vấn đề làm sao huy động tín dụng cho doanh nghiệp là vấn đề khác. Huy động vốn tín dụng cho doanh nghiệp có thể được lấy từ nhiều nguồn khác.

- Để huy động vàng trong dân, mới đây Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam (VNBA) đã kiến nghị NHNN thành lập Sở Giao dịch vàng quốc gia để huy động vàng trong dân cho đầu tư phát triển kinh tế, ông đánh giá sao về điều này?

- TS Nguyễn Trí Hiếu:Tôi hoan nghênh quyết định và đề xuất của VNBA. Đây là đề xuất hợp lý để huy động được số vàng còn tồn đọng ở trong dân. Việc thành lập sàn chứng khoán sẽ minh bạch hóa thị trường vàng và từ đó người dân có thể thông qua các công ty giao dịch vàng đểgiao dịch vàng trên sàn chứng khoán.

Hơn nữa, việc mở thêm sàn chứng khoán cũng được xem là một công cụ để huy động vàng. Theo tôi, sàn chứng khoán này sẽ có lợi cho tất cả các thành phần tham gia và đặc biệt là có lợi cho người dân.

- Với bối cảnh kinh tế hiện nay, theo ông, huy động vàng trong dân bằng cách nào sẽ phù hợp nhất?

- TS Nguyễn Trí Hiếu:Trước đây, vấn đề huy động vàng là do các ngân hàng thương mại đứng ra huy động và vay vàng. Tuy nhiên, điều này đã gây bất ổn cho thị trường vàng. Để tránh tình trạng ấy, giờ đâyđể huy động vàng, NHNN phải đứng ra trực tiếp huy động, phải đưa ra nghiên cứu xem hiện nay số vàng trong dân là bao nhiêu.

Trên thực tế, cũng chỉ có NHNN mới được phép huy động vàng, thông qua phát hành chứng chỉ vàng và đảm bảo có lãi cho người gửi, trong đó huy động vàng và lãi cũng phải bằng vàng.

Tuy nhiên, chỉnên huy động vàng khi cơ chế, chính sách điều hành thông suốt, minh bạch, điều này có nghĩa là NHNN phải có một kế hoạch huy động, quản lý và sử dụng vàng một cách hiệu quả, công khai bởi vì huy động vàng đem lại kết quả tích cực cho nền kinh tế sẽ phụ thuộc vào phương án và kế hoạch sử dụng nguồn lực này.

Ngược lại, nếu huy động vàng để đi vay tiền nước ngoài trong dài hạn, rồi sau đó sử dụng số tiền này trong nước không hiệu quả, không thu hồi được vốn thì việc huy động vàng cũng chảcó tác dụng gì.

- Cảm ơn ông!

Tuyết Nhung (thực hiện)