Lõi Trái đất có thể đã ngừng quay và đảo chiều

Trái đất được hình thành từ lớp vỏ, lớp phủ, lõi bên ngoài và lõi bên trong. Lõi trong cực kỳ rắn nằm bên dưới lớp vỏ khoảng 5.149 km, được ngăn cách với lớp phủ dạng bán rắn bởi lõi ngoài dạng lỏng - vì vậy mà lớp trong quay với tốc độ khác với tốc độ quay của Trái đất.

Với bán kính gần 3.540 km, lõi Trái đất có kích thước tương đương sao Hỏa với thành phần chủ yếu là sắt và nickel.

Để tính toán tốc độ quay của lõi, hai nhà khoa học Yi Yang và Xiaodong Song (Đại học Bắc Kinh) nghiên cứu sóng địa chấn từ các trận động đất truyền qua lõi bên trong theo con đường tương tự từ những năm 1960. Họ có một phát hiện bất ngờ: kể từ năm 2009 số liệu sóng địa chấn khác biệt rất ít dù trước đó luôn thay đổi theo thời gian - cho thấy lõi trong dường như đã tạm ngừng quay trong thập kỷ gần đây và có thể quay ngược lại.

Theo nhà khoa học Song: “Khi nhìn số liệu thập kỷ 1980 - 1990, bạn sẽ thấy thay đổi rõ rệt. Nhưng số liệu thập kỷ 2010 - 2020 không thấy thay đổi nhiều”.

Quá trình quay của lõi trong được điều khiển và giữ cân bằng bởi từ trường tạo ra ở lõi bên ngoài cùng loạt hiệu ứng hấp dẫn của lớp phủ. Hiểu được cách lõi trong quay giúp làm sáng tỏ cách các lớp tương tác cũng như nhiều quá trình khác sâu bên trong Trái đất.

Nhà địa vật lý Hrvoje Tkalcic (Đại học quốc gia Úc) cho rằng: “Lõi trong không dừng lại hoàn toàn. Phát hiện của nghiên cứu có nghĩa giờ đây lõi trong quay đồng bộ so với phần Trái đất còn lại hơn một thập kỷ trước khi nó quay nhanh hơn một chút. Chẳng có sự kiện thảm khốc nào sắp xảy ra cả. Cần có thêm dữ liệu và phương pháp mới để làm sáng tỏ vấn đề thú vị này”.

Hai nhà khoa học Yang và Song lập luận dựa trên tính toán của họ, một sự mất cân bằng nhỏ trong lực điện từ và lực hấp dẫn có thể làm chậm thậm chí đảo chiều chuyển động quay của lõi trong. Đây là một phần của chu kỳ 7 thập kỷ từng xảy ra vào đầu những năm 1970. Cả hai đồng ý rằng cần tiến hành nghiên cứu thêm.