Gửi bình luận
Tạp chí Politico dẫn một bức điện ngoại giao cùng hai nguồn thạo tin tiết lộ Mỹ quyết định đẩy nhanh kế hoạch triển khai bom trọng lực hạt nhân B61-12 đến căn cứ NATO trên lãnh thổ châu Âu.
Bức điện cho biết giới chức Mỹ trong cuộc họp kín tháng 10 thông báo với các đồng minh NATO rằng thay vì chờ đến mùa xuân năm sau như dự kiến ban đầu, B61-12 nay chuẩn bị được đưa sang lục địa già vào tháng 12.
Kế hoạch trên nằm trong nỗ lực thay thế số vũ khí cũ tại các cơ sở lưu trữ châu Âu bằng vũ khí mới hơn, sẵn sàng để cho chiến đấu cơ Mỹ cùng đồng minh sử dụng.
Chương trình nâng cấp B61 đã được thảo luận công khai trong không ít tài liệu ngân sách và phát ngôn nhiều năm qua. Lầu Năm Góc khẳng định hiện đại hóa và giữ an toàn kho vũ khí là điều cần làm.
Trước thông tin Politico tiết lộ, phát ngôn viên Lầu Năm Góc Patrick Ryder tuyên bố chương trình nâng cấp B61 lẫn kế hoạch thay thế số vũ khí cũ là một phần của nỗ lực có lộ trình dài hạn chứ không liên quan gì đến tình hình cuộc chiến Ukraine và cũng không được đẩy nhanh theo bất cứ cách nào.
Politico tiết lộ thông tin nêu trên trong lúc NATO tiến hành tập trận hạt nhân thường niên mang tên Steadfast Noon. Cuộc tập trận kéo dài đến ngày 30.10, quy tụ 70 máy bay.
Phía Điện Kremlin ngày 26.10 cũng thông báo tổ chức tập trận hạt nhân quy mô lớn với nội dung diễn tập là đáp trả một cuộc tấn công hạt nhân nhằm vào Nga.
Học giả Hans Kristensen thuộc Hiệp hội Các nhà khoa học Mỹ (FAS) bình luận về thông tin kế hoạch triển khai B61-12 được đẩy nhanh: “Sẽ thật kỳ lạ nếu vội vàng tiến hành. Họ từng nói không dùng vũ khí hạt nhân phản ứng với tình huống này”.
Giám đốc chính sách của tổ chức thúc đẩy giải trừ quân bị Ploughshares Fund Tom Collina nhận định: “Tôi đoán quyết định đẩy nhanh kế hoạch triển khai B61-12 nhắm vào NATO nhiều hơn là Nga. Tại châu Âu đã có sẵn B61 (phiên bản cũ hơn) vẫn hoạt động tốt. Bom mới mới hơn nhưng chẳng có khác biệt quá lớn. Đây có thể chỉ là động thái trấn an đồng minh đang cảm thấy bị Nga đe dọa đặc biệt”.
Bà Collina cảnh báo bất cứ động thái nào liên quan đến hạt nhân - dù nhỏ đến đâu - cũng có thể gây ra hậu quả không lường trước được.
Dòng bom trọng lực B61 được phát triển vào những năm 1960, lần đầu chứng minh uy lực qua nhiều vụ nổ dưới lòng đất ở bang Nevada. Nhiều thập kỷ qua Mỹ cho ra đời hàng chục phiên bản.
B61-12 được nâng cấp phần đuôi cũng như cải tiến một số bộ phận, sẽ thay thế khoảng 100 quả B61 phiên bản cũ hơn đang để tại Đức, Ý, Bỉ, Hà Lan, Thổ Nhĩ Kỳ.
Máy bay ném bom B-2, B-21 cùng chiến đấu cơ F-15, F-16, F-35 và Tornado đều mang được B61-12, không như B61 phiên bản cũ. Đầu đạn có thể điều chỉnh sức nổ tùy thuộc mục tiêu.
