Do lo ngại thiếu điện, chính phủ Nhật Bản vừa đề nghị các hộ dân và doanh nghiệp tiết kiệm điện trong mùa đông này, từ đầu tháng 12.2022 đến cuối tháng 3.2023.
Đây là lần đầu tiên toàn Nhật Bản “bật” chế độ tiết kiệm điện trong mùa đông kể từ năm 2015. Khi đó đã tắt tất cả các lò phản ứng hạt nhân tiếp sau thảm họa rò rỉ phóng xạ tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi hồi năm 2011. Vụ tai nạn này là hậu quả của một trận động đất lớn gây sóng thần.
Chính phủ Nhật Bản đề nghị người dân mặc thêm nhiều áo ấm trong nhà, hạ máy điều hòa từ 22 độ C xuống 20 độ C ở mức thấp hơn, dùng thảm dày và tắt đèn khi không cần sử dụng cùng nhiều biện pháp khác. Chính phủ nói các cách này giúp mỗi ngày giảm 2,75% lượng điện sử dụng.
Trong số những công ty đáp ứng với lời kêu gọi của chính quyền, tập đoàn Sony cam kết sẽ tắt các biển quảng cáo khi mức cung cấp điện bị hạn chế. Công ty xe điện Odakyu tắt đèn trên các toa tàu trong ngày và hạ thêm 1 độ C ở máy sưởi. Tại các trạm, công ty ngưng chạy thang máy và máy bán vé trong giờ thấp điểm.
Bằng cách hợp tác với các đơn vị bán lẻ điện, chính phủ Nhật Bản và các công ty điện lực tư nhân sẽ có những khoản tiền thưởng cho người tiêu dùng tiết kiệm điện, thông qua các hệ thống điểm thưởng. Người tiêu dùng có thể dùng điểm thưởng để chi xài.
Các điểm thưởng tương đương khoảng 2.000 yen (14 USD) sẽ dành cho tất cả các hộ dân đăng ký tham gia chương trình tiết kiệm điện. Hộ nào đạt mức giảm 3% nguồn điện tiêu thụ điện còn được thưởng thêm điểm khoảng 1.000 yen/tháng. Doanh nghiệp thì sẽ được điểm thưởng có trị giá 200.000 yen.
Do cuộc chiến tranh của Nga ở Ukraine làm gián đoạn các thị trường, nguồn cung khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) cung cấp cho các nhà máy nhiệt điện hiện vẫn bất ổn đối với Nhật Bản vốn không nhiều tài nguyên.
Các công ty điện lực đang cố gắng tăng nguồn cung, bằng cách tái khởi động các nhà máy nhiệt điện từng bị ngưng hoạt động vì cũ kỹ, và tăng lượng trữ LNG.
Chính phủ Nhật Bản cũng đang muốn tăng tốc nỗ lực tái khởi động các lò phản ứng hạt nhân, nếu chúng đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt nhất, như một cách đảm bảo nguồn cung cấp điện ổn định. Dự kiến 9 lò phản ứng sẽ hoạt động lại trong mùa đông này.
Bộ trưởng Kinh tế - Công thương Nhật Bản Yasutoshi Nishimura cho biết ông sẽ thuyết phục các nước liên quan, trong nỗ lực có được nguồn cung LNG: “Chúng tôi sẽ áp dụng tất cả các giải pháp có thể để có được nguồn cung cấp điện ổn định”.
Nếu tình hình Ukraine tiếp tục làm gián đoạn nguồn cung LNG hoặc xảy ra sự cố ở các nhà máy nhiệt điện cũ, thì nguồn cung cấp điện của Nhật Bản sẽ bị giảm đáng kể.
Trong khi Nhật Bản cố gắng đảm bảo khả năng cung cấp điện dự phòng ở mức 3% (mức cần thiết để bảo đảm nguồn cung cấp điện ổn định) trong mùa đông, chính phủ Nhật Bản vẫn muốn bảo đảm sẽ vẫn đủ điện để sưởi ấm nhà dân và các doanh nghiệp vẫn hoạt động, ngay cả nếu như xảy ra thiên tai hoặc sự cố tại các nhà máy điện.
Hồi tháng 3, Nhật Bản đối mặt nguy cơ rất thiếu điện, sau một trận động đất lớn ở vùng đông bắc đã làm nhiều nhà máy nhiệt điện phải ngưng hoạt động ngay trong mùa đông.
Đến mùa hè nóng bức, Nhật Bản cũng lần đầu tiên, trong 7 năm qua, thực hiện chế độ tiết kiệm điện trong vòng 3 tháng, nhằm đề phòng thiếu điện.