Miễn dịch lai với 3 mũi vắc xin có hiệu quả ngăn nhiễm Omicron BA.1 và BA.2 thế nào?

Trong nghiên cứu gần đây được đăng lên máy chủ lưu trữ sơ bộ medRxiv, các tác giả phân tích ảnh hưởng của nhiễm vi rút SARS-CoV-2 trước đây, tiêm vắc xin và miễn dịch lai ngăn nhiễm biến thể Omicron BA.1, BA.2.

Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng việc tiêm vắc xin giúp tăng cường khả năng bảo vệ cho những người đã nhiễm SARS-CoV-2 trước đó. Kết quả là khả năng miễn dịch lai do từng nhiễm SARS-CoV-2 kết hợp với tiêm 3 liều vắc xin tạo ra sự bảo vệ mạnh nhất chống lại nhiễm biến thể BA.1 và BA.2.

Sự khác biệt trong bảo vệ chống lại BA.1 và BA.2

Làn sóng dịch Omicron, ban đầu bị chi phối bởi BA.1 và sau đó là BA.2, bắt đầu vào cuối năm 2021 và đạt đỉnh hồi giữa tháng 1 ở Qatar. Dù cùng dòng Omicron nhưng BA.1 và BA.2 có sự khác biệt đáng kể về mặt di truyền.

Các nhà khoa học của nghiên cứu hiện tại điều tra hiệu quả ngăn nhiễm Omicron BA.1 và BA.2 có triệu chứng được cung cấp bởi nhiễm SARS-CoV-2 trước đó, tiêm vắc xin Pfizer-BioNTech (BNT162b2) và Moderna (mRNA-1273), hoặc miễn dịch lai được tạo ra do từng nhiễm SARS-CoV-2 và tiêm vắc xin.

Các nhà khoa học cũng phân tích khả năng bảo vệ chống lại các trường hợp nhập viện và tử vong do BA.1, BA.2.

Hiệu quả của miễn dịch với BA.1

Trong khi nhiễm SARS-CoV-2 trước đó cung cấp hiệu quả 50,2% chống lại nhiễm BA.1 có triệu chứng, việc tiêm 2 liều vắc xin Pfizer-BioNTech cung cấp khả năng bảo vệ không đáng kể, chỉ ở mức 4,9%. Miễn dịch lai có được từ lần nhiễm SARS-CoV-2 trước đó và tiêm hai liều vắc xin Pfizer-BioNTech cung cấp hiệu quả ngăn nhiễm BA.1 là 51,7%.

Hiệu quả của chế độ tiêm 3 liều vắc xin Pfizer-BioNTech ngăn nhiễm Omicron có triệu chứng là 59,6%. Trong khi hiệu quả của miễn dịch lai giữa từng nhiễm SARS-CoV-2 và tiêm vắc xin 3 liều Pfizer-BioNTech là cao nhất, đến 74,4%.

Nhiễm SARS-CoV-2 trước đó, tiêm 2 liều vắc xin Pfizer-BioNTech và miễn dịch lai đều cho thấy hiệu quả mạnh mẽ trên 90% ngăn bị COVID-19 nghiêm trọng, nguy kịch hoặc tử vong do mắc BA.1.

Hiệu quả của miễn dịch với BA.2

Việc nhiễm SARS-CoV-2 trước đó và tiêm 2 liều vắc xin Pfizer-BioNTech cung cấp hiệu quả ngăn nhiễm BA.2 có triệu chứng lần lượt là 46,1% và 1,1%.

Miễn dịch lai từ nhiễm SARS-CoV-2 và tiêm 2 liều vắc xin Pfizer-BioNTech có hiệu quả 55,1% ngăn nhiễm BA.2 có triệu chứng.

Tiêm 3 liều vắc xin Pfizer-BioNTech cung cấp hiệu quả ngăn nhiễm BA.2 có triệu chứng là 52,2%. Trong khi miễn dịch lai từ nhiễm SARS-CoV-2 và tiêm 3 liều vắc xin Pfizer-BioNTech mang đến hiệu quả bảo vệ cao nhất, đến 77,3%.

Nhiễm SARS-CoV-2 trước đó, tiêm 2 liều vắc xin Pfizer-BioNTech và miễn dịch lai đều cho thấy hiệu quả trên 70% ngăn COVID-19 nghiêm trọng, nguy kịch hoặc tử vong do mắc BA.2.

Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện rằng việc nhiễm SARS-CoV-2 trước đó, tiêm vắc xin và miễn dịch lai trong nghiên cứu vắc xin Pfizer-BioNTech cho thấy hiệu quả ngăn nhiễm BA.1 và BA.2 tương tự vắc xin Moderna.

Kết luận

Nhiễm một biến thể SARS-CoV-2 gần 1 năm trước đó có thể giảm khoảng 50% nguy cơ nhiễm BA.1 và BA.2.

Tiêm hai liều vắc xin có hiệu quả không đáng kể ngăn nhiễm BA.1 hoặc BA.2. Tuy nhiên, tiêm thêm mũi vắc xin thứ 3 có liên quan đến việc giảm 52,2 - 59,6% nguy cơ nhiễm BA.1 hoặc BA.2 có triệu chứng.

Khả năng bảo vệ cao nhất (gần 80%) ngăn nhiễm BA.1, BA.2 có triệu chứng đến từ miễn dịch lai giữa nhiễm SARS-CoV-2 trước đó và tiêm 3 mũi vắc xin Pfizer-BioNTech hay Moderna.

Dù khác biệt lớn về hiệu quả ngăn nhiễm BA.1, BA.2 có triệu chứng, các hình thức miễn dịch khác nhau đều cho thấy khả năng bảo vệ mạnh mẽ chống lại việc nhập viện và tử vong do COVID-19.

Dù những người hồi phục sau khi mắc COVID-19 thường có được một số khả năng miễn dịch chống tái nhiễm, họ sẽ được sự bảo vệ bổ sung nếu tiêm vắc xin, đặc biệt là ngăn bệnh nặng.

Đó là kết quả hai nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Bệnh truyền nhiễm Lancet.

Một nghiên cứu trên 22.566 người ở Brazil đã khỏi COVID-19 cho thấy 4 loại vắc xin đang được sử dụng tại nước này, từ Sinovac Biotech, AstraZeneca, Johnson & Johnson và Pfizer-BioNTech, cung cấp khả năng bảo vệ bổ sung đáng kể. Hiệu quả chống lại nhiễm SARS-CoV-2 từ 14 ngày sau khi tiêm vắc xin dao động từ 39,4% với CoronaVac của Sinovac đến 64,8% với vắc xin Pfizer-BioNTech. Hiệu quả chống nhập viện hoặc tử vong dao động từ 81,3% với CoronaVac đến 89,7% với vắc xin Pfizer-BioNTech.

Sử dụng dữ liệu từ hơn 5 triệu người ở Thụy Điển, nghiên cứu thứ hai phát hiện ra rằng miễn dịch lai (kết hợp nhiễm SARS-CoV-2 trước đó và tiêm 1 hoặc 2 liều vắc xin) có thể cung cấp thêm sự bảo vệ ngăn tái nhiễm thêm ít nhất 9 tháng so với miễn dịch tự nhiên đơn thuần.

Các nhà nghiên cứu cho biết: "Miễn dịch lai với 1 và 2 liều vắc xin có liên quan đến giảm 90-94% nguy cơ nhập viện COVID-19 so với miễn dịch tự nhiên đơn thuần”.

Cả hai nghiên cứu đều không bao gồm những bệnh nhân nhiễm hoặc tái nhiễm biến thể Omicron.