Lãi suất có thể tiếp tục giảm sau Tết Nguyên đán

Theo Công ty cổ phần Chứng khóa SSI, ngoại trừ 4 ngân hàng thương mại nhà nước và một vài ngân hàng lớn, lãi suất huy động các kỳ hạn 1 đến dưới 6 tháng của hầu hết các nhà băng trong những tháng gần đây đều đang ở mức 5,5%/năm. Do vậy, khi trần lãi suất huy động giảm, một loạt các ngân hàng thương mại cũng điều chỉnh giảm lãi suất ở kỳ hạn này về mức 5%/năm kể từ ngày 19.11.2019.

Điểm đáng chú ý là các kỳ hạn dài hơn cũng đã bắt đầu giảm, rõ rệt nhất là ở nhóm các ngân hàng có thị phần nhỏ (giảm 20-30 điểm %), thu hẹp mức chênh lệch lãi suất với nhóm các ngân hàng lớn. Hiện tại, lãi suất huy động kỳ hạn dưới 6 tháng dao động trong khoảng 4,1-5%/năm, từ 6 đến dưới 12 tháng trong khoảng 5,5-7,5%/năm và từ 12-13 tháng là 6,4-7,9%/năm.

Số liệu từ Ngân hàng Nhà nước cho thấy, tính đến hết 9 tháng 2019, mặc dù tăng trưởng tín dụng (9,4% so với đầu năm) thấp hơn so với cùng kỳ 2018 (10,33%) nhưng tổng phương tiện thanh toán (cung tiền M2) đã đạt 10,08 triệu tỉ đồng, tăng 9,47%, cao hơn khá nhiều mức 9,04% của cùng kỳnăm trước nhờ các giao dịch mua vào ngoại tệ.

Bên cạnh việc thể hiện quan điểm hỗ trợ tăng trưởng rõ ràng hơn, Ngân hàng Nhà nước cũng đã ban hành thông tư 22 về tỉ lệ đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng và thông tư 18 quyđịnh về cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính.

Theo quy định tại thông tư 22, giới hạn tỷ lệ cấp tín dụng so với huy động (LDR) của các ngân hàng thương mại sẽ được thống nhất ở mức 85% thay vì áp dụng mức 90% với các ngân hàng nhà nước, 80% với ngân hàng tư nhân và nước ngoài.

“Việc kiểm soát tăng trưởng tín dụng tổng thể cùng với lộ trình siết chặt các quy định an toàn về vốn và tín dụng cho thấy quan điểm điều hành thận trọng của Ngân hàng Nhà nước. Giảm lãi suất vẫn đang được cân đối với kiểm soát lạm phát, tỷ giá và sự phát triển bền vững của hệ thống ngân hàng.

Trong tháng 12, cung cầu ngoại tệ vẫn thuận lợi nhưng do lạm phát nên lãi suất thị trường 1 sẽ khó giảm. Tuy nhiên, sang năm 2020, với dự báo lạm phát sẽ hạ nhiệt nhanh sau Tết Nguyên đán, lãi suất huy động có thể tiếp tục được định hướng giảm tiếp 0,5-1% từ đó kéo giảm lãi suất cho vay. Các kỳ hạn dài trên 12 tháng sẽ giảm chậm hơn do các quy định về tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn và vẫn có sự phân hóa lãi suất giữa các nhóm ngân hàng lớn và nhỏ”, SSI nhận định.

SSI cũng lưu ý tại thời điểm 30.9.2019, tỷ lệ cấp tín dụng so với huy động của nhóm các ngân hàng nhà nước đang là 91,47% và của ngân hàng cổ phần đang là 84,6%. Với quy định mới này, các ngân hàng nhà nước vốn dĩ có nguồn vốn dồi dào nhưng đầu ra tín dụng sẽ bị hạn chế hơn do các quy định về an toàn vốn và tỷ lệ cấp tín dụng so với huy động. Trong khi đó, các ngân hàng cổ phần còn dư địa để gia tăng tín dụng, do đó có thể sẽ chấp nhận mức lãi suất huy động cao hơn.

Trước đó, hướng tới mục tiêu giảm ít nhất 0,5%/năm lãi suất cho vay trong năm 2020 mà Thủ tướng Chính phủ đã phát biểu trước Quốc hội, Ngân hàng Nhà nước đã có nhiều động thái mạnh mẽ nhằm thúc đẩy sự cắt giảm lãi suất.

Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước đã giảm lãi suất mua kỳ hạn từ 4,5%/năm xuống 4%/năm. Đây là lần giảm thứ 2 trong năm nay. Trần lãi suất tiền gửi ngắn hạn và cho vay lĩnh vực ưu tiên đồng loạt hạ xuống thấp hơn 0,5%/năm so với mức cũ.

Ngày 15.11, Ngân hàng Nhà nước cũng đã ban hành thông tư số 22 quyđịnh các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Quy định giảm tỷ lệ tối đa nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung và dài hạn tại thông tư 22 theo lộ trình giúp các ngân hàng có thêm thời gian để điều chỉnh cơ cấu nguồn vốn huy động, điều chỉnh danh mục tín dụng theo cơ cấu hợp lý, qua đó góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của hệ thống ngân hàng.

Đồng thời, việc tăng hệ số rủi ro góp phần giúp ngân hàng thận trọng, kiểm soát chặt chẽ hơn đối với cho vay phục vụ đời sống nhưng sử dụng vốn vay vào mục đích kinh doanh bất động sản. Từ đó giảm thiểu rủi ro cho thị trường bất động sản, giúp thị trường này hoạt động lành mạnh, ổn định hơn.