Ngoại trưởng Mike Pompeo ngày 3.8 tuyên bố Mỹ vẫn giữ cam kết chú trọng vai trò trung tâm của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) trong chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương, và mong muốn mở rộng cũng như làm sâu sắc thêm quan hệ đối tác chiến lược trong khu vực.
Tuyên bố được Ngoại trưởng Pompeo đưa ra khi bắt đầu Hội nghị Bộ trưởng ASEAN – Mỹ, diễn ra bên lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 51 (AMM 51). Ông cho biết sự có mặt của Tổng thống Donald Trump trong các cuộc gặp thượng đỉnh do ASEAN dẫn dắt tại Manila (Philippines) năm ngoái, một số chuyến thăm của Phó tổng thống Mike Pence vànhiều Bộ trưởng khác là minh chứng cho thấy Washington giữ vững cam kết của mình.
“Tôi trông đợi và háo hức sự có mặt thường xuyên này được tiếp tục”, Ngoại trưởng Pompeo khẳng định.
Quan chức Washington nói về thành tựu kinh tế song phương: “Tham gia hợp tác kinh tế của chúng tôi tạo ra hàng trăm nghìn việc làm ở cả hai bên. ASEAN là điểm đến số 1 của đầu tư vào châu Á của Mỹ. Đầu tư của các thành viên ASEAN vào Mỹ trong giai đoạn 2004- 2016 tăng đến 1.300%”. Pompeo đặc biệt nhấn mạnh đến sáng kiến đầu tư 113 triệu USD cho các mảng công nghệ mới, năng lượng, hạ tầng. Đây là một phần trong kế hoạch “Tầm nhìn Kinh tế Ấn Độ - Thái Bình Dương” (Indo-Pacific Economic Vision), giúp tăng hỗ trợ về tài chính của nước này cho quốc gia trong khu vực.
Về lĩnh vực an ninh, Ngoại trưởng Pompeo đánh giá cao nỗ lực không ngừng của ASEAN trong việc thúc đẩy hòa bình và ổn định khu vực, ủng hộ thượng tôn pháp luật trên Biển Đông, nghiêm chỉnh chấp hành các lệnh trừng phạt CHDCND Triều Tiên.
Theo Ngoại trưởng Malaysia Saifuddin Abdullah, Mỹ là đối tác chiến lược và quan trọng của khối trong nhiều lĩnh vực. Do đó, ông mong muốn tiếp tục hợp tác chặt chẽ để đưa mối quan hệ này phát triển hơn nữa. Malaysia là nước điều phối quan hệ đối thoại ASEAN- Mỹ
AMM 51 cùng những hội nghị liên quan diễn ra trong bối cảnh nổ ra căng thẳng thương mại và tình hình địa chính trị bất ổn. Các thành viên ASEAN tỏ ra lãnh đạm với khái niệm “chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương” vì lo ngại bị cuốn vào một cuộc cạnh tranh nước lớn, mất đi vị thế trung tâm trong việc đưa ra quyết định có ảnh hưởng đến khu vực.
Trong thông cáo chung đưa ra ngày 2.8, các Ngoại trưởng trong khối tái khẳng định sự cần thiết phải củng cố cấu trúc khu vực rộng mở, minh bạch, dựa trên luật lệ, trong đó ASEAN giữ vai trò trung tâm. Lập trường này được nhắc lại một ngày sau đó.
Ngoại trưởng Philippines Alan Peter Cayetano phát biểu: “Bất cứ chiến lược hay khuôn khổ nào đều được hoan nghênh, nhưng chúng tôi muốn giữ ASEAN ở vị trí trung tâm”.
Không chỉ ông Pompeo, Ngoại trưởng Úc và Ấn Độ cũng đã lên tiếng đảm bảo duy trì vai trò trung tâm của khối trong cấu trúc khu vực.
Cẩm Bình (theo Straits Times, Channel News Asia)