Liệu ChatGPT có thể thay thế giáo viên?

Hãng AP tuần trước đưa tin bài phát biểu giới thiệu dự luật Trung tâm Trí tuệ nhân tạo Mỹ - Israel mà nghị sĩ Jake Auchinclos đọc trước Hạ viện Mỹ, được viết bởi ChatGPT.

Ông Auchinclos nhận định tác động lớn nhất của AI có thể ở lĩnh vực giáo dục: “Đây là sự bổ sung cho giáo viên chứ không phải phương án thay thế. Điều khiến tôi hào hứng là các ứng dụng trong giáo dục”.

Được tung ra bởi đơn vị nghiên cứu OpenAI, ChatGPT được thiết kế để tương tác với người dùng qua các cuộc đối thoại. Thời gian qua nhiều người thử nghiệm sử dụng nền tảng này viết lời bài hát, làm thơ, tìm và sửa lỗi mã máy tính.

Ứng dụng vào học thuật và giáo dục

Nghị sĩ Auchinclos cho rằng AI có thể giúp tăng quy mô dạy theo kiểu một kèm một cho đối tượng học sinh không được đi học lúc các trường phải đóng cửa do đại dịch COVID-19 bùng phát.

Nhưng một số chuyên gia AI và nhà phân tích lại bày tỏ lo ngại đối với “gia sư” ChatGPT. Theo Giáo sư Gary Marcus (Đại học New York): “Hệ thống không đáng tin cậy. Tôi không biết liệu nó có thể giúp trẻ em hiểu được những điều có 80% đúng và 20% sai hay không. ChatGPT dự đoán điều nghe có vẻ hợp lý là đúng, nhưng đôi lúc điều nghe có vẻ hợp lý lại bị hệ thống xem là sai. Vì vậy tôi lo ngại việc sử dụng ChatGPT như gia sư”.

OpenAI tuyên bố họ luôn dùng phản hồi cùng bài học mà ChatGPT nhận được để cải thiện tính chính xác của nền tảng. Nghị sĩ Auchinclos - người có kinh nghiệm 5 năm làm việc trong lĩnh vực công nghệ tại Viện Công nghệ Massachusetts - vẫn tin tưởng hệ thống có thể hỗ trợ giáo viên và gia sư.

Ngoài ra còn có lo ngại công nghệ AI thúc đẩy gian lận trong trường học, khiến người học lười tư duy. Tiến sĩ Mark Schneider (Viện Khoa học giáo dục Mỹ) lưu ý: “Học sinh sinh viên không ngừng tìm ra cách thức để không làm bài. Họ dành nhiều thời gian suy nghĩ về việc làm thế nào để không làm bài nhiều hơn dành thời gian làm bài”.

Giáo sư Marcus lo ngại ChatGPT gây ra tình trạng đạo văn quy mô lớn ảnh hưởng xấu đến giáo dục trong dài hạn. Ông phân tích: “Cách đánh giá người học truyền thống dựa trên bài tập về nhà, đọc sách, làm bài thi sẽ không thực sự hiệu quả nữa vì bạn không biết liệu người học có thực sự viết bài tập đó hay không. Người học sẽ thiệt thòi vì họ không thực hiện hoạt động tư duy mà chúng tôi muốn họ thực hiện lúc làm bài”.

Chủ tịch Ủy ban Giáo dục và lực lượng lao động (Hạ viện Mỹ) Virginia Foxx lại nghĩ rằng công nghệ là tốt, gian lận là vấn đề muôn thuở mà đội ngũ giáo viên lúc nào cũng phải tìm cách giải quyết.

Giáo viên trung học Patrick Harris II cảm thấy như trút được gánh nặng khi lần đầu tiên dùng ChatGPT soạn giáo án. Ông kêu gọi các nhà giáo dục nên cởi mở hơn với ChatGPT và nền tảng này có thể có ích.

“Họ nên dùng thử, giống như với bất cứ công nghệ mới nào. Họ cũng nên hiểu hệ thống còn chưa hoàn hảo nên cần con người giám sát”, theo giáo viên Harris II.

OpenAI tuyên bố muốn được hợp tác với các nhà giáo dục nhằm xây dựng giải pháp hữu ích giúp cả giáo viên lẫn người học hưởng lợi từ AI.

Theo Bộ trưởng Giáo dục Mỹ Miguel Cardona: “Rõ ràng có rất nhiều rủi ro, nhưng cũng có rất nhiều cơ hội. Tôi nghĩ điều cần làm là đón nhận và sử dụng nó theo cách giúp học sinh của chúng ta chuẩn bị tốt hơn cho cuộc sống sau này”.