Người nông dân Masahiro Hoshina vẫn bị ám ảnh về mưa lớn cùng sạt lở đất cuốn trôi các trang trại trồng wasabi trong một cơn bão năm 2019 nên ông thấy lo lắng về mùa bão năm nay nhiều tháng trước khi nó đến.
“Do hiện tượng nóng lên toàn cầu nên sức mạnh của bão hoàn toàn khác so với trước đây. Chúng trở nên mạnh hơn”, người nông dân 70 tuổi sống tại thị trấn Okutama nhận định.
Năm 2019, bão Hagibis đổ bộ vào miền đông Nhật Bản khiến sản lượng wasabi một năm sau của Okutama giảm gần 70%. Quá trình trồng lại và chăm sóc cẩn thận để phục hồi các trang trại phải mất gần 3 năm.
Wasabi là một loại cải thơm, được chế biến thành gia vị dùng cho một loạt món ăn Nhật nổi tiếng như sushi, sashimi hay mì soba. Người ta thường trồng wasabi dọc theo con suối trong thung lũng hẹp nên chúng dễ bị hư hại bởi thiên tai.
Theo giới chuyên gia, biến đổi khí hậu không chỉ ảnh hưởng đến trồng trọt wasabi qua làm tăng số lượng lẫn sức mạnh của bão, mà còn qua nhiệt độ tăng cao đe dọa wasabi - vốn cần sống trong nước ở nhiệt độ ổn định từ 10 đến 15 độ C quanh năm - phát triển.
Thời tiết không phải là khó khăn duy nhất mà nông dân trồng wasabi phải đối mặt. Dân số nông thôn Nhật Bản giảm do già hóa. Điều này đồng nghĩa với việc không có người tiếp nối công việc.
Bộ Nông nghiệp Nhật xác định vì hai yếu tố trên, sản lượng wasabi được trồng ở vùng nước sạch như trang trại của nông dân Hoshina giảm đến một nửa so với năm 2005.
Ông Norihito Onishi - Giám đốc chuỗi tiệm mì soba tên Sojibo - thấy rõ hoạt động kinh doanh bị ảnh hưởng trực tiếp bởi tình trạng khan hiếm wasabi cùng vài vấn đề nguồn cung khác.
Sojibo nổi tiếng với việc cho thực khách tự nghiền wasabi thành hỗn hợp cay dùng làm gia vị cho mì soba. Hiện tại chuỗi nhà hàng phải bỏ dịch vụ này.
“Trước đây chúng tôi phục vụ tất cả mì soba lạnh với một miếng wasabi sống, nhưng bây giờ không thể làm như vậy nữa”, ông Onishi cho biết.
Wasabi rất dồi dào khi Sojibo mới mở cách đây 30 năm, tuy nhiên trong vòng 5 - 10 năm qua đã có lúc ông Onishi không thể mua được chút nào. Wasabi nay chỉ được dùng cho vài món ăn.
Ông Onishi lo ngại: “Nếu tình trạng nguồn cung wasabi không ổn định còn kéo dài do nhiều yếu tố trong đó có hiện tượng nóng lên toàn cầu, chúng tôi sẽ phải tìm cách khác để giải quyết vấn đề, hoặc là không phục vụ wasabi sống nữa”.