Vào mùa nắng hạn, người làm nghề săn ong lấy mật ở vùng quê Cà Mau hoạt động rất mạnh. Họ thường len lỏi theo bờ vuông tôm, dò trong các bụi lau sậy để tìm ong ruồi lấy mật đem về bán.
Ong ruồi là loài hút mật nhưng nhỏ hơn ong mật. Mỗi tổ ong ruồi trung bình có khoảng 150ml mật, riêng tổ lớn có thể chứa từ 800ml đến 1 lít. Loài này thường làm tổ ở khu vực có bụi rậm hoặc nơi có tàn cây thấp, gần mặt đất.
Vào mùa nắng hạn, ong ruồi thường hút mật và làm tổ ở những bụi cây lức (loại cây mọc dại có nhiều ở vùng nông thôn miền Tây - PV) mọc dọc theo các bờ vuông tôm. Người săn ong ruồi phải có đủ sức khỏe và kinh nghiệm mới có thể đi tìm được tổ ong.
Anh Hồ Ngọc Lộc, ngụ ấp 6 xã Tân Thành, TP.Cà Mau chia sẻ: “Săn ong ruồi lấy mật cực lắm, phải tìm trong những bụi cây rậm rạp. Hôm nay tôi đi chỗ này, mai lại tìm chỗ khác nhưng nhiều khi không có. Nói chung làm nghề này có trúng, có thất. Hôm nào trúng mánh thì được 1 - 2 lít mật, tệ lắm cũng được nửa lít. Những hôm trúng mánh thì dù mệt mấy cũng vui, nhiều khi quên cả đói bụng”.
Mỗi người săn ong ruồi đều có cách thức riêng, nhưng đa phần họ đi theo nhóm để dễ liên lạc và hỗ trợ nhau khi cần. Dụng cụ họ mang theo cũng rất đơn giản, gồm một bình đựng mật ong, kéo để cắt cành cây, nước uống và đặc biệt là không thể thiếu thuốc lá.
Để tìm được tổ ong ruồi, người thợ săn ong sẽ nhìn theo hướng chúng bay đi ăn để xác định vị trí. Từ đó, họ men theo những bụi rậm - nơi nhiều khả năng ong sẽ làm tổ để tìm lấy mật. Mỗi khi phát hiện tổ ong, người thợ săn cần xác định được hướng ong bay ra bay vào để tìm cách tránh và thổi khói thuốc vào tổ rồi tiến hành lấy mật.
“Để xác định vị trí có tổ ong, mình chỉ cần nhìn theo hướng con ong bay. Ở khu vực nào mà ong bay là đà dưới đất là tổ ở gần đó. Còn nếu chúng bay phía trên cao thì có nghĩa tổ còn cách xa nơi đó. Khi lấy mật ong thì mình phải nhìn theo hướng nó ra vào, sau đó đứng lệch một bên thổi thuốc lá cho ong bay đi hết rồi lấy tổ rất dễ”, anh Lê Thanh Tân, ngụ ấp 8, xã An Xuyên, TP.Cà Mau nói.
Theo anh Tân, anh thường cùng nhiều người ở địa phương đi lấy mật ong ruồi. Loại mật ong này có giá khá đắt trên thị trường, khoảng 1 triệu đồng/lít. “Anh em thường đi săn chung rồi về bán mật chia tiền. Hôm nào vô mánh thì được tiền nhiều, hôm nào thất thì ít hơn chút. Do là mật ong tự nhiên nên chúng tôi săn không kịp để bán vì rất nhiều khách đặt hàng”, anh Tân chia sẻ.
Mặc dù là công việc vất vả nhưng mỗi ngày người săn ong ruồi lấy mật bán cũng có thu nhập từ 500.000 đồng - 1 triệu đồng/người. Đây được xem như là phần thưởng lớn cho những người nông dân quanh năm gắn bó với ruộng đồng, với vuông tôm trong mùa nắng hạn.
Mật ong ruồi tự nhiên rất tốt cho sức khỏe con người. Đặc biệt, mật ong ruồi khi kết hợp với tinh bột nghệ không chỉ tạo ra 1 món đồ uống ngon miệng, mà còn cung cấp cực nhiều dưỡng chất, tăng cường sức khỏe rất hiệu quả.