Nga và Ukraine sẽ ký một thỏa thuận vào ngày 22.7 để mở lại các cảng ở Biển Đen để xuất khẩu lương thực, cụ thể là lúa mì. Thổ Nhĩ Kỳ cho biết đây là một dấu hiệu hy vọng rằng một cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu có thể được dịu bớt.
"Thỏa thuận xuất khẩu lương thực, điều cực kỳ quan trọng đối với an ninh lương thực toàn cầu, sẽ được ký kết tại Istanbul ngày 22.7 dưới sự bảo trợ của Tổng thống Recep Tayyip Erdogan và Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres, cùng các phái đoàn Ukraine và Nga", Ibrahim Kalin, phát ngôn viên của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ thông báo trên Twitter ngày 21.7.
Theo ông Kalin, các bên đã đạt thoả thuận chung về kế hoạch do Liên Hợp Quốc dẫn đầu trong các cuộc đàm phán ở Istanbul tuần trước.
Thổ Nhĩ Kỳ không công bố nội dung chi tiết của thỏa thuận, nhưng nói rằng văn bản sẽ được ký trong ngày 22.7 tại cung điện Dolmabahce, thành phố Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ).
Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar tuần trước cho biết thỏa thuận sắp được ký kết gồm cả việc kiểm soát chung để kiểm tra các chuyến hàng tại các bến cảng. Thổ Nhĩ Kỳ cũng sẽ thành lập một trung tâm điều phối với Ukraine, Nga và Liên Hợp Quốc để xuất khẩu lúa mì.
Nga và Ukraine đều là những nhà cung cấp lúa mì lớn trên toàn cầu. Chiến tranh diễn ra từ cuối tháng 2 đã khiến hoạt động xuất khẩu của Ukraine bị đình trệ, khoảng 25 triệu tấn ngũ cốc trong các hầm chứa tại cảng Odessa không thể xuất khẩu ra thế giới.
Nga bác bỏ cáo buộc làm trầm trọng cuộc khủng hoảng lương thực thực phẩm, cho rằng nguyên nhân chính là từ các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với xuất khẩu hàng hóa và phân bón của Nga, và Ukraine cũng rải nhiều thủy lôi dọc khu vực ven biển Odessa. Trong khi đó, Kiev cáo buộc Moskva triển khai tàu chiến phong tỏa khu vực bến cảng, ngăn tàu chở lương thực ra vào cảng.
Hôm 19.7, Tổng thống Vladimir Putin cho biết ông cũng mong đợi bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải gồm cả giải quyết vấn đề xuất khẩu ngũ cốc đang bị ùn ứ của Nga.
Ngày 21.7, Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu thừa nhận những lo ngại của ông Putin. "Khi chúng tôi giải quyết được vấn đề này, không chỉ khai thông con đường xuất khẩu ngũ cốc và dầu hướng dương từ Ukraine mà còn cho các sản phẩm từ Nga", ông Mevlut Cavusoglu nói.