Bộ Trưởng Bộ Quốc phòng Nhật Bản ngày 30.5 đã cảnh báo các hành động cải tạo đất tại Trường Sa cho thấy Trung Quốc đang "gây rối loạn Biển Đông", và thức dục Bắc Kinh nên hành xử có trách nhiệm với khu vực.
"Nếu chúng ta không giám sát các tình huống bất hợp pháp, trật tự sẽ sớm bị rối loạn và hòa bình ổn định sẽ sụp đổ", Tướng Nakatani chỉ trích Trung Quốc đang "gây rối loạn Biển Đông" trong một bài phát biểu tại phiên Đối thoại Shangri-La ở Singapore.
"Tôi hy vọng và mong muốn tất cả các quốc gia, trong đó có Trung Quốc, phải cư xử như một cường quốc có trách nhiệm", ông nói thêm.
Căng thẳng trên Biển Đông gần đây gia tăng nhanh do việc Trung Quốc cố gắn cưỡng đoạt và khẳng định chủ quyền bằng cách xây dựng các hòn đảo nhân tạo trong quần đảo được cho là nhiều tài nguyên khoáng sản và là tuyến hàng hải quan trọng của Việt Nam là Trường Sa.
Ông Nakatani đã đề xuất những gì ông gọi là "Sáng kiến Đối thoại Shangri-La", là ba biện pháp để củng cố an ninh hàng hải và hàng không trong khu vực, bao gồm việc luân phiên giám sát không phận và hải phận của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).
Tuy nhiên, việc thiết lập hệ thống tuần tra luân phiên của 10 thành viên ASEAN sẽ đòi hỏi một mức độ hội nhập chưa từng có của các quốc gia thuộc tổ chức này. Các nước như Philippines cũng sẽ phải cần máy bay, tàu thuyền và các thiết bị khác để tham gia các cuộc tuần vì quân đội nước này quá yếu.
Nhật Bản, nước vừa mới dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu vũ khí ra nước ngoài một năm trước có thể trở thành nhà cung cấp những vũ khí như vậy cho các nước ASEAN.
Vì điều này làm suy yếu những hạn chế về hiến định trong lĩnh vực quân sự của mình, Nhật Bản đang xem xét để tham gia vào một vai trò mạnh mẽ hơn trong khu vực Biển Đông và cách mở rộng khu vực tuần tra hàng hải của mình.
Phía Mỹ cho rằng một cuộc tuần tra như vậy của Nhật sẽ giúp họ duy trì sự cân bằng trong khu vực trước sự áp đảo về số lượng của Trung Quốc hiện nay.
Thiên Hà (theo Business Insider)
