Mỹ muốn rút quân khỏi Syria: Đi cũng dở, ở không xong

Trong một cuộc họp báo, ông Trump nói Mỹ “sẽ không nghỉ ngơi cho đến khi bọn IS hết thời”, nhưng ông cũng nói chiến thắng đang gần kề. Khi được hỏi khi nào Mỹ quyết rút quân, ông nói: “Sẽ đến lúc. Chúng ta rất thành công trong việc đánh bọn IS. Chúng ta sẽ chiến thắng trước bất kỳ lực lượng nào, nhưng đôi khi phải mất thời gian để về nước và chúng tôi đang nghĩ việc này một cách nghiêm túc”.

Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng Mỹ đã nói Mỹ cần nỗ lực dài hơi để đánh bại bọn IS. Hằng ngày Mỹ đều tổ chức không kích ở Syriavà đã triển khai khoảng 2.000 lính gồm quân đặc nhiệm làm cố vấn giúp nhóm vũ trang người Kurd chiếm lại các vùng đất từng chịu sự kiểm soát của bọn IS.

Tướng bộ binh Mỹ Joseph Votel, người chỉ huy quân Mỹ ở Trung Đông, ước tính hơn 90% lãnh thổ Syria đã được giải phóng khỏi tay IS từ năm 2014. Tổng thống Trump ước tính tỷlệ tái chiếm ở Syria và Iraq là gần 100%, một con số mà các quan chức Mỹ nói khoảng 98%.

Nhưng đấy là chưa nói những nỗ lực kế tiếp ở Syria. Theo quan điểm quân sự Mỹ, trở ngại lớn nhất là phải chiếm lại vùng đất trong tay IS ở quanh thành phố Abu Kamal. Nỗ lực này đã bị chậm khi lực lượng người Kurd có Mỹ ủng hộ đã chuyển mục tiêu từ chống IS sang việc đánh đồng minh của Thổ Nhĩ Kỳ ở những vùng khác trong cuộc nội chiến Syria nhiều bên tham gia và rất phức tạp.

Tại một sự kiện ở Washington hôm 3.4, đứng cạnh tướng Votel là đặc sứ Mỹ trong liên quân quốc tế chống IS, ông Brett McGurk, ông nói Mỹ chưa thể kết thúc việc đánh bọn ISvà Mỹ sẽ phải hoàn thành nhiệm vụ này.

Theo Reuters, các chuyên gia bị phân hóa từ việc ông Trump vừa nói rút quân Mỹ, lại vừa trấn an rằng Mỹ không ra đi cho đến khi nào đánh bại bọn IS. Bọn này được cho là sẽ quay lại chiến thuật đánh du kích, một khi ổ kháng cự cuối cùng của chúng ở Syria bị liên quân do Mỹ dẫn đầu đánh bại.

Nhà phân tích Jon Alterman ở Trung tâm Nghiên cứu quốc tế-chiến lược (CSIS) nói việc vội rút quân Mỹ sẽ làm hỏng lợi thế của Mỹ trong các cuộc đàm phán nhằm kết thúc nội chiến Syria (nay đã bước vào năm thứ 8): “Hậu quả lớn là Mỹ bỏ qua tầm ảnh hưởng trong vấn đề tương lai của Syria”.

Các chuyên gia cũng cảnh báo việc đột ngột rút quân Mỹ sẽ có lợi cho Nga và Iran, hai đối thủ đang tranh giành tầm ảnh hưởng ở Syria với Mỹ.

Tổng thống Trump lưu ý trong quyết định của ông đã có nghĩ đến đồng minh Ả Rập Saudi, kình địch của Iran: “Quý vị biết đấy, quývị muốn chúng tôi ở lại, thì có thể quývị phải chi tiền”.

Ông Trump từng chỉ trích ngườitiền nhiệm Barack Obama rút quân khỏi Iraq, điều đã khiến quân đội Iraq mau chóng sụp đổ trước cuộc hành quân thần tốc của IS vào nước này hồi năm 2014.

Reuters bình luận chưa thể rõ tầm nhìn của ông Trump về vai trò của Mỹ ở Syria hậu chiến tranh sẽ thế nào nhưng việc gần đây ông Trump quyết đóng băng 200 triệu USD chi cho nỗ lực tái thiết Syria cho thấy có vẻ ông không muốn để đông quân Mỹ ở Syria. Nhà phân tích McGurk thừa nhận đang có sự xem xét để bảo đảm tiền dân Mỹ đóng thuế được chi thích đáng.