Trang Santa Fe của Mỹ vừa đăng bài Cuộc chiến tại Ukraine cần giải pháp ngoại giao của tác giả Bill Swift. Trong đó, ông tổng hợp nhiều ý kiến của các chuyên gia cho rằng Mỹ đang đùa với lửa khi tìm cách duy trì chiến tranh tại Ukraine.
60 năm trước, Tổng thống John F. Kennedy đã tránh cho thế giới một thảm họa bằng cách đàm phán chấm dứt cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba. Mỹ hứa kiềm chế không tấn công Cuba và sẽ loại bỏ các tên lửa hạt nhân khỏi Thổ Nhĩ Kỳ, trong khi Liên Xô sẽ loại bỏ các tên lửa hạt nhân của họ khỏi Cuba.
Kennedy đã tránh được Armageddon (theo sách Khải Huyền sẽ là vị trí tiên tri về một nơi tập hợp quân đội cho một cuộc chiến trong thời kỳ tận thế. Thuật ngữ này cũng được sử dụng trong một ý nghĩa chung để chỉ bất kỳ kịch bản tận thế nào) một cách khôn ngoan, và tất cả chúng ta đều thở phào nhẹ nhõm. Ngược lại, vào cuối tháng 3 năm nay, các nhà đàm phán Nga và Ukraine đang tiến triển tốt cho đến khi Ukraine đột ngột dừng cuộc đàm phán.
Theo Noam Chomsky, nhà hoạt động chính trị và giáo sư danh dự từ MIT (học viện Bách khoa Massachusetts), đây là thời điểm nguy hiểm nhất trong lịch sử thế giới! Tiến quân vào một quốc gia yếu ớt như Iraq không sở hữu vũ khí hủy diệt hàng loạt là một chuyện nhưng đối đầu với Nga, quốc gia có hàng nghìn vũ khí hạt nhân mà Tổng thống Vladimir Putin đã ý tứ cảnh báo sử dụng, lại là một chuyện khác.
Mỹ đã hủy bỏ Hiệp ước chống tên lửa đạn đạo dưới thời chính quyền Bush cha và vào năm 2018, Tổng thống Donald Trump khi đó đã hủy bỏ Hiệp ước các lực lượng hạt nhân tầm trung. Những hành động đơn phương này đã khiến Nga cảm thấy bất an.
Các chuyên gia chính sách đối ngoại như John Mearsheimer, giáo sư tại Đại học Chicago, nói rằng Mỹ đang chơi với lửa. Ông Putin không thể thua cuộc chiến này, cuộc chiến mà ông coi là mối đe dọa hiện hữu đối với quốc gia của mình. Mỹ và NATO cũng không thể thua trong cuộc chiến này.
Nhà báo David Swanson, đã trích dẫn một báo cáo của Rand Corporation (Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển của Mỹ, phi lợi nhuận và phi chính trị) cho rằng việc khuyến khích mở rộng NATO và trang bị và huấn luyện quân đội Ukraine là để lôi kéo Nga vào một cuộc chiến. Chính phủ Mỹ đã giăng ra cái bẫy. Người Nga đã lao vào và tiến hành một chiến dịch quân sự.
Nga đã sai lầm khi đánh giá thấp quyết tâm chiến đấu của người Ukraine và tính hiệu quả của vũ khí do Mỹ cung cấp. Tuy nhiên, Ukraine và NATO lại đang đánh giá quá cao khả năng có thể đánh bại Nga trên chiến trường.
Chúng ta đang thấy kết quả: Một cuộc chiến tiêu hao mà mỗi bên, không chính xác, đều tin rằng mình sẽ tiếp tục giành chiến thắng một cách tốt đẹp trong tương lai. Câu trả lời tốt duy nhất là ngoại giao. Trong số các điểm cần thảo luận: Ukraine sẽ không gia nhập NATO; sẽ có một cuộc ngừng bắn; các cuộc đàm phán sẽ bắt đầu; phương Tây sẽ chỉ cung cấp vũ khí phòng thủ cho Ukraine; và việc giảm nhẹ các lệnh trừng phạt sẽ phụ thuộc vào hòa bình.
Thật không may, chúng ta không có tiếng nói nào trong Quốc hội cũng như từ Nhà Trắng đề xuất một giải pháp ngoại giao. Các nhà sản xuất vũ khí thu được lợi nhuận bằng cách tiếp tục chiến tranh, nâng cao khả năng xảy ra tai nạn hạt nhân. Tôi hy vọng rằng các nhà lãnh đạo của chúng ta sẽ nhận ra rằng họ cần chia sẻ trách nhiệm đối với cuộc chiến khốc liệt đang diễn ra và nguy cơ chiến tranh hạt nhân và làm việc nghiêm túc hướng tới một giải pháp hòa bình.
Thế giới lại cần một nhà lãnh đạo như JFK (John Fitzgerald Kennedy).